آیا آمریکا در افغانستان شکست خورد؟

هفتم اکتبر مصادف با سالروز حمله آمریکا به گروه طالبان در افغانستان است

در هفتم اکتبر سال ۲۰۰۱ نیروی هوایی آمریکا حملاتش به گروه طالبان در افغانستان را آغاز کرد. این حملات پس از آن آغاز شد که درپی حمله تروریستی یازدهم سپتامبر همان سال، دولت آمریکا گروه القاعده را به‌عنوان عامل این حمله قلمداد کرد. دولت جورج بوش در آن زمان از طالبان خواست تا اسامه بن‌لادن را به آمریکا تسلیم کنند و پایگاه‌های آموزشی این گروه تروریستی را از افغانستان برچینند. پس از امتناع طالبان از برآوردن این درخواست، حملات هوایی آمریکا به طالبان آغاز شد. همزمان جبهه ائتلاف شمال نیز پیشروی خود را به‌سمت کابل آغاز کرد. از سوی دیگر، نیروهای محلی ضدطالبان در گوشه‌وکنار افغانستان، نبرد علیه طالبان را تشدید کردند. 

حالا پس از گذشت ۲۱ سال از آغاز حملات آمریکا به طالبان، این گروه دوباره قدرت را در افغانستان به چنگ آورده است. رژیم طالبان به همین مناسبت اعلامیه‌ای منتشر کرده و در آن، خروج آمریکا از افغانستان را شکست آن کشور در اثر مبارزات خود دانسته است. در این اعلامیه آمده است حملات آمریکا علیه طالبان که این گروه آن را «تهاجم نظامی» عنوان کرده، باعث شد تا مردم افغانستان از یک نظام مشروع و پذیرفته‌شده محروم شوند. 

این اعلامیه همچنین حضور جامعه جهانی در افغانستان را اشغال آن کشور و جنگ خود علیه آنان و دولت افغانستان را جهاد اعلام کرده است. در این اعلامیه همچنین آمده است که ۲۱ سال پس از آنچه «اشغال افغانستان» به‌دست نیروهای آمریکایی خوانده‌اند، این کشور از وجود اشغالگران تصفیه شده و مردم افغانستان زیر چتر یک نظام اسلامی «سربلند و مطمئن زندگی می‌کنند». طالبان در این اعلامیه همچنین آورده‌اند که «افغانستان دیگر هیچ‌گونه تهدیدی علیه کشورهای دیگر نیست و کشورهای دیگر هم نباید تهدیدی علیه افغانستان باشند». 

گروه طالبان خروج نیروهای ناتو از افغانستان را شکست کشورهای عضو این سازمان می‌داند و آن را در فهرست شکست‌های کشور‌های بزرگ مانند بریتانیا و روسیه در یک‌صد سال اخیر قرار می‌دهد. البته تعدادی از فرماندهان نظامی آمریکا نیز خروج از افغانستان را نوعی شکست ارزیابی کرده‌اند؛ مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، و ژنرال کنت مک‌کنزی، فرمانده ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) در سال ۲۰۲۱، کسانی بودند که پس از خروج آمریکا از افغانستان، آن را شکست راهبردی (استراتژیک) آمریکا دانستند. مارک میلی چندی پس از خروج کامل آمریکا از افغانستان، در گزارشی به سنای آمریکا اعلام کرد که خروج از افغانستان یک شکست استراتژیک و ناشی از تصمیم‌های نادرست در ۲۰ سال گذشته بوده است. به گفته او، «واضح است که نبرد در افغانستان آن‌طوری که ما می‌خواستیم، به پایان نرسید». 

جورج دبلیو بوش، رئیس جمهوری آمریکا در زمان آغاز حملات این کشور به طالبان، نیز پس از سقوط افغانستان به‌دست طالبان گفت که خروج از این کشور اشتباه بوده است. 

با این حال، وضعیت مردم پس از سلطه طالبان، آن‌گونه که این گروه ادعا می‌کند، همراه با اطمینان و سربلندی نیست. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

بخش اعظم مردم افغانستان با گرسنگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ رژیم طالبان از همان کشورهایی که در بیست سال گذشته با آنان جنگیده بود، درخواست کمک کرده است. تنها آمریکا در یک سال گذشته، بیش‌از یک‌میلیارد دلار به مردم افغانستان کمک کرده است، اما سطح فقر همچنان به‌شدت بالا است. سازمان ملل متحد برای جلوگیری از فاجعه انسانی در زمستان پیش رو، خواهان بیش از یک‌ونیم میلیارد دلار کمک بین‌المللی به افغانستان شده است. 

امنیت نیز که طالبان آن را بزرگ‌ترین دستاورد خود می‌دانند، همچنان در این کشور شکننده است. گروه‌های افراطی زیادی در افغانستان دوباره درحال جان‌گرفتن‌اند. داعش در یک سال گذشته، ده‌ها مورد حمله به غیرنظامیان انجام داده است و طالبان نتوانسته‌اند جلو هیچ‌‌یک از این حملات را بگیرند. 

در حکومت‌داری نیز طالبان نتوانستند تا نظام اداری افغانستان را که با همکاری متخصصان جهانی ایجاد شده بود، همچنان سرپا نگه‌دارند و حکومت‌داری درحال متلاشی‌شدن است. طالبان مانند دوره اول قدرتشان، افغانستان را به‌صورت بدوی مدیریت می‌کنند. 

آنان زنان را که در ۲۰سال گذشته دستاوردهای بزرگ اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را برای افغانستان به ارمغان آوردند، دوباره خانه‌نشین کرده‌اند. بهترین متخصصان زن که با تلاش و پشتکار در این سال‌ها موفقیت‌های زیادی به‌دست آوردند، حالا در خانه‌های‌شان محبوس‌اند. 

به نظر نمی‌رسد مردم افغانستان باور داشته باشند که در یک سال گذشته «سربلند و مطمئن» زندگی کرده باشند.