طالبان در دو هفته گذشته ۱۰ خبرنگار را در شهرهای مختلف افغانستان بازداشت و زندانی کرده‌اند. سازمان «نی»، حامی رسانه‌های آزاد افغانستان، دوشنبه، ۳۰ مرداد (۲۱ اوت)، در اطلاعیه‌ای با ابراز نگرانی از روند رو به افزایش بازداشت خبرنگاران افغانستان، گفت که با گذشت چندین روز از زندانی شدن خبرنگاران بازداشت‌شده، هنوز اتهام آنان روشن نیست.

در اطلاعیه این نهاد آمده است: «بازداشت خبرنگاران و ناروشنی در خصوص وضعیت آنان، سبب ایجاد هراس در خبرنگاران و رسانه‌ها شده است.»

بنا به اطلاعیه نی، از ۱۰ تن از خبرنگاران بازداشت شده در دو هفته گذشته، تاکنون دو تن آزاد شده‌اند و هشت تن دیگر بدون روشن شدن اتهام، هنوز در زندان‌اند.

در این اطلاعیه آمده است: «هنوز هم هشت تن از خبرنگاران، از جمله فقیرمحمد فقیرزی و جان‌آغا صالح از استان ننگرهار، پرویز سرگند از کنر، حسیب حساس از قندوز، عطاءالله عمر و شمس‌الله عمری از قندهار، محبوب حکیمی از زابل و شاه محمود همدرد از ارزگان، همچنان در زندان به‌سر می‌برند.»

سازمان نی در ادامه با اشاره به گسترش نگرانی در میان خبرنگاران و کارکنان رسانه‌ها در افغانستان، نگرانی شدید خود را از وضعیت خبرنگارانی که تحت بازداشت‌اند، ابراز کرده است.

سازمان نی در ادامه ضمن درخواست آزادی همه خبرنگارانی که به دست طالبان بازداشت ‌شده‌اند، می‌افزاید که «کمیسیون بررسی تخطی رسانه‌ها» که در چهارچوب وزارت اطلاعات و فرهنگ رژیم طالبان فعالیت می‌کند، باید به روند رسیدگی به پرونده‌های خبرنگاران توجه کند. در بیانیه سازمان نی با انتقاد از عملکرد ضعیف این کمیسیون، آمده است که این ضعف باعث «افزایش بی‌پیشینه» خشونت علیه خبرنگاران در افغانستان شده است.

«کمیسیون بررسی تخطی رسانه‌ها»، در دولت پیشین افغانستان و در چهارچوب وزارت اطلاعات و فرهنگ شکل گرفت و موظف شده بود که پرونده‌های مرتبط با کار خبرنگاران و رسانه‌ها را پیش از ارجاع به نهادهای عدلی و قضایی، بررسی کند.

این کمیسیون اینک متشکل از اعضای طالبان، خبرنگاران و مسئولان چند سازمان مدافع رسانه‌ها است، اما در دو سال گذشته هیچگونه عملکرد و فعالیتی در حمایت از خبرنگاران نداشته است.

یکشنبه، ۲۹ مرداد (۲۰ اوت)، عبدالحق حماد، رئیس انتشارات وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، در سخنرانی در مراسم سالروز استقلال افغانستان، با تایید محدودیت‌های وضع‌شده بر فعالیت رسانه‌ها، گفت که این محدودیت‌ها «با هدف محافظت از اصول و ارزش‌های کشور» وضع شده است.

او بدون اشاره به بازداشت، شکنجه و زندانی کردن خبرنگاران، افزود که رژیم طالبان برای حفاظت از ارزش‌های افغانستان تلاش می‌کند و هر اقدامی که در برابر رسانه‌ها صورت می‌گیرد، در همین راستا است.

طالبان از زمان سلطه بر افغانستان، محدودیت‌های فراوانی بر رسانه‌ها، خبرنگاران، شبکه‌های اجتماعی، فعالان مدنی، نهادهای حقوق بشری، زنان، مدارس، دانشگاه‌ها و سازمان‌های امدادرسان وضع کرده‌اند. براساس فرمان‌های رهبر و مقام‌های طالبان، دیده شدن صورت زنان در رسانه‌ها ممنوع است و هیچ رسانه‌ای حق ندارد موسیقی، یا فیلم‌هایی پخش کند که زنان در آن‌ها  نقش ایفا کرده باشند.

همچنین، هیچ رسانه‌‌ای حق ندارد مخالفان و منتقدان طالبان را در برنامه خود شرکت دهد یا گفته‌های آنان را منتشر کند. رسانه‌هایی مانند طلوع‌نیوز، شمشاد، آریانا نیوز و دیگر رسانه‌های مطرح که تا پیش از فروپاشی دولت جمهوری، از رسانه‌های آزاد و پربیننده در افغانستان بودند، اینک مطابق فرمان‌های طالبان عمل می‌کنند و از نشر گزارش‌ها و برنامه‌هایی که در آن‌ها از طالبان انتقاد شود، منع شده‌اند.

این محدودیت‌ها باعث شده است که در دو سال گذشته حدود ۵۰ درصد فعالیت رسانه‌های تصویری، صوتی، چاپی و آنلاین در افغانستان متوقف شود.