با وجود گذشت پنج روز از وقوع انفجاری مهیب در بیمارستان الاهلی غزه، گمانه‌زنی‌ها برای شناسایی عامل اصلی همچنان ادامه دارد. سی‌ان‌ان در گزارشی تحقیقی با بررسی تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی، آرشیو برنامه‌های زنده و فیلمبرداران محلی و نیز تصاویر ماهواره‌ای، به سرنخ‌های تازه‌ای در این‌باره دست یافته است.

این شبکه خبری می‌نویسد که «انفجار موشک پرتاب‌شده از داخل غزه در آسمان و سقوط بخشی از آن در این بیمارستان موجب این فاجعه انسانی شده است».

این گزارش به نقل از کارشناسان «باتجربه» در این حوزه و ارزیابی تسلیحات و مواد منفجره، این سناریو را محتمل‌ترین توضیح دانسته و با اذعان به دشواری اظهارنظر قطعی در این زمینه، به‌ویژه در نبود دسترسی به بقایای مهمات در محل صحنه، نوشت که شواهد موجود از انفجار در این بیمارستان با اینکه حمله هوایی از سوی اسرائیل باشد، مطابقت ندارد.

اسرائیل می‌گوید «موشکی که شبه‌نظامیان جهاد اسلامی شلیک کرده‌اند»، موجب این انفجار شده است. ادعایی که با حمایت جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، و مقام‌های این کشور روبرو شد. سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نیز گفته بود تجزیه و تحلیل تصاویر هوایی از منطقه، رهگیری‌ها و اطلاعات منابع باز نشان می‌دهد که اسرائیل «مسئول» این حمله نیست.

در مقابل، جهاد اسلامی این اتهام را رد کرده است و مقام‌های فلسطینی و چند تن از رهبران دنیای عرب اسرائیل را در بحبوحه موشک‌باران مدوام غزه، به حمله به این بیمارستان متهم می‌کنند.

با ادامه جنگ اسرائیل و حماس، موجی از اطلاعات گمراه‌کننده و ادعاهای دروغین در فضای مجازی به راه افتاده است و این اطلاعات نادرست که اغلب رویکردی دوقطبی دارند، تشخیص حقیقت از دروغ را بسیار دشوار کرده‌اند.

از زمان وقوع این انفجار مرگبار تاکنون، برخی رسانه‌ها گزارش‌های تحقیقی مفصلی در این‌باره منتشر کرده‌اند که نتایج آن‌ها متفاوت است و از چالش‌های اجرای چنین تحقیقاتی از راه دور حکایت دارد.

سی‌ان‌ان در بخشی از این گزارش، با استناد به ویدیوهای پخش زنده الجزیره، نتیجه می‌گیرد که لحظاتی پیش از انفجار مرگبار در بیمارستان، رگباری از موشک‌ها آسمان غزه را روشن کرده بودند. این گزارش می‌افزاید که در این تصاویر، یک موشک پرتاب‌شده از غزه در حال اوج‌گیری بر فراز این شهر و پیش از تغییر جهت و انفجار، رگه‌ کوتاهی از نور به جا می گذارد و لحظاتی بعد، دو انفجار روی زمین دیده می‌شود که یکی از آن‌ها انفجار بیمارستان الاهلی است.

سی‌ان‌ان سپس با بررسی موقعیت دوربین و مکان‌یابی ساختمان‌های پیرامون، نتیجه می‌گیرد که موشک از منطقه‌ای در جنوب شهر غزه شلیک شده است. علاوه بر این، سی‌ان‌ان مطابقت تصاویری را که یک وب‌کم در تل‌آویو گرفته با تصاویر الجزیره، تایید کرده است.

این گزارش به نقل از چند کارشناس تسلیحاتی می‌نویسد: «به نظر می‌رسد ویدیو الجزیره موشکی را نشان می‌دهد که در آسمان و قبل از سقوط به محوطه بیمارستان شعله‌ور شده است. با این حال آن‌ها به دلیل چالش‌های محاسبه مسیر موشک که در میانه پرواز منهدم شد یا مسیرش را تغییر داد، نمی‌توانند این دو حادثه را با قطعیت به هم پیوند بزنند.»

