ابوالحسن فیروزآبادی، رئیس مرکز ملی فضای مجازی، گفت: «تا امروز اینستاگرام و واتساپ با دستور شورای امنیت محدود شده بود، ولی ادامه این محدودیت به مجوز نیاز دارد که تکلیف این مجوز را سرنوشت مذاکرات با متا میتواند مشخص کند.»
فیروزآبادی که این گفتهها را در مصاحبهای با روزنامه هفت صبح مطرح کرد، افزود: «بستن اینستاگرام فعلا به خاطر شرایط امنیتی بوده است، ولی ادامه آن به مجوز قانونی نیاز دارد. مجوز قانونی یا باید طبق روال در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه صادر شود، یا یک قاضی یا مرجع عالی مانند شورای عالی فضای مجازی یا شورای عالی امنیت ملی درخواست آن را بدهد؛ تا الان چنین مجوزی در هیچ جا به تصویب نرسیده است.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مسدودسازی اینستاگرام رویایی است که حکومت ایران از اوایل دهه ۹۰ در سر میپروراند، اما حالا با خیزش سراسری مردم ایران بهانه بهتری برای اجرای آن پیدا کرده است. اولین اقدام در این زمینه به سال ۱۳۹۴ بازمیگردد که وزارت ارتباطات با ادعای «غیراخلاقی» بودن محتوای برخی از صفحات اینستاگرام، به مسدودسازی آنها اقدام کرد. مسدودسازی اینستاگرام، اولین گام فیلترینگ هوشمند در ایران بود که وزارت ارتباطات با سرمایهگذاری ۲۰۰ میلیارد تومانی آن را اجرایی کرد، اما اینستاگرام با رمزگذاری فعالیتهای بین کاربر و سرور، سبب شد طرح فیلترینگ هوشمند شکست بخورد. با این حال وزارت ارتباطات دولت ابراهیم رئیسی سیاست متفاوتی در پیش گرفته و بدون مصوبه و ابلاغیه، به محدودسازی اینستاگرام اقدام کرده است.
مرکز ملی فضای مجازی در روزهای اخیر با ادعای اینکه اینستاگرام حاکمیت ملی جمهوری اسلامی را نقض میکند و «زمینهساز فعالیت تبلیغی و عملیاتی گروههای تروریستی» شده است، در نامهای به مارک زاکربرگ، رئیس شرکت متا، اعلام کرد تا ۱۰ روز پس از دریافت نامه فرصت دارد «نماینده رسمی مسئولیتپذیر مستقر در ایران» را تعیین و به این مرکز معرفی کند.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی در گفتوگوی اخیرش درباره این نامه تاکید کرد: «این نامه را بر اساس مصوبه سال ۱۳۹۶ شورای عالی فضای مجازی که پیامرسانهای خارجی را به داشتن نماینده در کشور ملزم میکند، فرستادیم. ده روز فرصتی که در نامه اعلام شده بود تمام شده است، با این حال من همینجا اعلام میکنم که از الان ۱۰ روز وقت دارند نماینده معرفی کنند.»
او در پاسخ به اینکه اگر متا نماینده معرفی نکرد، چه خواهد شد؟ گفت: «فعلا تصمیمی درباره آن نگرفتهایم، اما اگر جواب ندهند مقدمهای برای مجوز قانونی انسداد اینستاگرام است. متا دارد به ما لطمه وارد میکند و برخلاف قوانین کشور ما فعالیت میکند.»
این مسئول فضای مجازی همچنین درباره اینکه آیا بستن این شبکه اجتماعی ارزش از دست دادن درآمد ناشی از آن را دارد؟ پاسخ داد: «مسئولان ازلحاظ امنیتی به این نتیجه رسیدهاند که به دلیل زیانهای امنیتی، همان بهتر که فعلا بسته باشد، چرا که آنچه در واتساپ و اینستاگرام اتفاق میافتد، ارتباط مستقیمی با خشونت دارد.»
او در حالی درآمد ناشی از فعالیت در اینستاگرام را غیر مهم قلمداد میکند که این شبکه اجتماعی بزرگترین پلتفرم کسبوکارهای آنلاین در ایران است، میلیونها نفر از طریق آن امرارمعاش میکنند و با فیلتر شدن این شبکه، چشمانداز اقتصادی این افراد تیرهوتار شده است.
فیروزآبادی در بخش دیگری از این گفتوگو با اشاره به اینکه «حق ناشناس ماندن در فضای مجازی برای حکومت معنی ندارد» گفت: «برای حکومت، فرد باید مشخص باشد. پلتفرمهای خارجی در همه کشورها این سرویس را به دولتها میدهند، اما از همکاری با ایران خودداری میکنند. همین اینستاگرام با ترکیه و هند همکاری کامل دارد. واتساپ امکانی را در اختیار هند قرار داده است که خود دولت میتواند مطلبی را در کانال و گروه پاک کند.»
«ساماندهی فضای مجازی» در ایران یکی از مهمترین خواستههای علی خامنهای است که طرح «صیانت از فضا مجازی» مهمترین و بزرگترین اقدام در این زمینه است. مسدودسازی ابزارهای دور زدن فیلترینگ، اختلال در دسترسی به سرویسهای پرمخاطب بینالمللی، ازجمله اینستاگرام و ایجاد اینترنت طبقاتی، بخشهایی از طرح صیانت است که با توجه بهشدت گرفتن اعتراضهای ضد حکومتی، دولت در تلاش برای اجرای هرچه سریعتر آنها است.