ایران هر از گاهی صادرات گاز خود را به عراق قطع می‌کند تا آن کشور را برای پرداختن بدهی‌هایش زیر فشار قرار دهد. در مقابل، عراق نیز هر از گاهی با موافقت آمریکا- که عراق را از تحریم‌های ایران مستثنی کرده است- دو یا سه میلیارد دلار به کشور همسایه‌اش ایران می‌پردازد.

به‌صراحت می‌توان گفت که عراق به این ‌علت که برای بهره‌برداری از نیروگاه‌هایش نیاز زیادی به گاز ایران دارد، پول گاز را به صورتی که قانونی به نظر می‌رسد به خزانه ایران می‌ریزد.

در این بازی، آمریکا طرفی ساده‌لوح و احمق نیست، زیرا خود آمریکا تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرده و در حالی که از عمق نیرنگ‌ها و حقه‌بازی‌ها در پرونده برق عراق آگاهی دارد، به آن کشور اجازه می‌دهد تحریم‌ها را نقض کند. یکی از وزیران سابق برق در دولت عراق ایهم سامرایی، شهروند آمریکایی، است که پیش از این، نیروهای آمریکایی او را که متهم به حیف‌ومیل سه میلیارد دلار اختصاص‌یافته برای احداث پروژه‌های ملی برق عراق بود، از زندانی در عراق آزاد کرده بودند.

البته سه میلیارد دلار یادشده سرآغازی برای راه‌اندازی پروژه بزرگ غارتگری زیر نام برق بود و گفته می‌شود پول تخصیص‌یافته به این پروژه تا کنون به هشتاد میلیارد دلار رسیده است، در حالی که هیچ پیشرفتی در پروژه برق ملی عراق دیده نمی‌شود و عراق همچنان به واردات گاز از ایران ادامه می‌دهد.

شکی نیست که انگیزه‌ها و هدف‌های این بازی کاملا آشکار است. اگر عراق می‌توانست پروژه ملی برق را تکمیل کند، دیگر نه نیازی به واردات گاز از ایران داشت و نه مجبور بود مبالغ هنگفتی به کشور همسایه بپردازد که گرفتار پیامدهای تحریم اقتصادی آمریکا است. به همین دلیل، همه تلاش‌ها ناکام ماند و پول به خزانه شرکت‌های ساختگی و به جیب دلال‌هایی سرازیر شد که ماموریتشان تبدیل امیدهای مردم عراق به توهم‌های خوشحال‌کننده بود.

البته واقعیت هر امر همیشه در ریشه‌ آن نهفته است. به این معنی که عراق از ایران گاز وارد می‌کند و ایران هم هر از گاهی صادرات گاز را به عراق متوقف می‌کند. در نتیجه، آمریکا موافقت می‌کند که عراق تحریم‌ها را نقض کند و بدهی‌های ایران را که تابع قیمت بازار نیست بپردازد. به عبارت دیگر، ایرانی‌ها با رضایت عراق و آمریکا دست به غارت می‌زنند.

با این حال، هرچند عراق همه عوامل لازم برای خودکفایی را دارد، اما روند خودکفایی آن به‌شدت در ابهام قرار گرفته است و هیچ‌کسی نیست که به این مسئله اعتراض کند. اگر آمریکا احساس می‌کرد که نیازی به این غارتگری نیست، از طریق وزارت خزانه‌داری‌اش، که می‌تواند قیمت واقعی گاز ایران را پیدا کند، هر دو طرف ایران و عراق را مجازات می‌کرد.

شاید برخی به عمق این واقعیت پی نبرند که اگر روند پرداخت پول از عراق به ایران جریان نمی‌داشت، اقتصاد ایران به سمت فروپاشی می‌رفت و ارزش پول ملی ایران از وضعیت دشوار کنونی نیز بدتر می‌شد. در چنین شرایط دشواری، دولت ایران قادر به پرداخت حقوق اعضای گروه‌های شبه‌نظامی وفادارش در لبنان و سوریه و یمن نمی‌بود و هرگونه توافق هسته‌ای جدیدی که به آن پیشنهاد یا تحمیل می‌شد را می‌پذیرفت.

افزون بر این، همیشه بانک‌هایی خصوصی وجود داشته است که به نام عراقی‌ها ثبت شده‌اند. این بانک‌ها در واقع پوششی برای شبکه‌های قاچاق پول به ایران بودند. این بانک‌ها به بهانه واردات مواد غذایی و دارویی از ایران، از بانک مرکزی عراق و بازارهای آن کشور دلار می‌خریدند. در فهرست کالاهای وارداتی که این بانک‌ها ارائه می‌کردند، اقلام وارداتی عجیبی دیده می‌شد که انسان را به خنده می‌انداخت. برای مثال، بر اساس داده‌های بانک‌های یادشده، مقدار هندوانه وارداتی از ایران چنان رقم هنگفتی را نشان می‌داد که بر اساس آن، هر شهروند عراق در هر روز باید ده هندوانه مصرف می‌کرد.

به همین ترتیب، عراق ناجی اقتصاد ایران شد، در حالی که جوانان تحصیل‌کرده عراقی زندگی خود را صرف یافتن فرصت شغلی می‌کنند. طبقه فقیر آن کشور فقیرتر می‌شود، بیمارستان‌های عراق با بحران کمبود دارو و تجهیزات پزشکی مواجه‌ است، و شمار زیادی از دانش‌آموزان در مدارس عراق نه لباس فرم مدرسه دارند و نه میز و نیمکت و با لباس‌های خانه به مدرسه می‌آیند و روی زمین می‌نشینند.

زمانی این موضوع مطرح می‌شود که بخش محرمانه‌ای از بودجه عراق به ایران اختصاص یافته است. فارغ از این که این موضوع صحت داشته باشد یا در آن اغراق شده باشد، آنچه را بسیاری می‌دانند این است که شمار زیادی از مقام‌های رژیم فرقه‌ای حاکم بر عراق خواستار پرداخت غرامت جنگی به ایران شده‌اند و حتی یکی از اعضای خانواده حکیم (عمار یا پدرش) این غرامت را حدود ۲۰۰ میلیارد دلار تعیین کرده است. این در حالی است که در هر بحث و چانه‌زنی که برای افزایش این رقم صورت می‌گیرد، عراق همواره بازنده است.

در واقع، پروژه برق عراق بزرگ‌ترین راهکار معجزه‌آسای عراق آمریکایی برای حمایت از اقتصاد ایران است. به‌رغم تداوم تحریم‌های آمریکا علیه ایران، عراق تصمیم گرفته است اقتصاد خود را در خدمت اقتصاد ایران قرار دهد.

اگر تحریم‌ها به‌راستی اعمال می‌شد، رژیم ایران نمی‌توانست برنامه موشکی خود را توسعه دهد. اما عراق جدید به‌گونه‌ای طراحی شده است که شکافی در دیوار تحریم‌ها باشد و آمریکا از طریق این شکاف، به بهای جان شهروندان عراق، برای رژیم ایران ریسمان نجاتی فراهم کند.

برگرفته از روزنامه العرب