روزه بگیرید یا نگیرید، ممکن است از جمله کسانی باشید که بر سر عادت یا علاقه پای سفره افطار می‌نشینند. گرسنه باشید یا نباشید، بعد از خوردن آن غذاها سنگین می‌شوید. شاید این دلیل اصلی میخکوب شدن اهالی خانواده ها روبروی تلویزیون در شب‌های ماه رمضان است. برای آن‌ها که سفره افطار پهن می‌کنند، سریال‌های ماه رمضان از بخش‌های جدانشدنی افطار در ایران است و رقابت بین شبکه‌های تلویزیونی برای جذب مخاطب معمولا بالاست. چند سالی برنامه «ماه عسل» پرطرفدار شد و سریال‌های طنز که به مناسبت ایام نوروز و ماه رمضان از صدا و سیما پخش می‌شوند، همیشه پرمخاطب بوده و هستند.
ساخت سریال‌های ویژه ماه رمضان از سال ۱۳۷۰ آغاز شد که ماه رمضان و ایام نوروز هم زمان شدند. سریال «مهمان» به کارگردانی خسرو ملکان در آن سال بر روی آنتن تلویزیون رفت و رسمی تازه بنا نهاد. پس از آن، این رسم تقریبا هر سال ادامه پیدا کرد و تا به امروز در کل ۷۰ سریال ویژه ماه رمضان از صدا و سیما پخش شده است که برخی از این آثار ماندگار شدند.
اولین سریال طنز ماه رمضان در سال ۸۳ به نام «خانه به دوش» توسط رضا عطاران ساخته شد و این روند پُر تولید و پُرمخاطب تا سال ۸۷ و سریال «بزنگاه» ادامه پیدا کرد. آن سال، عطاران که یکه تاز ساخت سریال‌های طنز برای این ماه بود، جزو لیست ممنوعه صدا و سیما قرار گرفت، چراکه در نشست خبری حاشیه جشنواره فیلم فجر گفته بود برای اینکه مردم را بخنداند حاضر است شلوارش را هم پایین بکشد.
دهه نود این موج رو به افول گذاشت و ساخت سریال‌های طنز ماه رمضان از تکاپو افتاد. امسال هم که هیچ سریال طنزی برای ماه رمضان سال ۹۸ وجود ندارد. قرار بود سریال «میم کاف» از شبکه یک پخش شود ولی تولید آن به ماه رمضان نرسید. این موضوع گله مردم را در پی داشته و حتی وزیر بهداشت نیز به این مساله اعتراض کرد و از مسئولان صدا و سیما خواستار ساخت برنامه‌های طنز شد.
سعید نمکی در مراسم اختتامیه پنجمین جشنواره بین المللی عکسِ سلامت در زنجان فرصت را مغتنم شمرده و گفت: «اولین رکن رسیدگی به نظام سلامت به ویژه در کشورهایی مانند ایران، رسیدگی به بهداشت روان است و اگرچه اقتصاد یک جامعه می‌تواند بر بهداشت روان تأثیر گذارد، اما همه تأثیرگذاری با شرایط اقتصادی یک کشور نیست، چون انسان‌های پولدار غمگین یا بی‌پول شاد، کم نیستند. روان‌های افسرده برای انحراف، اعتیاد و آسیب‌های اجتماعی، آمادگی دارند. چرا آمار مسمومیت با الکل دست ساز در کشور رو به افزایش است؟ چرا این واقعیت را نمی‌پذیریم که روح‌های افسرده به سوی مواد مخدر گرایش دارند؟ چرا روان پریشی‌ها را جدی نمی‌گیریم و برنامه‌ها را شاد نمی‌کنیم؟ مقام معظم رهبری بارها تاکید کردند که به جامعه یأس و ناامیدی منتقل نکنید و بذر ناامیدی در دل مردم نپاشید».
وی تأکید کرد: «بارها از دوستانم در سازمان صدا و سیما خواهش کرده‌ام که تولیدات خود را با پیام‌های شادمان کننده به جامعه عرضه کنید. اینکه آخر یک سریال از سازمان پزشکی قانونی، سازمان بهشت زهرا، مبارزه با مواد مخدر و فلان بیمارستان تشکر کنیم، اشتباه است و اینکه برای مثال از اخبار جهان، فستیوال‌های شادی را که در جهان برگزار می‌شود را کمتر به مردم نشان دهیم و در عوض تمام غم‌ها، غصه‌ها، انفجار و خونریزی را به ذهن خسته مردم منتقل کنیم، اشتباه است».
از سیاست نوحه خوانی صدا و سیما می‌توان به تولید «ماه عسل» اشاره کرد. این برنامه سال ۸۶ آغاز به کار کرد و یک سلسله گفت و گو با شهروندان عادی و با موضوعاتی وجدان-محور بود. اگرچه انتقادات جدی مبنی بر غمگین بودن این برنامه تلویزیونی وارد بود، ولی ماه عسل به سرعت موفق به جذب مخاطب شد و به پربیننده‌ترین شوی ماه رمضان تبدیل شد. با این‌حال، حذف آن از صدا و سیما سر و صدای چندانی به پا نکرد. احسان علیخانی، مجری این برنامه اسفند ۹۷ در حاشیه جشنواره جام جم گفت: «سر ضبط برنامه بودیم و داشتم فکر می‌کردم بیایم و گلایه کنم اما با افتخار آمدم. «ماه عسل» بعد از ١٢ سال به پايان رسيد. من و مديران سازمان صدا و سيما به يک تصميم مشترک رسيديم؛ پايان ماه عسل و شروع عصرجديد». از سوی دیگر، روابط عمومی صداوسیما اعلام کرد برنامه «ماه ماه» با مجری‌گری بنیامین بهادری، خواننده پاپ، جایگزین ماه عسل می‌شود».
نگاهی به اخبار اخیر، حرف‌های وزیر بهداشت را تأیید می‌کند. از تعداد بالای خودکشی تا خشونت مسلحانه، جملگی علائم هشدار دهنده برای یک جامعه هستند. طی یک ماه گذشته، فردی با پریدن جلوی قطار خط ۳ متروی تهران خودکشی کرد؛ پس از مداخله آتش‌نشانی اهواز، اقدام به خودکشی زنی در رودخانه کارون ناموفق ماند؛ مردی ۴۵ ساله خودش را از روی پل طبیعت به پایین پرت کرد و فرد دیگری در ایستگاه بیمه خط ۴ مترو تهران دست به خودکشی زد که موفقیت آمیز نبود.
به تازگی گزارش سالانه موسسه تحقیقاتی گالوپ نیز منتشر شد که طی آن ایران برای دومین سال پیاپی پنجمین کشور غمگین دنیا معرفی شد. در این نظرسنجی ۴۸ درصد مردم ایران احساسات منفی از جمله خشم، غم و اضطراب را تجربه کرده بودند. گفتنی است تقریبا ۲۰۰۰ مورد مقاله در مورد فواید خنده بر روی انسان منتشر شده است.
به گفته علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت ۱۲ میلیون نفر در ایران و در بازه سنی ۱۵ تا ۶۵ سال، به نوعی اختلال روان‌پزشکی از خفیف تا شدید مبتلا هستند.
