پیشرفت مذاکرات ایران و عربستان سعودی برای برقراری پروازهای مستقیم غیرزیارتی بین دو کشور

برقراری این پروزها می‌تواند به معنای بهبود هرچه بیشتر روابط سیاسی تهران و ریاض باشد

سفر وزیر خارجه عربستان سعودی به تهران، خرداد ۱۴۰۲ــ ایرنا

محمد محمدی‌بخش، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری ایران، روز یکشنبه ۱۹ آذر در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا درباره سرانجام مذاکرات جمهوری اسلامی با مقام‌های سازمان هواپیمایی کشوری عربستان سعودی برای برقراری پروازهای غیرزیارتی و مسافری میان تهران و ریاض گفت: «همراه با سفیر ایران در ریاض با رئیس سازمان هواپیمایی کشوری عربستان سعودی و معاونان او جلسات متعدد مشترک برگزار شد و درباره موضوع‌های مشترک بین ایران و عربستان سعودی، به‌روز شدن توافق‌ها، افزایش تعداد پروازها، به‌ویژه پروازهای تمتع و عمره و پروازهای برنامه‌ای مذاکرات مفصلی شکل گرفت و تیمی از نمایندگان دو کشور برای پیگیری این موضوع و به‌روز شدن توافق‌ها معرفی شدند.»

معاون وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی افزود: «به موازات این پیگیری‌ها، برقراری پروازهای عمره را آغاز می‌کنیم و پروازهای عمره بعد از سال ۱۳۹۳ دوباره از سر گرفته می‌شوند. با هماهنگی با طرف سعودی، برنامه این است که امسال پروازهای عمره برقرار شوند و ما برای این پروازها شرکت‌های معتبر را به طرف مقابل معرفی کرده‌ایم. در خصوص راه‌اندازی پروازهای مستقیم به ریاض هم هیچ محدودیتی وجود ندارد و می‌توان این پروازهای برنامه‌ای را راه‌اندازی کرد تا بین شهرهای مختلف ایران و عربستان سعودی انجام شوند. تا امروز عربستان سعودی و ایران برای برقراری پروازهای غیرزیارتی مانع، محدودیت یا شرطی مطرح نکرده‌اند.»

پس از حمله افراد وابسته به بسیج و سپاه پاسداران  به سفارت عربستان سعودی در تهران در دی‌ ۱۳۹۴، مقام‌های دولت سعودی روابط دیپلماتیک با جمهوری اسلامی را کاملا قطع کردند و در همین راستا پروازهای عمره به این کشور نیز متوقف شد اما پس از آشتی سیاسی دو کشور با وساطت چین در اسفند ۱۴۰۱، مذاکرات برای برقراری این پروازها و همچنین پروازهای مسافری و غیرزیارتی نیز دوباره آغاز شد که همچنان ادامه دارد.

اکنون محمدی‌بخش با اشاره به بررسی بازار پروازهای غیرحج میان ایران و عربستان سعودی و میزان تقاضا برای سفرهای هوایی از ایران از عربستان سعودی، می‌گوید: «قرار است تمامی درخواست‌ها در کارگروه تخصصی مطرح و بررسی شود. پس از بررسی‌ها می‌توان درباره حجم تقاضا صحبت کرد.»

پیش از این مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی، نیز سوم اردیبهشت‌ماه مدعی شد که سازمان هواپیمایی عربستان سعودی برای برقراری سه پرواز در هفته بین دو کشور درخواست رسمی ارائه کرده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

او گفته بود که دو کشور در زمینه اجرای توافق عمومی همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، سرمایه‌گذاری، فنی و علمی نیز «اراده قاطع برای به‌کارگیری تمامی تلاش‌ها به منظور تقویت صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی» اعلام آمادگی کردند. بذرپاش تاکید کرد که سازمان هواپیمایی کشوری ایران بر اساس وظایف اساسی‌اش، «تمام تلاشش را برای برقراری پروازها میان ایران و عربستان سعودی به کار خواهد بست».

به نظر می‌رسد سفر خردادماه فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی به ایران پس از هفت سال قطع کامل روابط سیاسی، تاثیر مهمی در افزایش سطح مراودات تهران و ریاض داشته است؛ هرچند در ماه‌های اخیر بر سر مسئله یمن و جنگ داخلی در این کشور، بار دیگر تنش‌هایی پنهانی میان دو کشور ایجاد شد.

ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، در آبان‌ ۱۴۰۲ برای شرکت در نشست مشترک سران کشورهای‌ اسلامی و عربی، به عربستان سعودی سفر کرد و در ریاض به‌طور جداگانه با شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، دیدار و گفت‌وگو کرد.

برقراری پروازهای هفتگی غیرزیارتی میان دو کشور و مجاز شدن سفر شهروندان ایران به عربستان سعودی می‌تواند در نزدیک‌تر شدن جمهوری اسلامی و عربستان سعودی گام مهمی باشد، زیرا به معنای اطمینان امنیتی مقام‌های سعودی از  خرابکاری یا دخالت نکردن ماموران امنیتی جمهوری اسلامی در مسائل داخلی این کشور است؛ سیاستی که نظام جمهوری اسلامی طی ۴۴ سال اخیر در بسیاری از کشورهای منطقه دنبال کرده است.

۱۰ روز قبل، محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، و خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی، درباره موضوع‌های موردعلاقه دو طرف تلفنی گفت‌وگو کردند. به گزارش خبرگزاری‌های ایران، محمد باقری در جریان این مکالمه تلفنی با اظهار خرسندی از «توسعه‌ روابط دوستانه بین دو کشور» و ضمن قدردانی از دولت عربستان سعودی بابت «میزبانی اجلاس فوق‌العاده سران کشور‌های اسلامی»، آمادگی نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران را برای ارتقای روابط نظامی بین دو کشور اعلام کرد.