براساس مطالعه‌ای جدید، برداشتن توده آنتن‌شکلی به نام مژک از برخی مناطق مغز موجب اختلال درک و برآورد زمان در موش‌ها می‌شود.

این یافته‌ها که در نشریه زیست‌شناسی عصبی مولکولی (Molecular Neurobiology) منتشر شده است، نشان می‌دهد که این توده‌های مومانند احتمالا اهداف دارویی جدیدی برای درمان بیماری‌هایی مثل اسکیزوفرنی، اوتیسم و پارکینسون‌اند.

منطقه جسم مخطط مغز [استریاتوم] اطلاعات حسی محیطی جدید را پردازش و ادغام کرده و توالی زمانی پاسخ‌های حرکتی را هماهنگ می‌کند.

دانشمندان، از جمله دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا- ایرواین (UCI) در ایالات متحده آمریکا، توضیح می‌دهند که استریاتوم فرآیندهای ساعت بدن را که در تنظیم فعالیت‌های اجرایی از جمله هماهنگی اندام‌ها، یادگیری، برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و حافظه فعال و توجه ضروری است، اجرا می‌کند.

به گفته این دانشمندان، در بسیاری از اختلال‌های عصبی، توان بیمار برای ارزیابی دقیق زمانبندی و پایان فعالیتش‌ به‌شدت کاهش می‌یابد.

در این مطالعه جدید، پژوهشگران نخستین شواهد حاکی از نقش مهم مژک‌ها در این اختلال عملکرد وابسته به زمان را کشف کردند.

امل آلاچکار، از نویسندگان این مطالعه در یوسی‌آی، در بیانیه‌ای گفت: «یافته‌های ما درک ما از عملکرد مغز و اختلال‌های روانی را در زمینه وظیفه حیاتی این اندامک‌های پیش‌تر ناشناخته در عملکرد «ساعت مرکزی» مغز دگرگون می‌کند.»

دکتر آلاچکار گفت: «نتایج ما راه‌های جدیدی را برای مداخله موثر از راه درمان‌های هدفمند مژک برای معالجه باز می‌کند.»

کشف پژوهشگران یوسی‌ایرواین نقش مهم مژک استریاتوم مغز را در درک زمان آشکار می‌کند و اهداف درمانی جدید احتمالی را برای بیماری‌های اعصاب و روان مثل اسکیزوفرنی، سندروم تورت و اوتیسم مشخص می‌کند.

-یوسی ایرواین نیوز، ۳۰ نوامبر ۲۰۲۲

مژک‌ها اندامک‌های مومانندی‌اند که مثل آنتن از سطح سلول‌های مغز بیرون زده‌اند.

مطالعه‌ها نشان داده‌اند که این توده‌ها مانند مراکز علامت‌دهی، علائم را حس و ارسال می‌کنند تا براساس آن واکنش‌های مناسب تولید شود.

دانشمندان در پژوهش‌های جدید با استفاده از فناوری دستکاری ژن، مژک‌ها را از استریاتوم موش حذف کردند.

آن‌ها دریافتند که این جوندگان توان یادگیری رفتارهای فیزیکی جدید را ندارند، رفتار حرکتی تکراری نشان می‌دهد و نیز در تصمیم‌گیری دچار تاخیر شده‌اند.

به گفته پژوهشگران، این موش‌ها در به یادآوردن سریع اطلاعات مربوط به مکان و جهت‌یابی خود در محیط ناتوان بودند.

در این مطالعه آمده است: «این موش‌ها قادر به تمایز اطلاعات حسی محیطی نامربوط نبودند، اما مهارت‌های حرکتی از پیش‌آموخته و خاطرات دور خود را حفظ می‌کنند.»

دکتر آلاچکار گفت: «عملکرد موفقیت‌آمیز حافظه فعال، توجه، تصمیم‌گیری و عملکرد اجرایی مستلزم برآورد زمانبندی درست و دقیق، معمولا بین یک میلی‌ثانیه تا یک دقیقه است.»

او در ادامه گفت: «مخدوش شدن این ظرفیت، به معنای ناتوانی در تنظیم سریع رفتار برای واکنش به تغییرات در محرک‌های خارجی و ناکامی در حفظ واکنش‌های حرکتی مناسب و هدفمند است.»  

دانشمندان امیدوارند در مطالعه‌های آتی بتوانند به سازوکارهایی که [طی آن]، مژک‌ها درک زمان را تنظیم می‌کنند، پی ببرند.

همچنین، آن‌ها امیدوارند به درمان‌های هدفمندی برسند که برخی از این کمبودها را جبران کند.