گرانی‌های سرسام‌آور و فزاینده در ایران اینک تمام عرصه‌های زندگی از مسکن و درمان تا خوراک و پوشاک را در بر گرفته است و هر روز شمار بیشتری از مردم را به زیرخط فقر سوق می‌دهد. در این میان، آمارهایی که نهادهای رسمی و فعالان صنفی از افزایش قیمت خوراکی‌ها و کاهش مصرف آن‌ها اعلام می‌کنند، نشان می‌دهد که امنیت غذایی هم در ایران به مرحله بحران و هشدار رسیده است؛ به طوری که نه‌‌تنها رفتن به رستوران در حال حذف از برنامه زندگی بسیاری از مردم است، که سرانه مصرف ساده‌ترین غذاها مانند تن ماهی و تخم‌مرغ نیز به دلیل گرانی‌ها در حال کاهش است.
مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش‌ها، از افزایش ۸۷ درصدی بهای تن ماهی طی دو ماه خبر داد و علی‌اکبر رهبری، رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس، هم گفت که رستوران‌دارها در آستانه ورشکستگی‌اند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد چنانچه یک کارگر با حقوق حدود ۹ میلیون تومانی بخواهد سه نفر از اعضای خانواده خود را به رستوران ببرد، برای صرف یک وعده غذا در رستوران باید نزدیک به ۲۰ درصد حقوق یک ماهش را خرج کند.
به گفته رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس، جهش قیمت کالاهای اساسی و کاهش قدرت خرید مردم موجب شده است که میزان فروش رستوران‌داران دست‌کم ۵۰ درصد کاهش پیدا کند. رهبری ضمن اشاره به نرخ تورم و افزایش قیمت مواد غذایی طی دو سال اخیر از وضعیت بحرانی رستوران‌دارها خبر داد و افزود: «قیمت کالاهای اساسی، تره‌بار، ظروف یک‌بارمصرف، اقلام بسته‌بندی و نوشیدنی روزانه گران می‌شود و این در حالی است که برای پذیرش درخواست افزایش قیمت یک رستوران و سلف‌سرویس حداقل دو ماه زمان لازم است.»
رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس به سایت اقتصاد ۲۴ گفت: «رستوران‌داران در مدت زمان کمتر از دو ماه نمی‌توانند درخواست افزایش قیمت داشته باشند و این در حالی است که قیمت برنج، گوشت، مرغ و روغن و دیگر اقلام ثبات ندارد.»
رهبری افزود: «در حال حاضر قیمت هر کیلو گوشت برای کباب چنجه بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان و نرخ گوشت برای کباب کوبیده ۴۵۰ هزار تومان شده است. در چنین شرایطی که قیمت‌ها چنین رشدی دارند نمی‌توانیم از رستورانها انتظار ثبات نرخ داشته باشیم.»
رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس «جهش زیاد قیمت تمام اقلام غذایی طی یک ماه اخیر» را تایید کرد و گفت به همین دلیل میزان مراجعه مردم به رستورانها به حداقل رسیده است. به گفته این فعال صنفی، در شرایط کنونی، هم مردم سرگردان‌اند و هم صاحبان اصناف.
به گفته رهبری، در وضعیت اقتصادی فعلی ایران، شمار زیادی از رستوران‌داران و صاحبان سلف‌سرویس جز تعطیلی چاره‌ای نداشتند زیرا بین درآمد و هزینه‌هایشان تناسبی نمی‌دیدند. او در ادامه افزود: «در هفته گذشته، صاحبان دو واحد صنفی و در یک ماه اخیر صاحبان پنج رستوران واحد خود را تعطیل کرده‌اند.»
رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس به فقدان حمایت‌های دولتی از صاحبان مشاغل اشاره کرد و گفت: «اصناف علاوه بر مالیات‌های سنگین باید هزینه‌های بیمه، شهرداری و عوارض را به دستگاه‌های دولتی بپردازند، این در حالی است که دولت هیچ‌گونه حمایتی برای بقای اصناف انجام نمی‌دهد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته او، در حال حاضر صاحبان اصناف از یک‌سو با کاهش درآمد و از سوی دیگر با افزایش هزینه‌های دولتی مواجه‌اند که این دو موضوع آن‌ها را برای ادامه فعالیت اقتصادی با چالش مواجه کرده است.
بررسی‌های آماری نشان می‌دهد نه‌‌تنها میزان مراجعه مردم به رستورانها به‌سرعت در حال کاهش است، بلکه ساده‌ترین غذاها نیز در حال حذف تدریجی از سفره مردم ایران‌اند.
گزارش مرکز آمار ایران، آشکار می‌کند طی دو ماه اخیر، بهای تن ماهی رشد قابل‌توجهی داشته، به طوری که با رشد حدود ۸۷ درصدی از ۴۰ هزار تومان در اسفند ۱۴۰۱، حالا به ۷۵ هزار تومان رسیده است. مقایسه قیمت تن ماهی ۱۸۰گرمی با قیمت یک کیلو ماهی قزل‌آلای زنده از ابتدای فروردین ۱۳۹۹ تا انتهای تیرماه امسال هم نشان می‌دهد در تیرماه، قیمت یک تن ماهی ۱۸۰ گرمی معادل ۵۲ درصد قیمت یک کیلو ماهی قزل‌آلای زنده بوده است.
در اردیبهشت‌ماه، تن ماهی در ایران به‌شدت گران و کمیاب شد و برخی فروشگاه‌های یک قوطی تن را بین ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان قیمت گذاشتند. شماری دیگر نیز با افزودن گزینه «موجود نیست» و «در حال تامین» از فروش این محصول خودداری کردند تا آن را با قیمت جدید بفروشند. در نهایت نیز افزایش رسمی قیمت تن ماهی در خردادماه کلید خورد.
قیمت بالای ۷۰ هزار تومان یک عدد تن ماهی در حالی است که بهای همین محصول در پاییز گذشته حدود ۳۰ هزار تومان بود. اوایل پاییز ۱۴۰۰ نیز هر عدد تن ماهی با متوسط قیمت ۱۶ هزار تومان فروخته می‌شد. چهار سال پیش هم قیمت یک عدد تن ماهی به‌طور متوسط هشت هزار تومان بود؛ به عبارت دیگر بهای این کالای خوراکی تنها در مدت چهار سال حدودا ۱۰ برابر شده است.
دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران بهمن ۱۴۰۱ از کاهش مصرف، تولید و فروش تن ماهی خبر داد و گفت سال ۱۴۰۰ تعداد تولید کنسرو ماهی در ایران ۶۰۰ میلیون قوطی بود اما این رقم در سال بعد از آن به ۳۰۰ میلیون قوطی کاهش یافت.
پیش‌تر محمد آقاطاهر، رئیس اتحادیه بنکداران موادغذایی تهران گفته بود تا پیش از این کنسرو تن ماهی را اقشاری می‌خریدند که نمی‌توانستند ماهی تازه تهیه کنند اما حالا با جهش قیمت تن ماهی، این اقشار هم دیگر از عهده خرید این کالا برنمی‌آیند و فروش تن ماهی به دلیل کاهش قدرت خرید مردم کمتر شده است.
