به مناسبت ۲۸ سپتامبر (۶ مهر)، روز جهانی هاری، رسانه‌های ایران از مرگ سالانه ۱۰ تا ۲۰ ایرانی بر اثر گاز گرفته شدن از سوی حیوانات و ابتلا به بیماری هاری خبر دادند.
رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان و انسان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با شرق درباره آمارهای گاز گرفتن حیوانات اشاره کرده و گفته است که سالانه بالغ بر ۳۲۰ هزار نفر در ایران مورد حمله پستانداران قرار می‌گیرند و واکسن هاری یا سرم به آن‌ها زده میشود.
به گفته این مقام مطلع، در کشور «سالانه حدود ۱۰ تا ۲۰ نفر به‌دلیل عدم مراجعه به این مراکز مبتلا به هاری و دچار علائم بیماری می‌شوند و فوت می‌کنند.»
به گفته محمدرضا شیرزادی، برخی کشورها با واکسیناسیون حیوانات توانسته‌اند این بیماری را تقریبا به‌طور کامل در میان حیوانات وحشی مهار کنند. اما در ایران هنوز نیاز فوری به زدن واکسن و سرم پس از گاز گرفتن از سوی حیوانات تبلیغ و اطلاع‌رسانی نشده است.
ابتلای شهروندان ایرانی به بیماری هاری در اثر گاز گرفتن حیوانات سبب شده است برخی رسانه‌ها موضوع را نگران‌کننده بدانند و هشدار بدهند که در محیط‌های شهری و حاشیه بسیاری از شهرهای ایران، افزایش زاد و ولد حیوانات وحشی از جمله سگ‌ها نگران‌کننده است.
مسئولان در ایران به‌جای اقدام اصولی، مانند عقیم‌سازی حیوانات ولگرد و ایجاد پناهگاه برای نگهداری آن‌ها، راهکار حذف و کشتن آن‌ها را پیش می‌گیرند که با مخالفت و اعتراض فعالان محیط‌زیست و حیوانات مواجه شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در مرداد ۱۴۰۱، خبری منتشر شد که در مرکز نقاهتگاه و نگهداری سگ‌های بی‌صاحب منطقه گندک دماوند، بیش از ۱۰۰۰ سگ با شلیک گلوله کشته شدند. مسئول این پناهگاه مدعی شد افرادی پس از محبوس کردن او، اقدام به کشتن سگ‌ها با شلیک گلوله کردند.
انتشار تصویر لاشه این حیوانات واکنش‌های گسترده‌ای در ایران برانگیخت. اما سرپرست اداره محیط‌زیست شهرستان دماوند گرچه اصل خبر را تایید کرد، تعداد سگ‌های کشته‌شده را کمتر از آمارهای اعلام شده دانست و گفت: «در این پناهگاه مجموعا در حدود ۴۰۰ قلاده سگ حضور داشته است و سگ‌های کشته‌شده متعلق به این پناهگاه نبوده و مربوط به سگ‌های غیرعقیم بیرون پناهگاه بوده است.»
این موضوع و انکارها سبب شد رسانه‌ها به طرح این سوال بپردازند که آیا عوامل این کشتار تایید نهادی رسمی را داشته‌اند که بین سگ‌های بیرون پناهگاه و سگ‌های عقیم‌شده تمایز قائل شوند.
مسئله کشتار حیوانات فقط محدود به دماوند نیست. در سال‌های اخیر، اخبار متعددی از سگ‌کشی در حاشیه شهرها منتشر شده است که شهرداری‌ها دلیل آن را افزایش تعداد این حیوانات و خطراتی که شهروندان را تهدید می‌کند دانسته‌اند. همین موضوع حامیان حقوق حیوانات را بر آن داشته است که بر ضرورت الگوپذیری از کشورهای دیگر در موضوع برخورد با سگ‌های بی‌صاحب اصرار کنند و راه انسانی برخورد با این موضوع را تشکیل پناهگاه و سرعت بخشیدن به عقیم‌سازی این حیوانات بدانند.
همچنین، موضوع جدی گرفتن واکسیناسیون حیوانات نیز از جمله مواردی است که بر اثر فعالیت حامیان حقوق حیوانات در حال گسترش است. سرپرست شبکه دامپزشکی شهرستان بیرجند به مناسبت روز جهانی هاری در این‌باره گفته است: «از ابتدای سال جاری تا کنون، ۷۸۷ قلاده سگ علیه بیماری هاری در بیرجند واکسینه شدند.»
در این میان، باور برخی افراد تندرو در جمهوری اسلامی ایران علیه حیوانات سبب شده است که در سال‌های اخیر پدیده‌ای به نام سگ‌هراسی در رسانه‌ها تبلیغ شود.
مرکز پژوهش‌های مجلس نیز به استناد همین اخبار از رتبه سوم ایران در مرگ‌ومیر ناشی از هاری خبر داده است. روزنامه شرق در گزارشی ضمن بررسی این آمارها تصریح کرده که در حالی که علم ثابت کرده است هاری به تراکم جمعیت سگ‌ها وابسته نیست، اخبار جعلی از رتبه سوم ایران در مرگ‌ومیر هاری منتشر شده است و عجیب‌تر آنکه این افزایش را به افزایش جمعیت سگ‌ها، آن هم به‌دلیل غذارسانی، نسبت داده‌اند.
روزبه بشر، رئیس بخش تحقیقات و مرکز رفرانس هاری سازمان جهانی بهداشت در انستیتو پاستور ایران، نیز رتبه آماری میزان مرگ شهروندان ایرانی بر اثر گاز گرفتن سگ‌ها را رد کرده و می‌گوید: «من، به‌عنوان یک پژوهشگر و متخصص که ۲۷ سال است در حال کار کردن روی بیماری هاری هستم، بدون ذکر منبع خبری را نمی‌پذیرم. گزارش منتشرشده از طرف مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی بر اساس مصاحبه با فردی است که نه مسئولیتی در این زمینه دارد و نه تخصص و اطلاعات صحیح. پشت این ادعایش هم هیچ منبع و اطلاعات درستی وجود ندارد.»
اگرچه در شهرهای بزرگ به‌سبب فشار افکار عمومی دست‌کم از گستردگی سگ‌کشی کاسته شده است، برخی از حامیان حقوق حیوانات بر این باورند در شهرهای کوچک‌تر هنوز این رفتار رایج است. هر سال موارد متعددی از این نوع کشتار حیوانات به گوش می‌رسد.
روز ۲۸ سپتامبر، به مناسب سالروز مرگ لویی پاستور، کاشف نخستین واکسن هاری، «روز جهانی هاری» نام‌گذاری شده است. یکی از هدف‌های سازمان‌های جهانی در این روز ترویج اطلاعات درست و مقابله با انتشار اطلاعات غلط در مورد بیماری هاری است؛ موضوعی که به نظر می‌رسد دست‌کم در بخشی از نهادها و رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران به شیوه‌ای معکوس تبلیغ شده است و تلاش میشود با ایجاد هراس، بهانه‌ای برای سگ‌کشی فراهم شود.
