در حالی که ماه‌ها است درباره عزم دولت ابراهیم رئیسی برای افزایش قیمت سوخت در ایران خبرهایی منتشر شده است، مصطفی رضاحسینی قطب‌آبادی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، روز ۲۱ مرداد ضمن بیان این مطلب که «قیمت بنزین را افزایش خواهند داد»، تصریح کرد دولت اکنون در تلاش است اذهان عمومی را برای گرانی سوخت آماده کند.

رسانه‌های داخل ایران شامگاه شنبه ۲۱ مرداد از تعطیلی گسترده پمپ‌بنزین‌ها در مناطق مختلف تهران و کرج خبر دادند. بر اساس تصاویر منتشرشده، در اندک جایگاه‌ سوخت‌های فعال نیز صف‌های طولانی شکل گرفته است. علی‌اکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی، شنبه‌شب در گفت‌وگو با صداوسیما، دلیل تعطیلی شماری از جایگاه‌ها و محدود شدن عرضه بنزین را «افزایش مصرف بنزین» عنوان کرد و گفت: «با افزایش مصرف بنزین، مجبور شدیم طرح سقف سوخت‌گیری را در جایگاه‌های سوخت اجرا کنیم.»

نژادعلی تاکید کرد: در این طرح، استفاده از کارت‌ سوخت‌های شخصی الزامی است و هم‌زمان طرح سقف سوخت‌گیری کارت‌های شخصی نیز به اجرا گذاشته شده است.

اما از سوی دیگر، وزیر نفت دولت رئیسی صبح یکشنبه ۲۲ مرداد بار دیگر گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش قیمت سوخت در آینده‌ای نزدیک را رد کرد و گفت که دولت چنین برنامه‌ای ندارد؛ ادعایی که با توجه به عملکرد وزرای قبلی نفت در تکذیب افزایش قیمت سوخت تا دقایقی قبل از گران‌ شدن، باید به آن با دیده تردید نگریست. جواد اوجی به خبرنگار سیمای جمهوری اسلامی گفت: «به شایعات افزایش قیمت بنزین توجه نکنید. هیچ‌گونه افزایش قیمتی در سال جاری در دستورکار دولت و مجلس نیست. تنها روی برخی از کارت‌ سوخت‌ها محدودیتی گذاشتیم. این محدودیت تکلیف قانونی وزارت نفت است. تعداد کارت‌های جایگاه‌داران را هم مقداری محدود کردیم.»

این سخنان با واکنش کنایه‌آمیز وب‌سایت روزآروز در ایران مواجه شد. این سایت در پاسخ نوشت: «گویا در یکی‌ از ممالک نفت‌خیز عالم به جیره‌بندی بنزین دچار شده‌ایم.»

با این حال مصطفی رضاحسینی قطب‌آبادی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، در مصاحبه با سایت شفقنا، افزایش قیمت بنزین را محتمل دانست. قطب‌آبادی گفت: «تصور من این است که این کار [افزایش قیمت بنزین] را انجام می‌دهند. آزمون و خطا هم برای این بود که جامعه را آماده کنند تا قیمت سوخت را افزایش دهند. چون همان‌طور که در گذشته شاهد بودیم، در این شرایط، ارزیابی در جامعه انجام می‌دهند تا بتوانند سیاست‌هایشان را اعمال کنند. بنابراین تصور من این است که احتمال افزایش قیمت بنزین وجود دارد.»

او با انتقاد از اقدام‌های دولت برای سنجش واکنش‌های احتمالی مردم در قبال افزایش قیمت بنزین و کالاهای اساسی، افزود: «هر روز آزمون و خطا می‌کنیم و مردم گویی موش آزمایشگاهی شده‌اند... یک روز در بحث خودرو و روز دیگر در بحث سوخت و کالاهای اساسی تصمیم‌های متفاوتی را شاهدیم. وقتی هم که انتقاد می‌کنیم، می‌گویند شما ضدانقلاب شده‌اید.»

البته مقام‌های دولت رئیسی و وزارت نفت با آنکه طرح افزایش قیمت بنزین را رد می‌کنند، مکررا در حال انتشار خبرها و اظهاراتی در مورد «افزایش مصرف بنزین»‌اند.

آخرین باری که مدیران نظام جمهوری اسلامی تصمیم گرفتند قیمت بنزین و دیگر فراورده‌های نفتی را افزایش دهند، ۲۴ آبان ۱۳۹۸ بود. این تصمیم با اعتراض‌های گسترده مردم در شهرهای مختلف ایران مواجه شد که البته سرکوب و کشتار شدید معترضان به دست نیروهای امنیتی دولت حسن روحانی و حکومت جمهوری اسلامی را به دنبال داشت و بنا بر اعلام منابع حقوق‌بشری، ۱۵۰۰ کشته به جا گذاشت.

اکنون نیز به نظر می‌رسد دلیل اصلی تعلل ابراهیم رئیسی و مقام‌های امنیتی نظام برای گران کردن بنزین، شکل‌گیری مجدد اعتراض‌های خیابانی آن‌ هم در آستانه سالگرد خیزش سراسری سال ۱۴۰۱و قتل مهسا امینی باشد. برخی از تحلیلگران سیاسی بر این باورند که در صورت شکل نگرفتن دوباره تجمع‌های اعتراضی در شهریور و مهر آینده، مدیران دولتی با خیال آسوده قیمت بنزین را دو یا سه برابر افزایش خواهند داد.

در همین راستا، جلیل سالاری، معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش فراورده‌های نفتی، روز شنبه ۲۱ مرداد با برگزاری نشستی رسانه‌ای اعلام کرد که مصرف بنزین در تهران هم‌اکنون به طور میانگین روزانه ۲۱ میلیون لیتر است که «عدد بسیار بزرگ و معادل مصرف سه استان کشور» است تا به این طریق برای توجیه افزایش قیمت سوخت زمینه‌سازی کند.

سالاری با انتقاد از آنچه «مصرف افسارگسیخته سوخت در کشور» خواند، افزود: «در شمال‌غرب کشور، نزدیک ۱۰ میلیون لیتر مصرف روزانه بنزین داریم، آن‌ هم در شرایطی که در این محدوده تنها پالایشگاه تبریز با حدود ۳.۸ میلیون لیتر تولید روزانه دارد.»

این مقام وزارت نفت البته از میزان مصرف بنزین در هیچ منطقه‌ای از ایران ابراز رضایت نکرد و گفت: «در شمال شرق، مصرف روزانه بنزین ۱۰ میلیون لیتر، در استان مرکزی، ۱۷ میلیون لیتر، در غرب، ۹ میلیون لیتر و در جنوب غرب، شش میلیون لیتر و در جنوب کشور، حدود ۲۰ میلیون لیتر است و مصرف بنزین تهران و شمال کشور هم در مجموع بیش از روزانه ۴۰ میلیون لیتر است که همه این‌ها اعداد بسیار بزرگی‌اند.»