دهها زندانی در استان هرات با پوشیدن لباسهای سفید و حمل پرچم طالبان، از دورههای آموزش دینی تحت نظر این گروه سند فراغت (آزادی) دریافت کردند. شیوه برگزاری این مراسم کاملا مشابه فارغالتحصیلی طلبههای مدارس دینی طالبان است.
با تسلط طالبان بر افغانستان، این گروه بسیاری از کارمندان زندانها را که در حکومت پیشین کار میکردند برکنار کرد و بهجای آنان فرماندهان و نیروهای خودی را، که تجربه جنگی و انگیزههای جهادی داشتند، در این مراکز به کار گمارد. منابع محلی در هرات به ایندیپندنت فارسی گفتهاند که آموزشهای دینی در زندانها تحت نظارت مستقیم طالبان و براساس قرائت تندروانهای از اسلام به زندانیان ارائه میشود.
زندانیانی که در این دورهها شرکت میکنند، علاوه بر آموزشهای قرآنی، تعالیم مربوط به «جهاد» و چگونگی مبارزه برای تامین منافع «امارت اسلامی طالبان» را نیز فرا میگیرند. در همین حال، قاری نیکمحمد، مسئول بخش آموزشی طالبان در زندان هرات، گفته است زندانیانی که این دورههای آموزشی را تکمیل کنند احتمالا زودتر از موعد آزاد شوند. این موضوع انگیزهای قوی برای زندانیان ایجاد کرده است تا در این دورهها شرکت کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
یکی از زندانیان، که نخواست نامش فاش شود، میگوید که تاکنون ۱۵۰ حدیث از کتاب صحیح بخاری را حفظ کرده است. او که این دوره را زیر نظر آموزگاران طالبان سپری کرده، از این موضوع خرسند است. اما منتقدان هشدار میدهند که چنین برنامههایی به معنای سربازگیری از زندانیان و آمادهسازی آنان برای پیوستن به صفوف طالبان است.
این برنامهها تنها محدود به زندان مرکزی هرات نیست. گزارشها نشان میدهد که در تمامی زندانهای افغانستان چنین آموزشهایی برقرار است.
طالبان در دوران جنگ علیه حکومت پیشین افغانستان و متحدان غربی آن، بخش عمده نیروهایشان را از میان طلاب مدارس دینی افغانستان و پاکستان جذب میکردند. این مدارس، که بیشتر در مناطق روستایی فعالاند، کودکان و نوجوانان را با آموزههای افراطگرایانه از اسلام آشنا میکنند و سپس آنان را به میدانهای جنگ میفرستند، چه در مقام جنگجو، چه عامل انتحاری، و چه مامور بمبگذاری.
طالبان، پس از تسلط دوباره بر افغانستان، برای ساخت و گسترش مدارس دینی و مساجد سرمایهگذاری هنگفتی کردهاند. ناظران بر اوضاع افغانستان بر این باورند که طالبان با این کار نهتنها بهدنبال افزایش نفوذ ایدئولوژیک در جامعهاند، که در صورت نیاز میتوانند از این افراد همچون نیروی جنگی استفاده کنند.
منتقدان هشدار میدهند که نظام آموزشی طالبان در مدارس دینی، که سالها عامل پرورش افراطگرایان در افغانستان بوده است، اکنون به زندانها منتقل شده است. این گروه قصد دارد زندانیان را به نیروهای جدید ایدئولوژیک بدل کند و آنان را پس از آزادی به صفوف طالبان بیفزاید.
یکی از نگرانیهای عمده این است که هیچ نهاد مستقلی اجازه نظارت بر زندانهای طالبان و برنامههای آموزشی آنها را ندارد. تمامی این برنامهها پنهانی و مرحله به مرحله اجرا میشوند، بدون آنکه سازمانهای حقوق بشری یا نهادهای بینالمللی بتوانند بررسی کنند که چه محتوایی به زندانیان آموزش داده میشود.
تشدید آموزشهای افراطگرایانه در زندانها، در کنار تلاش طالبان برای گسترش مدارس دینی، در درازمدت پیامدهای خطرناکی برای افغانستان و منطقه دارد. کارشناسان معتقدند که این رویکرد احتمال افزایش فعالیتهای تروریستی و خشونت در این کشور را تقویت میکند.