هفته گذشته دود دیگری از دل داغدیده مردم افغانستان برخاست. انتشار گزارشها درباره آزار جنسی از کودکان دانشآموز در دست کم شش مدرسه ولایت لوگر، در خرمن مردم افغانستان آتش زد.
روزنامه گاردین و تلویزیون طلوع گزارش دادند که 546 دانش آموز پسر در مدارس ولایت لوگر مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند.
دانش آموزان یکی از این مکاتب به خبرنگاران گفتند که سرمعلم آنها، اتاقی خصوصی در گوشه کتابخانه مدرسه ساخته بود که در آن دانش آموزان را بعد از مدرسه و در آخر هفته مورد آزار جنسی قرار میداد.
اما تنها سرمعلم مکتب متهم نیست. دایره متهمان به معلمان، کارمندان مکاتب، دانشآموزان بزرگسال و حتی فامیل های دور دانش آموزان قربانی هم میرسد.
موسی محمودی، رییس جامعۀ مدنی لوگر که در مورد تجاوز جنسی به کودکان تحقیق کرده و در این خصوص سند و ویدیو گردآوری کرده، به رسانهها گفت: «پدر طفلی گریه میکرد و میگفت که من دیگر وقار ندارم و دیگر نمیتوانم در افغانستان زندگی کنم. و ما دردهایی را دیدیم که مردم حتی از هویت افغانی خود شرمنده بودند که ما چگونه افغان هستیم؛ این واقعا یک جنایت بزرگ است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
براساس این تحقیقات ۲۵ خانواده پس از تجاوز جنسی به کودکانشان، محل زندگیشان را ترک کردهاند. دستکم پنج خانواده هم پس از افشای ویدیوی تجاوز جنسی به کودکانشان در رسانههای اجتماعی به کشتن فرزندانشان اقدام کردهاند. در آخرین مورد، هفته گذشته یک پسر ۱۳ ساله و یک کودک ۱۵ ساله کشته شدند.
فضای آموزشی در ولایت لوگر چنان آلوده گزارش شده که بسیاری از خانوادهها بهجای نگرانی درباره آموزش و سواد فرزندانشان به فکر نجات آنها از دست استادان و مدیرانی هستند که به آزار جنسی از کودکان متهمند.
اتهام آزار جنسی از کودکان به بحث داغی در مجلس افغانستان، رسانهها و خانههای مردم تبدیل شده و افرادی که برای حقوق کودکان دادخواهی کردهاند، تهدید شدهاند.
در افغانستانِ سنتی که ننگ و ناموس، مسئله مهمتر از سرنوشت و زندگی کودکان است، این خبر تا گزارش تحقیقی روزنامه بریتانیایی گاردین کتمان شده بود. هیچ خانوادهای از میان کودکان قربانی برای پیگیری و مجازات عاملان این بدرفتاری صدا بلند نکرده است. این در حالی است که کتمان جرم در قانون جزای افغانستان نیز جرم تلقی میشود.
تکاندهندهتر اینکه به رغم تجاوز به بیش از ۵۰۰ کودک و موارد بیشتر از آن در لوگر و احتمالا در سایر نقاط افغانستان، حتی یک نفر هم از عاملان تجاوز بازداشت نشده است.
رفتار آموزگاران در بسیاری از مکاتب افغانستان خشن و توام با اهانت است. و ویدیوهایی منتشر شده از کلاسهای درسی نشان میدهند که ضرب و شتم، فحش و سرکوب و تخریب عزت نفس کودکان در مکاتب وجود دارد و این موارد مورد پیگرد نیز قرار نمیگیرد. باور بسیاری از خانواده ها و معلمان این است که خشونت جزئی از تدریس است و معلم از هر حقی برای آموزش دانش آموزان برخوردار است.
وزارت آموزش و پرورش اکنون میگوید سه هیئت جداگانه برای بررسی این ادعاها گماشته شدهاند.
به گفت مقامها، وزارت معارف، مجلس و مقامهای محلی ولایت لوگر جداگانه در این مورد تحقیق میکنند.
نوریه نزهت، سخنگوی وزارت معارف گفت: «تفتیش میکنیم، بررسی میکنیم، حقیقت ماجرا را برای مردم افغانستان روشن میکنیم و انتظار ما از مسئول جامعه مدنی هم این است که در قبال سخنان خودشان پاسخگو باشند.»
به دنبال انتشار خبر تجاوز جنسی به کودکان، شماری از ساکنان ولایت لوگر دست به تظاهرات زده و رسانهها را به «بدنام سازی» مردم لوگر متهم و محکوم کردهاند.
لطف الله استانکزی، رییس اتحادی آموزگاران لوگر با رد اخبار آزار جنسی کودکان گفت: «ما خبری از این واقعه نداریم. مردم لوگر، مردمی با عزت هستند… در تاریخ لوگر اینگونه وقایع اتفاق نیفتاده است.»
اما فعالان اجتماعی، نمایندگان مجلس و سناتورها این رویداد را تکاندهنده خواندهاند.
عبدالروف انعامی، نماینده مجلس میگوید اتهامهای فساد اخلاقی نه تنها در وزارت معارف، بلکه در بیشتر نهادهای دیگر وجود دارند و نباید در برابر آن پنهانکاری کرد. او گفته است: «ما با پوشاندن واقعیتها نمیتوانیم یک جامعه خوشنام باشیم. ما با برملا کردن واقعیتها و مبارزه علیه کارهای منفی میتوانیم یک جامعه برجستهتر داشته باشیم.»
کمیسیون حقوق بشر هم با انتشار بیانیه ای نوشته است: «آزار جنسی از کودکان، خلاف آموزههای دین مقدس اسلام و کرامت انسانی و نقض صریح حقوق بشر است. بر مبنای کنوانسیون حقوق کودک و سایر معیارهای بینالمللی حقوق بشر، حکومتها با تکیه بر تمام امکانات قانونی، اداری، اجتماعی و آموزشی مکلف به حمایت کودکان در برابر هرگونه رفتار سهلانگارانه، آزار جنسی و تجاوز جسمی یا روانیاند.»
شهرزاد اکبر، رئیس کمیسیون حقوق بشر با اشاره به کوتاهی دولت در جرمانگاری آزار جنسی از کودکان نوشت: «گزارشهای مبتنی بر آزار و اذیت جنسی کودکان در مکاتب ولایت لوگر تکاندهنده است و سبب نگرانی شدید کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان شده است.»
او از وزارت معارف و نهادهای عدلی و قضایی خواست تحقیقات لازم در زمینه کشف حقیقت و مستندسازی قضایای آزار و اذیت جنسی کودکان را انجام داده و متهمان را مورد تعقیب قانونی قرار دهند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر از مسئولان دولتی خواسته است با عبور از زبان تهدید و ارعاب، نقش مهم و سازندهای را برای حل این ناهنجاری و معضل بزرگ ایفا کنند. این سازمان از نهادهای امنیتی کشور خواسته امنیت و مصونیت مدافعان حقوق بشر و فعالان مدنی را که با هدف مستندسازی قضایای نقض حقوق بشر فعالیت میکنند، تأمین کنند.