به‌گزارش خبرگزاری رویترز، شرکت نفتی آرامکو با عقد دو قرارداد نفتی چند میلیارد دلاری با چین و سرمایه‌گذاری مشترک در پالایشگاه‌های شمال‌شرقی این کشور، از جمله خرید ۱۰ درصد از سهام شرکت خصوصی «رونگ‌شنگ» (Rongsheng Petrochemical)، مسئولیت یک تعهد بلندمدت نفتی را بر عهده گرفت.

شرکت نفتی آرامکو در روز دوشنبه، ۲۷ مارس ۲۰۲۳، اعلام کرد مدیران این غول نفتی با خرید ۱۰ درصد از سهام شرکت پتروشیمی رونگ‌شنگ به مبلغ ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار موافقت کردند.

رویترز در عین‌حال نوشت این دو قرارداد، که اخبار مربوط به عقد آنها به ترتیب در روزهای یکشنبه و دوشنبه منتشر شد، این امکان را به شرکت نفتی آرامکو می‌دهد تا روزانه ۶۹۰ هزار بشکه نفت به چین صادر کند و از این طریق به تقویت جایگاه خود، در مقام اولین تامین‌کننده نفت مورد نیازِ پکن، بپردازد.

بر اساس قرارداد منعقد شده میان آرامکو و پتروشیمی رونگ‌شنگ، غول نفتی عربستان سعودی متعهد است تا طی ۲۰ سال آینده روزانه ۴۸۰ هزار بشکه نفت خام در اختیار یکی از شرکت‌های زیرمجموعه این شرکت چینی قرار دهد.

خبرگزاری رویترز می‌نویسد یکی از پیامدهای اقتصادی این قرارداد – که پس از سفر سال گذشته رئیس جمهوری چین به عربستان سعودی بزرگ‌ترین قرارداد عقد شده میان دو کشور محسوب می‌شود – تضعیف جایگاه دلار در اقتصاد جهان است، چون یکی از شروط شی جی پینگ، رئیس جمهوری چین، در سفر دسامبر ۲۰۲۲ خود به عربستان سعودی این بود که دو کشور مبادلات‌شان را با یوان، واحد پول چین، انجام دهند.

از سوی دیگر، برخی ناظران بین‌المللی بر این باورند که قراردادهای اخیر ریاض و پکن نگرانی ایالات متحده آمریکا، به‌عنوان متحد سنتی عربستان سعودی را در پی داشته است. این گروه از ناظران می‌گویند قراردادهای نفتی منعقد شده در روزهای یکشنبه و دوشنبه به‌شکل بی‌سابقه‌ای به تعمیق روابط میان ریاض و پکن منجر خواهد شد، آن هم در شرایطی که آمریکا و چین، به‌عنوان دو ابرقدرت جهانی، یکی از پرتنش‌ترین دوران‌های روابط دیپلماتیک خود را پشت سر می‌گذارند.

بازتاب همکاری‌های سیاسی میان عربستان سعودی و چین را می‌توان در تلاش پکن به‌منظور عادی‌سازی روابط میان تهران و ریاض مشاهده کرد. از این جهت برخی ناظران تاکید دارند آنچه چین در این زمینه انجام داد را باید در مقام نشانه‌ای مهم از نقش‌آفرینی فعال چین در منطقه خاورمیانه و تضعیف نفوذِ چند دهه‌ای ایالات متحده در این منطقه حساس و نفت‌خیز به‌حساب آورد.

همزمان با بالا گرفتن تنش‌های دیپلماتیک میان چین و ایالات متحده و همچنین تعمیق روابط اقتصادی و سیاسی پکن و ریاض، سایر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، از جمله امارات متحده عربی، نیز اعلام کردند موضعی بی‌طرفانه در قبال کشاکش‌های میان این دو قدرت جهانی دارند و روابط‌شان با هر یک از طرفین را بر پایه منافع ملی و اقتصادی خود تنظیم می‌کنند.

با تمامی این اوصاف رویترز در فرازی از گزارش تحلیلی روز دوشنبه خود تاکید کرد قراردادهای چند میلیارد دلاری آرامکو و چین بر رابطه مسکو و ریاض نیز تاثیرگذار خواهد بود، چون روسیه و عربستان سعودی را بر سر منافع ناشی از تامین نفت خام برای چین به رقابت با یکدیگر وا می‌دارد و رقابت موجود میان این دو کشور را نیز تشدید خواهد کرد؛ خاصه در وضعیت فعلی که کشورهای غربی متحد اوکراین با اعمال مجموعه‌ای گسترده از تحریم‌های نفتی علیه دولت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، عملا چین را به مهمترین خریدار نفت روسیه بدل کرده‌اند.

خبرگزاری فرانسه نیز با انتشار گزارشی در این زمینه تاکید کرد قراردادهای اخیر آرامکو با چین، ریاض را برای یک دوره بلند مدت، به پکن متعهد خواهد کرد.

مدیران شرکت نفتی آرامکو نیز خود به چنین تعهد بلند مدتی واقف‌اند و به‌عنوان مثال محمد القحطانی، معاون آرامکو، با انتشار بیانیه‌ای در این مورد چنین گفت:«این خبر تعهد بلند مدت آرامکو به چین و بخش پتروشیمی این کشور را نشان می‌دهد.»

شرکت آرامکو همچنین در مورد قرارداد خود با دو شرکت چینی دیگر، که روز یکشنبه منعقد شد، اعلام کرد عملیات‌های مندرج در این دو قرارداد تا سال ۲۰۲۶ به بهره‌برداری خواهد رسید؛ اقداماتی که، به‌گفته مدیرعامل آرامکو، مجموعه آنها باعث می‌شود تا عربستان سعودی میزان «تامین انرژی برای چین» را به «دو برابر» میزان فعلی برساند.

به این ترتیب امین ناصر، مدیرعامل آرامکو، گفت قراردادهای نفتی شرکت متبوع او با پکن در دسته قراردادهای «برد – برد» می‌گنجد.

با این‌حال قراردادهای اخیر آرامکو با چین از منظر تعهدهای زیست محیطی این غول نفتی عربستان سعودی، از جمله به صفر رساندن تولید گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۵۰، نیز مورد انتقاد قرار گرفت. به همین دلیل بخشی از اظهارات مدیرعامل آرامکو به نقش مخرب صنایع نفتی در گرمایش زمین و تولید گازهای گلخانه‌ای اختصاص داشت. امین ناصر در این بخش از اظهارات خود گفت با توجه به رویکرد رئیس جمهوری چین، نمی‌توان به‌دلیل مبارزه با تغییرات آب‌وهوایی «امنیت انرژی» را به خطر انداخت.

شرکت آرامکو در سال گذشته میلادی سودی تاریخی به‌دست آورد. مدیران این شرکت در ۱۲ مارس ۲۰۲۳ اعلام کردند که سود این شرکت در سال ۲۰۲۲ برابر با ۱۶۱ میلیارد دلار بود که در مقام مقایسه با سود این شرکت در سال ۲۰۲۱، بیش از ۴۶ درصد افزایش داشت. آرامکو همزمان با اعلام این خبر گفت در پی آن است تا با توجه به پایان سیاست موسوم به «کووید صفر» در چین، که بار دیگر نیاز پکن به انرژی‌های فسیلی را بالا برد، تولید خود را در سال جاری میلادی افزایش دهد.