روزنامه بریتانیایی تلگراف روز یکشنبه با انتشار گزارشی مدعی شد که نگرانی از فعال‌شدن مکانیسم ماشه و همچنین احتمال حملات بیشتر از سوی اسرائیل و آمریکا باعث شده است جمهوری اسلامی به سمت این تصمیم برود که میزان غنی‌سازی اورانیوم را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
این نشریه در ادامه نوشت که برخی مقامات جمهوری اسلامی گفته‌اند تهران حاضر است موضع سختگیرانه‌اش را برای جلوگیری از حملات نظامی بیشتر از سوی اسرائیل و ایالات متحده نرم‌تر کند.
تلگراف در ادامه تاکید کرد که گروه‌هایی در داخل جمهوری اسلامی به ویژه پس از روی کار آمدن علی لاریجانی در جایگاه دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، رهبری تلاش‌ها برای متقاعد کردن علی خامنه‌ای به منظور کاهش غنی‌سازی اورانیوم از ۶۰ به ۲۰ درصد خلوص را بر عهده دارند.
سطح غنی‌سازی فعلی اورانیوم در جمهوری اسلامی به میزان مورد نیاز برای ساخت سلاح‌های هسته‌ای نزدیک شده و نگرانی‌های بین‌المللی درمورد جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران را افزایش داده است. از سوی دیگر، با نزدیک شدن به مهلت پایانی فعال‌شدن مکانیسم ماشه، تروئیکای اروپایی شامل آلمان، فرانسه و بریتانیا تهدید کرده‌اند که اگر تهران به توافق هسته‌ای دست نیابد، تحریم‌های گسترده علیه ایران را بازمی‌گردانند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بند «بازگشت خودکار تحریم‌ها» در توافق برجام در ماه مهر منقضی می‌شود و این مساله، فشار بر اروپایی‌ها را برای اقدام فوری پیش از پایان این فرصت افزایش داده است.
بر اساس مکانیسم ماشه، هر طرفی می‌تواند ایران را ناقض توافق اعلام کرده و پس از تایید این موضوع، تحریم‌ها را بازگرداند. پس از انقضای این بند، هرگونه تحریم جدید نیازمند تصویب شورای امنیت خواهد بود- امری که می‌تواند با وتوی چین یا روسیه متوقف شود.
در چنین شرایطی، تلگراف مدعی شد که یک مقام ارشد جمهوری اسلامی به این روزنامه گفته است: «لاریجانی در تلاش است سیستم را متقاعد کند که سطح غنی‌سازی را برای جلوگیری از یک جنگ دیگری کاهش دهد. او نگران است که بدون کاهش آن یا برآورده کردن برخی از خواسته‌های غرب، رژیم با چالش بزرگ دیگری روبه‌رو شود.»
این مقام که تلگراف می‌گوید با او گفتگو کرده، ادامه داده است که لاریجانی پیشنهاد داده غنی‌سازی اورانیوم به ۲۰ درصد کاهش دهند، اما با مخالفت‌هایی، عمدتاً ز سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مواجه شده است.
با این حال، در گزارش به نقل از این مقام آمده است که به نظر می‌رسد رهبری جمهوری اسلامی مایل به رعایت این خواسته و تعامل مجدد با قدرت‌های غربی است.
روز جمعه، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، تلفنی با همتایان فرانسوی، آلمانی و بریتانیایی خود صحبت کرد تا در مورد اجتناب از اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل متحد گفتگو کند. قرار است روز سه‌شنبه نشستی بین مقام‌های بلندپایه این کشورها درباره این موضوع برگزار شود.
پس از تماس روز جمعه، بیانیه‌ای از طرف عراقچی منتشر شد که در آن مدعی شده بود سه کشور اروپایی عضو برجام از «صلاحیت‌های قانونی و اخلاقی» برای بازگردادن تحریم‌ها برخوردار نیستند. او با این حال اصرار داشت که مذاکرات ادامه خواهد یافت.
همزمان با انتشار گزارش تلگراف، علی خامنه‌ای در سخنرانی روز یکشنبه دوم شهریورماه علاقه‌مندان به مذاکره با آمریکا را «ظاهربین» خواند و گفت: «کسانی که تحلیل می‌کنند چرا با آمریکا مذاکره مستقیم نمی‌کنید، مشکلاتتان را حل نمی‌کنید، ظاهربین‌اند. باطن قضیه این نیست. او می‌خواهد که ایران گوش به فرمان آمریکا باشد.»
خامنه‌ای در حسینیه دفترش در تهران گفت: «در گذشته تحت عناوین گوناگونی به عنوان تروریسم، به عنوان حقوق بشر، به عنوان مسئله زن، به عنوان دموکراسی، تحت این عنوان، یا اگر هم می‌گفتند، می‌گفتند رفتار ایران می‌خواهیم عوض بشود؛ این آقایی که امروز سر کار است در آمریکا، مسئله را لو داد و گفت که ما می‌خواهیم ایران گوش‌به‌فرمان آمریکا باشد».
روز شنبه هم ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با تاکید بر ادامه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت: «فرانسوی‌ها به صراحت اعلام کرده‌اند تنها به دنبال محدود کردن برنامه هسته‌ای ما نیستند، بلکه خواستار محدودیت در توان موشکی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی هستند.»
او در ادامه افزود: «غنی‌سازی، حق مسلم ماست و هرگز زیر بار زور نخواهیم رفت.»
حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان و نماینده علی خامنه‌ای در آن روزنامه، نیز در یک گفتگوی تلویزیونی بار دیگر خواستار بستن تنگه هرمز شد.
او در برنامه راهبرد از شبکه اول صداوسیما خواستار ایجاد ممنوعیت برای عبور کشتی‌های کشورهای آمریکا، فرانسه، آلمان و بریتانیا از تنگه هرمز شد و گفت: «چطور شما ما را تحریم می‌کنید، چرا ما این کار را نکنیم؟ ما هم می‌توانیم برای آنها محدودیت ایجاد کنیم.»
او مدعی شد ایران به عنوان مالک آبراهی که تنگه هرمز در آن واقع است بر اساس تفاهمنامه‌های بین‌المللی اجازه بستن آن را دارد. شریعتمداری تاکید کرد: «اگر چنین اتفاقی بیفتد و فقط نامش برده شود، قیمت نفت به ۲۰۰ دلار می‌رسد و این بزرگ‌ترین ضربه اقتصادی به دشمن است.»
