دو روز پس از آنکه کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، اعلام کرد ایالات متحده آمریکا برای حل بحران هسته‌ای پیشنهادی مکتوب به ایران ارائه کرده است، مقام‌های جمهوری اسلامی به این پیشنهاد واکنش نشان دادند و اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران، روز دوشنبه در نشست مطبوعاتی خود ضمن تایید دریافت پیشنهاد آمریکا، گفت که «تحویل گرفتن یک متن به معنی پذیرش آن نیست. حتی به معنی قابل‌پذیرش بودن آن هم نیست».
او با اشاره به اینکه پیشنهاد آمریکا در دست بررسی است، افزود: «هر متنی که متضمن خواسته‌های رادیکالی و حداکثری باشد و حقوق و منافع مردم ایران را نادیده بگیرد، با واکنش مثبت ما مواجه نخواهد شد.»
بقایی در پاسخ به سوالی درباره اینکه اگر ایران بین دوگانه رفع تحریم‌ها و فشار اقتصادی و توقف غنی‌سازی قرار بگیرد، کدام یک را انتخاب می‌کند، هم گفت: «ما چنین معادله‌ای را نپذیرفته‌ایم و نخواهیم پذیرفت.»
این واکنش در حالی است که کارولین لیویت از ارائه «یک پیشنهاد دقیق و قابل‌قبول» به جمهوری اسلامی خبر داده بود. البته او بر این نکته هم تاکید کرد که «ایران نباید هرگز به سلاح هسته‌ای دست یابد و به نفع آن‌ها است که پیشنهاد ارائه‌شده را بپذیرند».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پس از پنج دور مذاکره میان نمایندگان تهران و واشینگتن، اختلاف‌نظر برسر موضوع توقف غنی‌سازی در ایران همچنان پابرجا مانده و گفتگوها را به بن‌بست کشانده است. مقام‌های آمریکایی می‌گویند پیشنهاد کتبی ایالات متحده تلاشی برای حل چالشی است که مذاکرات را با مشکل مواجه کرده است. در حالی که آمریکا بر توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم در ایران تاکید دارد، ایران می‌گوید از ادامه غنی‌سازی در خاک خود دست نمی‌کشد.
مقام‌های جمهوری اسلامی درباره طرح آمریکا توضیحی ارائه نداده‌اند و سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در نشست مطبوعاتی روز دوشنبه تاکید کرد که تا پیش از رسیدن به توافق از انتشار محتوای مذاکرات خودداری خواهد شد. با این حال آنچه به رسانه‌ها درز کرده، حاکی از این است که یکی از طرح‌هایی که برای حل این اختلاف مطرح شده، ایجاد یک کنسرسیوم منطقه‌ای است که اورانیوم را برای اهداف غیرنظامی غنی‌سازی کند. این کنسرسیوم تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایالات متحده خواهد بود.
ایده دیگری که پیش از این در رسانه‌ها نیز مطرح شد، این است که ایالات متحده حق ایران را برای غنی‌سازی اورانیوم به رسمیت بشناسد و در عین حال ایران غنی‌سازی اورانیوم را به‌طور کامل متوقف کند.
اسماعیل بقایی در بخش دیگری از اظهارتش گفت: «موضوع خاتمه دادن به تحریم‌ها یک عنصر اساسی و بنیادین تشکیل‌دهنده هر تفاهمی با آمریکا است و هیچ تفاهمی حاصل نمی‌شود، مگر اینکه تحریم‌ها به صورت شفاف و موثر برداشته شوند.»
او در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر گزارش برخی رسانه‌های آمریکایی درباره توقف تصویب تحریم‌های جدید آمریکا علیه جمهوری اسلامی، خطاب به خبرنگار پرسش‌کننده گفت: «شما چنین گزارشی را باور کردید؟»
اشاره بقایی به مطلب منتشرشده در نشریه وال استریت ژورنال بود که گزارش داد اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران از هفته گذشته تعلیق شده است. وال استریت ژورنال با اشاره به اینکه کاخ سفید به نهادهای این کشور دستور داده فعالیت تحریمی جدیدی علیه تهران انجام ندهند، این پرسش را مطرح کرد که «پس چه بلایی سر سیاست فشار حداکثری آمده است؟»
در همین حال، شبکه راشا تودی به نقل از یک منبع آگاه از مذاکرات نوشت که پیشنهاد اخیر آمریکا برای یک توافق هسته‌ای جدید با ایران «غیرقابل قبول» است. این منبع آگاه گفت: «ایران موارد مکتوب آمریکا را بسیار دور از چیزی می‌داند که می‌توان آن را مبنایی منصفانه و واقع‌بینانه برای سازشی احتمالی در نظر گرفت. درواقع ایرانی‌ها از دیدن متنی چنین خیال‌بافانه و یک‌جانبه که تا این اندازه دور از واقعیت است، متعجب شدند.»
روزنامه کیهان به مدیرمسئولی حسین شریعتمداری هم روز دوشنبه در یادداشتی با عنوان «سیرک تکراری آمریکا، اروپا و آژانس» با حمله به پیشنهاد کتبی آمریکا برای توافق با جمهوری اسلامی، آن را «تله‌ای آشکار» و مشابه توافق‌های سعد‌آباد و برجام، «بدون ضمانت» توصیف کرد. در این یادداشت آمده است: «پیشنهاد اخیر آمریکا نه نشانه‌ای از حسن‌نیت، بلکه تله‌ای آشکار برای تضعیف و عقیم‌سازی ایران در عرصه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای است. اگر ایران بپذیرد که به‌جای ادامه غنی‌سازی در خاک خود، به عضویت در یک کنسرسیوم نمایشی تن دهد، عملا گامی به عقب گذاشته که نه‌تنها بهانه‌جویی‌های غرب را متوقف نمی‌کند، بلکه آنان را در فشار بیشتر مصمم‌تر خواهد کرد.»
جمهوری اسلامی در حالی ادعای صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای‌اش را مطرح می‌کند که گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز شنبه منتشر شد، حاکی از آن است که ایران بیش از ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی جمع‌آوری کرده است.
بنا به گفته ناظران، غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد با اهداف غیرنظامی سازگاری ندارد و رسیدن به این سطح از غنی‌سازی تنها یک گام فنی کوتاه تا سطح ۹۰ درصدی موردنیاز برای تسلیحات هسته‌ای فاصله دارد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، هشدار داد که ایران تنها کشور غیرهسته‌ای در جهان است که چنین میزان بالایی اورانیوم با غنای بالا تولید کرده و این مسئله موجب «نگرانی جدی» شده است.
در عین حال گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز فاش کرد که ایران به تحقیقات این سازمان درمورد چندین سایت هسته‌ای اعلام‌نشده پاسخ‌های رضایت‌بخشی نداده است. بنا بر اعلام آژانس، جمهوری اسلامی بارها از پاسخگویی و ارائه پاسخ‌های فنی معتبر خودداری کرده و به پاکسازی سایت‌های اعلام‌نشده چون لویزان (شیان)، ورامین و تورقوزآباد اقدام کرده و مانع راستی‌آزمایی در این مکان‌ها شده است.
وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی روز یکشنبه با انتشار بیانیه‌ای مشترک، به گزارش اخیر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌شدت اعتراض کردند.
