اگر در ماه رمضان به هند سفر کنید، یک نشانه ساده به شما کمک می‌کند مسلمانان روزه‌دار را بشناسید؛ اغلب آن‌ها یک شیشه نوشیدنی صورتی‌رنگ همراه دارند.

«روح‌افزا» برخلاف سایر سنت‌های هندی که گردشگران با آن روبرو می‌شوند، قدمتی چندهزارساله ندارد. این نوشیدنی در قرن بیستم در دهلی قدیم ابداع‌ و در گرمای سوزان هند ابتدا میان هندوها و سپس در میان مسلمانان روزه‌دار به یک نوشیدنی محبوب تبدیل شد.

طرفداران روح‌افزا می‌گویند این نوشیدنی خنک و شیرین پس از یک روز طولانی روزه‌داری، انرژی موردنیاز بدن را فراهم می‌کند.

روح‌افزا را حکیم حافظ عبدالمجید، یک پزشک طب سنتی در محله‌های شلوغ دهلی قدیم در سال ۱۹۰۷ درست کرد. داروخانه او «همدرد» نام داشت که در نام تجاری شرکت سازنده‌اش حفظ شده است. این شربت برای درمان گرمازدگی، کم‌آبی بدن و اسهال مفید بود. 

گفته می‌شود اولین مصرف‌کنندگان آن‌قدر مسحور طعم این نوشیدنی شدند که در عرض چند ساعت صدها بطری روح‌افزا خریدند. 

در سال ۱۹۴۷، پس از تقسیم هند قدیم به دو کشور هند و پاکستان، یکی از پسران حکیم حافظ عبدالمجید در دهلی ماند و دیگری به آن‌ سوی مرز (پاکستان) نقل‌مکان کرد. آن‌ها برای تولید انبوه روح‌افزا کارخانه‌هایی تاسیس کردند و از آن زمان تاکنون کسب‌وکارشان در هر دوسوی مرز رونق داشته است.

گفته می‌شود این شربت که به‌طور سنتی با آب مخلوط می‌شود، دارای ۲۱ ماده است؛ از جمله چوب صندل، خس‌خس، کاج، نعنا، ​​اسفناج و گل سرخ که همه به دلیل خواص خنک‌کنندگی‌شان شناخته‌شده‌اند.

به گفته سازندگان، دستور دقیق این معجون در خانواده مخفی نگه‌ داشته شده و در ۱۱۵ سال گذشته تغییری نکرده و با وجود انبوه نوشابه‌های گازدار موجود، بازار روح‌افزای خنک‌کننده همچنان داغ و پررونق است.

مشتریان پروپا قرص

ابتدایی‌ترین راه برای تهیه شربت افزودن آب یا شیر به معجون اصلی است، اما مشتری‌ها به این نوشیدنی حال‌وهوای محبوب خود را می‌دهند و این شربت را می‌توانید از روی بستنی و فالوده گرفته تا در پودینگ یا مخلوط آن با لیموناد را همه‌جا ببینید.

روح‌افزا به شیوه‌های مختلف مصرف می‌شود، اما محبوب‌ترین آن «شربت محبت» یا «نوشیدنی عشق» است که با شیر، یخ خردشده و تکه‌های هندوانه تهیه می‌شود و کمی شبیه یخ در بهشت ایرانی است.

مسلمانان روزه‌دار و شوخ‌طبع هندی و پاکستانی که یک ماه از نوشیدن الکل پرهیز کرده‌اند، در رسانه‌های اجتماعی، آمدن عید را با تصاویر خداحافظی از روح‌افزا و خوش‌آمدگویی به نوشیدنی‌های یواشکی تبریک می‌گویند و عید فطر را به سبک حافظ شیرازی که گفت «حافظ منشین بی می و معشوق زمانی/ که‌ ایام گل و یاسمن و عید صیام است»، جشن می‌‌گیرند.