رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی یکشنبه گذشته اعلام کرد که ایران در سطح تولید اورانیوم غنی‌‌شده کنونی به ساخت بمب اتمی نزدیک شده و قادر است چند بمب اتمی بسازد.

او که با شبکه سی بی اسی آمریکا گفتگو می کرد، همچنین تاکید کرد که «ایران به نقطه بی بازگشت نرسیده و هنوز یک قدرت هسته ای محسوب نمی‌شود اما باید با جدیت تلاش کرد که به آن نقطه نیز نرسد.» 

هشدارهای مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هرچند جهانیان، خصوصا غربی‌ها را نگران‌تر از قبل کرده، اما مقامات ایالات متحده همچنان می‌گویند با توجه به اعتراضات و ناآرامی‌ها در ایران، قصد ندارند بار دیگر با مقامات جمهوری اسلامی برسر میز مذاکره بنشینند. کاخ سفید در هفته‌های اخیر بارها تاکید کرده است که تمرکزش در رابطه با ایران نه «مذاکرات هسته‌ای» بلکه «حمایت از معترضانی است که در خیابان‌ها برای آزادی از جان خود گذشته‌اند.» 

البته جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی ایالات متحده، چهارشنبه تاکید کرد که کشورش «کاملا روند پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران» را تعقیب می‌کند و باردیگر همچون رئیس‌جمهوری ایالات متحده تاکید کرد که «تمام گزینه‌ها علیه دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای روی میز است.» 

رابطه اعتراضات و تسریع روند غنی سازی اورانیوم 

بیشتر از دو ماه است که اعتراضات گسترده‌ ضدحکومتی در واکنش به قتل مهسا امینی آغاز شده و با سرکوب‌های حکومتی همراه بوده است. بسیاری آن را خیزش نامیده و برخی دیگر از آغاز یک انقلاب گفته‌اند. 

هرچه هست، ایران وارد فاز تاریخی جدیدی شده است که در آن حکومت جمهوری اسلامی تحت شدیدترین فشارهای داخلی و خارجی است. اما همزمان با افزایش این فشارها مقامات جمهوری اسلامی نه تنها روند توسعه برنامه هسته‌ای را کندتر نکرده‌اند، بلکه ادعا می کنند که غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم را افزایش داده‌اند. 

درصدی که صراحتا خارج از تمام توافقاتی است که ایران با پنج به علاوه یک امضا کرده است. هرچند که مقامات جمهوری اسلامی می‌گویند که خواهان ادامه مذاکرات بر سر احیای برجام هستند، اما این اقدام نشان می‌دهد که در عمل راه دیگری را پیش گرفته‌اند؛ راهی که به گفته برخی از دیپلمات‌های اروپایی، نتیجه آن دستیابی به بمب هسته‌ای در آینده‌ای نزدیک خواهد بود. 

بی دلیل نیست که با وجود اینکه معترضان چه در داخل و چه در خارج از ایران از مقامات اروپایی و آمریکایی می خواهند تا مذاکرات هسته‌ای بر سر احیای برجام را متوقف کنند، این دیپلمات‌ها همچنان مذاکرات را تنها راه جلوگیری از دستیابی ایران به بمب می‌دانند. 

مذاکراتی که البته، مدتی است به حال کما هم رفته است و واکنش‌های مقامات آمریکایی نشان می‌دهد که شاید به این زودی‌ها از سر گرفته نشود. 

به گفته یکی از این تحلیلگران، استفان بوسارد، که در روزنامه «لوتامپ» سوئیس سرمقاله‌ای نوشته است: «تسریع گام‌های تهران برای دستیابی به بمب هسته‌ای» از یک سو و «تشدید سرکوب معترضان حکومت» از سویی دیگر، به صورت مساوی و در یک جهت پیش رفته و برنامه اصلی پیش روی حکومت جمهوری اسلامی در هفته‌ها و ماه‌های آینده است. 

به گفته بوسارد «حکومت جمهوری اسلامی ایران به‌دلیل اینکه کنترل اداره حکومت را در جریان انقلابی کنونی» از دست داده است متوسل به هر سلاحی می‌شود تا بتواند وضعیت را تحت کنترل درآورد و یکی از آنها «دستیابی هر چه سریع‌تر به بمب اتمی» است. 

سرمقاله‌نویس روزنامه «نوول اوبس» چاپ پاریس هم در همین راستا می گوید که حکومت «ملاها» موفق شده برخلاف میل و اراده شهروندان مخالف «حکومت دینی»، بیش ازچهار دهه آنها را به گروگان بگیرد و امروز جرقه‌های انقلاب به مردم نشان داده که می‌توانند از گروگانگیری بگریزند.

به نوشته این روزنامه، برای اولین بار پس از چهار دهه است که به نظر می‌رسد سرکوب و کشتار گسترده مخالفان، بسیاری را خانه‌نشین نکرده و نشان می‌دهد که ترس آنها از «سرکوبگران حکومتی» کمترشده است. به همین دلیل، مقامات ایران «بمب اتمی» را آخرین و مطمئن‌ترین راهکار برای برون رفت از بحران کنونی می بینند. دست کم شواهد که چنین موضوعی را تایید می‌کند. 

از غنی سازی ۶۰ درصدی تا بمب هسته‌ای

به گفته کارشناسان هسته‌ای هرچند تبدیل اورانیوم غنی سازی شده ۲۰ درصدی به بمب هسته‌ای کاری است زمان‌بر و طولانی، اما زمانی که غنی‌سازی به ۶۰ درصد می‌رسد، به زمان بسیار کمی برای تبدیل آن به اورانیوم غنی‌سازی شده ۹۰ درصدی و مجهزشدن به تسلیحات هسته‌ای نیاز است.

بی دلیل نبود که روز سه شنبه دولت‌های سه کشور اروپایی امضاکننده برجام، بریتانیا، آلمان و فرانسه با انتشار بیانیه‌ای صراحتا اعلام کردند که غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم توسط تهران، «نمایانگر راه و روش جدیدی است که حکومت جمهوری اسلامی در پیش گرفته است.»

این کشورها، بدون اشاره مستقیم به بمب هسته‌ای، این اقدام تهران را «نگران کننده برای امنیت جهان و منطقه» خواند. 

بمبی که می تواند تمام امیدهای مخالفان حکومت را ناامید کند

به گفته دو سرمقاله نویس اروپایی، «لو تامپ» و «نوول اوبز» ایرانیان اولین قربانیان دستیابی جمهوری اسلامی به بمب هسته‌ای خواهند بود. دستیابی به سلاح هسته‌ای توسط جمهوری اسلامی ایران، سلاحی بازدارنده دربرابر هرگونه حرکت اعتراضی مخالفان خواهد بود. 

کشورهای غربی همان گونه که امروز به‌دلیل ترس از تسلیحات هسته‌ای روسیه، هیچ‌گاه مستقیما وارد نبرد در جنگ اوکراین نشدند، همان‌قدر هم می‌توانند چشمشان را به روی اعتراضات، مخصوصا سرکوب‌های گسترده در ایران ببندند.  

بدین ترتیب، حکومت ایران می‌تواند هرگونه حمایت کشورهای غربی از جنبش‌های مردمی و اعتراضات را خنثی کند و شهروندان میلیونی را که مخالف حکومت هستند، دوباره به گروگان بگیرد.