آخرین وضعیت جنگ اوکراین و روسیه؛ حمله‌ از کدام ناحیه رخ می‌دهد؟

ولادیمیر پوتین طی «عملیات ویژه نظامی» خود جنگ‌افزارهای مرگبار را به شهرهای همسایه غربی خود آورده است

شهرهایی همچون خارکیف و ماریوپل در اثر اصابت موشک‌های روس با هدف تصرف تدریجی منطقه‌به‌منطقه نواحی شرقی و جنوبی اوکراین ویران شده است‌ـ ANATOLII STEPANOV / AFP

اکنون شش ماه از شروع حمله تمام‌عیار روسیه به اوکراین می‌گذرد، حمله‌ای که مدت‌ها نگرانی از وقوع آن وجود داشت و در ۲۴ فوریه با اقدام ولادیمیر پوتین به اعلام اجرای «عملیات ویژه نظامی» در نطق تلویزیونی‌ او خطاب به شهروندان روسیه آغاز شد.

از آن زمان تاکنون، شهرهای اوکراین زیر آتش حمله‌ها بوده‌اند و مردم این کشور شجاعانه در خیابان‌ها مقاومت کرده‌اند تا مبادا چنان که پوتین و ارتش روسیه ظاهرا توقع داشته‌اند به پیروزی مد نظر خود دست یابند.

رئیس‌جمهوری این کشور، ولودیمیر زلنسکی، با حضور در خیابان‌های کی‌یف پایتخت این کشور عملا این مقاومت را رهبری می‌کند و کوششی خستگی‌ناپذیر در جلب حمایت جامعه بین‌الملل دارد. هم‌زمان نیروهای نظامی‌اش نیز با تمام قوا مشغول عقب راندن نیروهای مسلح روسیه‌اند.

هم‌زمان، متجاوز با روش‌های جنگی بی‌رحمانه همچنان شهرهای این کشور را محاصره می‌کند و آن‌ها را هدف بمباران‌های شدید توپخانه‌ای خود قرار می‌دهد، راهبردی که پیش‌ از این در چچن و سوریه دیده‌ایم.

شهرهایی همچون خارکیف و ماریوپل در اثر اصابت موشک‌های روس با هدف تصرف تدریجی منطقه‌به‌منطقه نواحی شرقی و جنوبی اوکراین ویران شده است و حمله به ساختمان‌های مسکونی، بیمارستان‌ها و شیرخوارگاه‌ها باعث شده است اتهام‌های سنگین هدف قرار دادن عمدی غیرنظ‍امیان و ارتکاب جنایت‌های جنگی به روسیه وارد شود.

بیش از پنج میلیون پناهجو از جنگ به سوی غرب و کشورهای همسایه [مانند] لهستان، مجارستان، اسلواکی، رومانی و مولداوی گریخته‌اند و این موضوع موجب پدید آمدن بحران بزرگ حقوق بشری شده است.

جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا، و آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در کنار سایر قدرت‌های جهانی حمله «بی‌دلیل و غیرموجه» روسیه را محکوم کرده‌اند و قول داده‌اند این کشور را «پاسخگوی اعمالش» کنند. در پی آن، قدرت‌های غربی بار دیگر تحریم‌های اقتصادی سنگینی بر بانک‌ها و کسب و کارهای روس اعمال کردند.

از آن زمان تاکنون، ارزش روبل روسیه نسبت به دلار آمریکا به پایین‌ترین میزان خود در تاریخ رسیده است و به علت تحریم شدن کسب‌وکارهای روسیه در سراسر جهان و محرومیت ستاره‌های ورزشی و موسیقی‌دانانش از شرکت در مسابقات بین‌المللی، بانک مرکزی این کشور مجبور به اجرای طرح‌های کنترل سرمایه شده است و بدین ترتیب، پوتین زمام‌دار دولتی منفور است که به دست خود ساخته است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

از ماه دسامبر که روسیه طبق برآوردها ۱۳۰ هزار سرباز به مرزهای غربی خود و سپس ۳۰ هزار سرباز به بلاروس فرستاد، تنش‌ها در اروپای شرقی بالا گرفت، اما این کشور همواره قصد خود در حمله به اوکراین را انکار می‌کرد.