برخی گمانه‌زنی‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی مطرح شد، حاکی از آن است که سامانه دفاعی گنبد آهنین اسرائیل این موشک را در آسمان غزه منهدم کرده است. با این حال، سی‌ان‌ان با استناد به نظر کارشناسان نوشت که هیچ مدرکی دال بر رهگیری موشک دیگری وجود ندارد و اسرائیل نیز ادعا می‌کند که از این سامانه در غزه استفاده نمی‌کند.

اسرائیل مدعی است که انفجار بیمارستان ناشی از خطای جهاد اسلامی در شلیک موشک بوده است. در حالی که مقام‌های فلسطینی اسرائیل را مقصر می دانند.

سی‌ان‌ان در ادامه با استناد به تصاویری که یک روزنامه‌نگار مستقل در غزه از محل حادثه به دست آورده، نوشت که دهانه برخورد پرتابه با زمین نزدیک به ۹۰ سانتی‌متر است. این شبکه خبری به نقل از هشت کارشناس تسلیحات نظامی و موادمنفجره که این تصاویر را بررسی کردند، نتیجه می‌گیرد اندازه کوچک دهانه محل برخورد و میزان خسارت‌های واردشده نمی‌تواند ناشی از برخورد یک بمب باشد.

به باور این کارشناسان، برخورد بمب می‌توانست خسارات بسیار بیشتری به بار آورد. از این‌ رو احتمالا برخورد یک موشک با زمین به چنین انفجاری منجر شده است. به گفته آن‌ها، دهانه این انفجار به اندازه هیچ‌یک از بمب‌هایی نیست که اسرائیل تاکنون در منطقه رها کرده است. بر این اساس، حتی کوچک‌ترین‌ مهمات زرادخانه تسلیحاتی اسرائیل در صورت برخورد با زمین، گودالی با دهانه‌ای به قطر دست‌کم سه متر به جا می‌گذارد.

آن‌ها می‌افزایند حتی در صورت برخورد گلوله‌های توپخانه با زمین هم انفجار عظیم‌تری رخ می‌دهد و احتمالا دهانه‌ای به عمق یک متر و نیم و قطر پنج متر ایجاد خواهد شد. در حالی که دهانه موجود بسیار کوچک‌تر است.

با این‌ حال بدون آگاهی از اینکه چه نوع پرتابه‌ای این دهانه را ایجاد کرده، نتیجه‌گیری در مورد مبدا شلیک آن دشوار است.

سی‌ان‌ان در ادامه، با استناد به لکه‌های تیره‌ای که بر اثر این انفجار در سطح زمین ایجاد شده، نتیجه می‌گیرد که موشک از جنوب غربی منطقه شلیک شده است. چرا که لکه‌های تیره‌ای در سمت جنوب غربی دهانه وجود دارد. علاوه بر این، درختان و تیر چراغ‌برقی که پشت دهانه در سمت جنوب غربی قرار داشتند سوخته‌اند. حال‌ آنکه، درختان طرف دیگر دهانه دست‌نخورده‌ باقی مانده و حتی برگ‌های سبزشان نیز آسیب ندیده‌اند.

بر اساس این استدلال، از آنجا که موشک‌ها به محض نزدیک شدن به زمین، پیرامونشان را می‌سوزانند و به آن آسیب می‌رسانند، چنانچه مهمات توپخانه‌ موجب این انفجار شده باشد، باید چنین شواهدی در قسمت شمالی شرقی دهانه انفجار دیده می‌شد و آوارها به سمت جنوب غربی پرتاب می‌شدند.

بنا بر این استدلال، چنانچه موشکی در هوا رهگیری و منهدم شده باشد، در آن‌ صورت، برخورد آن با زمین احتمالا اثری متفاوت از آنچه از این دهانه دیده می‌شود، به جا می‌گذاشت.

سی‌ان‌ان در پایان، نتیجه‌گیری در مورد این را که چه کسی عامل این انفجار بوده، به تحقیقاتی مستقل و دستیابی به شواهدی از لاشه یا بقایای مهمات یا پرتابه شلیک‌شده در محل حادثه گره زده است.

به گفته کارشناسان تسلیحاتی، هنگام بررسی جنایات جنگی، نخستین گام مکان‌یابی و شناسایی بقایای به‌جامانده از سلاح‌های مورد استفاده است و دستیابی به این بقایا است که روشن خواهد کرد چه کسی پشت این حمله بوده است. این در حالی است که با توجه به دشواری دسترسی کارشناسان مستقل به محل حادثه، این نگرانی وجود دارد که بقایای موجود در طول زمان از بین بروند.