ست فرانتزمن، روزنامه‌نگار اسرائیلی،‌ در تحلیلی که روز شنبه، ۱۲ فروردین‌ماه در روزنامه «اورشلیم‌پست» منتشر شد، این سوال را مطرح کرده است که آیا امکان دارد عادی‌سازی روابط حکومت بشار اسد با دولت‌های عرب حاشیه خلیج فارس باعث اختلال و توقف در قاچاق گسترده مواد مخدر شود؟

فرانتزمن یادآوری می‌کند که اسد در حال حاضر اجازه فعالیت گسترده به قاچاقچی‌های مواد مخدر و گروه‌های شبه‌نظامی پشتیبان آن‌ها را می‌دهد. او به گزارش‌هایی اشاره می‌کند که براساس آن‌ها مقادیر عظیمی مواد مخدر در سوریه تولید و سپس از بنادری مانند لاذقیه از کشور خارج و در سطح خاورمیانه و جهان پخش می‌شود. 

آمریکا و بریتانیا هفته گذشته چهار شهروند سوریه و دو شهروند لبنان را به‌دلیل نقششان در تولید و قاچاق قرص‌های روان‌گردان «کاپتاگون» تحریم کردند. فرانتزمن یادآوری می‌کند که برخی از این افراد تحریم‌شده قوم و خویش‌های نزدیک بشار اسد، رئیس‌‌جمهوری سوریه، بوده‌اند. 

او با اشاره به تلاش‌های حکومت اسد برای عادی‌سازی روابط خود با کشورهای منطقه، به‌خصوص کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، می‌نویسد: «این حکومت اما در‌عین‌حال مشغول اختلال در ثبات منطقه، ازطریق توانمندسازی شبه‌نظامیان قاچاقچی مواد مخدر است و در واقع، اقتصاد سوریه را به مافیاهای مواد مخدر برون‌سپاری کرده است که روابطی با بالاترین سطوح دارند.»

قرص‌های کاپتاگون عمدتا در سوریه و لبنان تولید می‌شوند و سپس از راه‌های قاچاق به مصرف‌کنندگان در کشورهای حاشیه خلیج فارس، اروپا و غیره می‌رسند. پژوهشگران در سال‌های گذشته از جنبه‌های مختلف این ماجرا خبر داده‌اند و به نقش دولت اسد، حزب‌الله لبنان و جمهوری اسلامی در آن اشاره کرده‌اند. فرانتزمن اشاره می‌کند که پایین‌ترین تخمین‌ها درباره ارزش اقتصادی این تجارت، ۱۰میلیارد دلار است که برای حکومت اسد مبلغی قابل توجه محسوب می‌شود. به‌خصوص که این حکومت با وجود تحریم‌های غرب امکان بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی قانونی را ندارد و در این راستا، به مواد مخدر رو آورده است. البته تصور می‌رود رقم واقعی بسیار بیش‌تر باشد. 

تلویزیون «فرانسه ۲۴» سال گذشته اعلام کرده بود که سوریه به «آخرین نمونه از دولت‌های مخدر جهان» بدل شده است و درضمن، توانسته ازطریق تجارت کاپتاگون جاپای اقتصادی خود را در لبنان نیز محکم کند. طبق برخی گزارش‌ها، کاپتاگون اکنون با فاصله بسیار زیاد از فعالیت‌های اقتصادی قانونی بزرگ‌ترین صادرات سوریه است. آمریکا نیز پیش از این از حکومت سوریه به‌دلیل نقشش در تجارت کاپتاگون انتقاد کرده است. 

فرانتزمن با اشاره به روند عادی‌سازی بین حکومت اسد و دولت‌های عرب حوزه خلیج فارس می‌پرسد:‌ «اگر این کشورها به عادی‌سازی روابط مشغول‌اند، آیا این به آن‌ها امکان می‌دهد که بر حکومت اسد فشار بیاورند تا صدور مواد مخدر را متوقف کند؟» این تحلیلگر می‌‌نویسد که با توجه به دست‌داشتن اعضای خانواده اسد در قاچاق کاپتاگون، می‌توان انتظار داشت که اگر کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس از اسد بخواهند، او بتواند در این زمینه تغییر ایجاد کند. اما حکومت اسد از این قاچاق برای دورزدن تحریم‌ها استفاده می‌کند و به این راحتی‌ها از یک منبع مهم کسب درآمد خود نخواهد گذشت. این تناقضی پیش روی حکومت اسد است که هم خواهان حفظ درآمدهای غیرقانونی است و هم خواهان افزایش تجارت قانونی ازطریق عادی‌سازی روابط با منطقه. 

به‌زعم فرانتزمن، با توجه به سابقه «دورویی» حکومت اسد، از آن انتظار می‌رود که همچنان منکر نقش خود در تجارت مواد مخدر شود و درعین‌حال، به اقوام و خویشان سران حکومت اجازه دهد به فعالیت‌های قاچاق خود ادامه دهند. 

اما قاچاق کاپتاگون در‌ضمن به‌معنی قدرت‌گرفتن گروه‌های شبه‌نظامی بوده است که مثل دارودسته‌های مواد مخدر در سایر نقاط جهان موی دماغ دولت‌های مستقر می‌شوند. فرانتزمن اشاره می‌کند که به‌ویژه پادشاهی اردن هاشمی از قدرت‌گرفتن این گروه‌های شبه‌نظامی ضربه دیده است، چراکه از مرزهای آن با سوریه برای درگیری‌ و قاچاق استفاده می‌‌شود. در روزهای گذشته تصاویری از درگیری‌های این شبه‌نظامیان در نزدیکی مرزهای اردن منتشر شد. فرانتزمن با اشاره به این تصاویر، می‌نویسد: «روشن است که خرید و فروش مواد مخدر باعث اختلال ثبات در بخش‌هایی از سوریه می‌شود و به کشورهای همسایه لطمه می‌زند.»