تصمیم رسمی پوتین مبنی بر به رسمیت شناختن استقلال مناطق مورد مناقشه جمهوری خلق دونتسک (دی‌پی‌آر) و جمهوری خلق لوهانسک (ال‌پی‌آر) که طرفدار روسیه‌اند، موجب تشدید این تنش‌ها شد و بدین ترتیب او توانست به بهانه گسترش حمایت خود از هم‌پیمانانش برای حمله‌ آینده آماده شود و منابع نظامی خود را به آن مناطق بفرستد.

تصمیم به رسمیت شناختن دو جمهوری خلق خودخوانده دونتسک و لوهانسک که اولین بار در مه ۲۰۱۴ اعلام استقلال کردند و از آن زمان تاکنون درگیر نزاعی خونین بوده‌اند، پس از آن گرفته شد که دنیس پوشیلین و لئونید پسچنیک (به ترتیب رهبران این دو جمهوری) مستقیما درخواست کمک نظامی و مالی کردند.

روسیه پیش از این، اتهام‌های اوکراین و ناتو را مبنی بر دست داشتن در مسلح کردن و پشتیبانی مالی شورشیان در جنگی که بیش از ۱۴ هزار کشته بر جای گذاشته رد کرده است.

جامعه جهانی فورا به این حرکت حساب‌شده روسیه واکنش تندی نشان داد و شورای امنیت سازمان ملل ابراز «نگرانی شدید» کرد.

واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد، همان زمان تاکید کرد در شرق اوکراین «حمام خون دیگری» به راه نخواهد افتاد، اما به غرب هشدار داد پیش از آن که اوضاع را بدتر کند «در رویه خود تجدید نظر کند».

علت این همه، مخالفت شدید پوتین با پیوستن اوکراین به ناتو برای برخورداری از حفاظت بیشتر است.

او گویا از استقلال کشورهای اقمار شوروی پیشین در پی فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۸۹ تاسف می‌خورد و در آرزوی برگشت اوکراین، گرجستان و شاید بلاروس، لیتوانی، لتونی و استونی به آغوش کشوری است که هنوز به نظر او سرزمین مادری آن‌ها است.

رهبر کرملین پیش از این در سال ۲۰۱۴، شبه‌جزیره کریمه را در واکنش به رای ندادن مردم اوکراین به متحد او، ویکتور یانوکوویچ، ضمیمه کرد و به اعتراض‌ها و محکومیت‌های بین‌المللی پیامد آن اعتنایی نکرد.

دو نقشه وضعیت دشوار اوکراین را هم‌زمان با شروع جنگ نشان می‌دهد.

GlobalFirepower

اولی، مرزهای اکراین در اروپای قاره‌ای (مولداوی، رومانی، مجارستان، اسلواکی و لهستان در جنوب غربی و غرب و بلاروس در شمال آن) و شهرهای مهم آن را نشان می‌دهد.

در دومی، جزئیات حمله‌های یگان‌های زرهی و وسایل نقلیه زرهی، تانک‌ها و نیروهای نظامی روسیه آمده که همچنان در شرق و جنوب متمرکز است.

ارتش روسیه در کریمه حضور پررنگی دارد و همچنین نیروهای دریایی آن در دریای سیاه کمین کرده‌اند تا در اکثر اوقات تابستان جلو صادرات غلات را بگیرند و فروشگاه‌های اروپا را دستخوش کمبود کنند.

OpenStreenMap contributors

نابرابری چشمگیر نیروهای رزمی دو کشور از لحاظ قابلیت‌های نظامی نیز به وخامت اوضاع اوکراین افزوده است.

در آغاز این جنگ، شمار نیروهای نظامی اوکراین کمتر از ۲۵۰ هزار نفر بود در حالی که روسیه حدود یک میلیون سرباز در اختیار داشت.

سخت‌افزارهای نظامی در اختیار روسیه نیز خیلی بیشتر و پیشرفته‌تر است، گرچه کمک‌های جنگ‌افزاری متحدان اوکراین به این کشور کمک کرده است تا از این لحاظ وضعیت برابری پیدا کنند.

وادیم پریستایکو، سفیر اوکراین در بریتانیا، در مورد نابرابری ارتش‌های دو کشور گفت جای تاسف دارد که کشورش عضو ناتو نیست.

او می‌گوید: «عضوی از این خانواده نیستیم و در مقابله با بزرگ‌ترین ارتش اروپا تنها هستیم.»

© The Independent

بیشتر از جهان