برای نخستین‌ بار در روز سه‌شنبه ۵ مهر، دو عضو رهبری طالبان در برنامه‌ای که از تلویزیون ملی افغانستان به‌صورت زنده پخش شد، در مورد آموزش دختران صحبت کردند و در این زمینه اختلاف‌نظر جدی داشتند.

شیرمحمد عباس استانکزی، معاون وزارت خارجه طالبان، در برنامه روز جهانی گردشگری که در قصر دارالامان در کابل برگزار شد، با انتقاد از بسته شدن در مدارس به روی دختران گفت: «من به‌صراحت می‌گویم که تعلیم بر زن و مرد فرض است. محروم شدن کسی از تعلیم هیچ دلیل شرعی ندارد. همه علما با این مسئله موافق‌ هستند و مکاتب و مدارس باید به روی دختران باز شوند.»

استانکزی در ادامه افزود که امارت طالبان نباید در زمینه تعلیم و آموزش تبعیض قائل شود و زمینه آموزش برای همه به‌صورت یکسان فراهم شود. استانکزی گفت: «این وظیفه امارت است که زمینه آموزش را برای همه فراهم کند. اگر کسی [با بازگشایی مدارس دختران] مخالف است، دلیل شرعی بیاورد.»

معاون وزارت خارجه طالبان همچنین گفت که زیربناهای آموزشی افغانستان در جریان سال‌ها جنگ در این کشور آسیب دیده است. در بیست سال گذشته، طالبان صدها مدرسه، جاده و زیربناهای شهری افغانستان را با بمب‌گذاری و حمله‌های انتحاری ویران کردند. معاون وزارت خارجه طالبان بدون اشاره به نقش این گروه در ویرانی زیربناها گفت: «اکنون، مصائب پایان یافته است و امارت اسلامی مراحل تکامل خود را طی می‌کند.»

پس از آنکه استانکزی در مراسم روز جهانی گردشگری سخنرانی کرد، محمد خالد حنفی، وزیر امر به معروف و نهی از منکر طالبان، نیز صحبت کرد و در پاسخ به سخنان استانکزی، گفت: «آموزش علوم عصری مباح است، اما پیروی از امر امیر واجب است.»

هرچند حنفی منظورش از «دستور امیر» را روشن نکرد، اما به نظر می‌رسد اشاره او به دستور ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان برای بسته نگه داشتن در مدارس به روی دختران کلاس ششم به بالا است.

طالبان از زمانی که قدرت را در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ به دست گرفتند، در کلاس‌های هفتم تا دوازدهم را به روی دختران بستند. در بیش از یک ‎سال گذشته، اعتراض‌های گسترده زنان در داخل افغانستان و همچنین تلاش‌های سازمان ملل و شماری از دولت‌ها برای بازگشایی در مدارس به روی دختران بی‌نتیجه مانده‌ است.

اوایل سپتامبر، که یک سال از تعطیلی مدارس دخترانه در افغانستان می‌گذرد، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در پیامی این اقدام را «نقض توجیه‌ناپذیر» حقوق اساسی دختران افغانستان دانست و خواستار بازگشایی فوری مدارس برای همه دانش‌آموزان در سراسر افغانستان شد.

طالبان در ماه‌های نخست حاکمیتشان بر افغانستان و پس از انتقادها و اعتراض‌های گسترده به تعطیلی مدارس دخترانه، وعده دادند که مدارس در فروردین ۱۴۰۱ به روی همه دانش‌آموزان دختر و پسر باز می‌شوند، اما در روز سوم فروردین و ساعاتی پس از آنکه هزاران دختر دانش‌آموز سر کلاس‌ها حاضر شدند، طالبان دستور دادند که دوباره به خانه‌هایشان برگردند.

طالبان تاکنون هیچ پاسخ واضحی به درخواست‌های مکرر مردم و جامعه جهانی برای بازگشایی مدارس دخترانه نداده‌اند. برخی مقام‌های این گروه دلیل تعطیلی مدارس دخترانه را نبود بودجه عنوان کردند و برخی دیگر از جمله نورالله منیر، وزیر پیشین معارف طالبان، گفتند مردم افغانستان به دلایل فرهنگی نمی‌خواهند دخترانشان را به مدرسه بفرستند.

با این حال، رویارویی معاون وزارت خارجه و وزیر امر به معروف طالبان در مورد فراگیری علم روز و بازگشایی در مدارس به روی دختران و پسران، نخستین تقابل علنی مقام‌های این گروه بر سر این مسئله است. پیش‌ از این نیز گفته می‌شد که رهبران طالبان در نشست‌های کابینه و جلسه‌هایی که در محل اقامت رهبر این گروه در قندهار برگزار شده است، در زمینه مسئله بازگشایی یا ادامه تعطیلی مدارس دخترانه اختلاف نظر داشتند.