اربعین؛ صحنه قدرت‌نمایی خامنه‌ای و شرکا به نام مذهب

ریخت‌وپاش‌های مالی از جیب مردم برای نمایش قدرت حکومت در منطقه در شرایطی انجام می‌شود که بخش عمده‌ای از جامعه ایران زیر خط فقر زندگی می‌کنند

شهردای تهران با تصویب شورای شهر ۳۰ میلیارد تومان برای برگزاری مراسم اربعین امسال هزینه می‌‌کند - AFP

حکومت ایران عزم خود را برای اعزام پنج میلیون زائر به مراسم اربعین امسال جزم کرده است. با دستور ابراهیم رئیسی، تمام دستگاه‌های اجرایی موظف شدند به منظور برگزاری «باشکوه» این مراسم، اقدام‌هایی انجام دهند. بر اساس پیش‌بینی‌های ستاد اربعین، در سال ۱۴۰۱ حدود ۶۰ هزار زائر از طریق مرز هوایی، ۳۰۰ هزار زائر از طریق مرز ریلی و بیش از چهار میلیون زائر از مرزهای زمینی شلمچه، چذابه، مهران، خسروی، باشماق و تمرچین به عراق وارد می‌شوند. جابه‌جایی این افراد نیز بر اساس «تمهیدات» حکومت با اتوبوس و خودرو انجام خواهد شد.

ابراهیم رئیسی روز ۲۶ مرداد به تمامی دستگاه‌های اجرایی دستور داد با «روحیه جهادی» و با استفاده از تمام ظرفیت‌ها از جمله ستادهای مردمی، تمهیدات و زیرساخت‌های لازم برای تسهیل حضور زائران اربعین را فراهم کنند. او روز دهم مرداد نیز با بیان اینکه مراسم اربعین «ظهور جهانی جبهه مقاومت» است، گفته بود: «یقین دارم به برکت اجتماع عظیم اربعین، بسیاری از مسائل حل خواهند شد.»

رئیسی درباره اینکه چگونه مشکلات مردم ایران با راهپیمایی اربعین حل خواهد شد، توضیح بیشتری نداد اما این‌طور به نظر می‌رسد که تعریف مقام‌های حکومت از «مشکلات» با تعریف مردم متفاوت است. امتیازهای ویژه‌ای که به زائران اربعین داده‌ می‌شود نیز نه در جهت رفاه حال شهروندان که در راستای اهداف سیاسی جمهوری اسلامی ایران است.

علیرضا زاکانی، شهردار تهران، روز ۲۶ مرداد، خبر داد که شهرداری تهران در حوزه‌هایی مانند ترابری، آتش‌نشانی، خدمات سلامت و موکب‌ها به زائران خدمت‌رسانی می‌کند. ستاد اربعین هم اعلام کرد از مقام‌های عراقی خواسته‌ شده است برای سفر زائران اربعین، گذرنامه‌هایی که زیر شش ماه اعتبار دارند را هم تایید کنند. احمد وحیدی، وزیر کشور، نیز پیگیر این موضوع است اما هنوز به نتیجه‌ نرسیده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مجید میراحمدی، رئیس ستاد اربعین، روز دوشنبه، ۳۱ مرداد، از صدور دو میلیون و ۷۰۰ هزار گذرنامه برای سفر اربعین خبر داد و گفت: «بیش از ۲۰۰ هزار گذرنامه هم در فرایند صدور قرار دارند.» او از وزارت بهداشت خواست برای استقرار واحدهایش در مرزهای فعال کشور برنامه عملیاتی داشته باشد. به گفته میراحمدی، وزارت نفت نیز متولی تامین سوخت موردنیاز اربعین است.

در خبری دیگر، محمد شرفی، جانشین معاون هماهنگ‌کننده فراجا، نیز اعلام کرد تسهیلاتی برای دانشجویان و مشمولان غیرغایب در نظر گرفته شده است تا بتوانند در مراسم اربعین شرکت کنند. به گفته او، وثیقه‌ای که قبلا از این افراد اخذ می‌شد، امسال برای این ایام لغو شده است. او همچنین خبر داد که از طریق گشت هوایی بر مرزها نظارت خواهد شد.

در حوزه حمل‌ونقل نیز بر اساس اعلام میراکبر رضوی، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری، پروازهای اربعین بین ۲۰ تا ۳۱ شهریور انجام می‌شوند و هیچ شرکت هواپیمایی حق ندارد بلیت‌ها را حتی یک ریال بالاتر از قیمت مصوب شش میلیون تومان بفروشد. نرخ مصوب بلیت اتوبوس هم از ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان است.

بنا بر اعلام داریوش باقر جوان، مدیرکل راه‌وشهرسازی استان تهران، در سال ۱۴۰۱ هشت هزار اتوبوس برای اعزام زائران در نظر گرفته شده است. با این‌ حال او این تعداد اتوبوس را کافی نمی‌داند و می‌گوید باید شش هزار دستگاه از ظرفیت حمل‌ونقل عمومی شهرها هم به زائران اربعین اختصاص داده شود.

احمدرضا عامری، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های مسافربری، نیز به باشگاه خبرنگاران جوان گفت که اتوبوس‌ها در ایام اربعین اجازه ندارند سرویس دربستی بگیرند و باید به زائران اربعین خدمت‌رسانی کنند.

از طرفی، حسن پلارک، مشاور ستاد مرکزی اربعین، از انبار کردن بیش از ۱۵۰ میلیون بطری آب‌معدنی برای زائران اربعین خبر داد. به گفته او این بطری‌ها، اضافه بر آب‌سردکن‌‌هایی‌اند که در جاهای مختلف مناطق مرزی ایران و عراق مستقر شده‌اند.

این خبرها در حالی اعلام می‌شود که مردم از مشکلات اقتصادی و کمبود وسایل حمل‌و‌نقل عمومی در رنج‌اند و بحران آب در شهرهایی مثل همدان و شهرکرد زندگی مردم را مختل کرده است. علاوه بر آن، آمار مبتلایان به ویروس کرونا همچنان در نوسان است و متخصصان درباره اوج‌گیری دوباره بیماری پس از مراسم اربعین هشدار داده‌اند.

مراسم اربعین از نظر مقام‌های جمهوری اسلامی ایران تنها یک آیین مذهبی نیست؛ بلکه فرصت بی‌نظیری برای قدرت‌نمایی و لشکرکشی است و از علنی کردن این مقصود خود نیز ابایی ندارند. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران در سخنان خود بارها به این موضوع اشاره کرده و مراسم اربعین را «بزرگ‌ترین گردهمایی عالم» و «نورافکن قوی» خوانده و مدعی شده است که در دنیا سعی می‌کنند نگذارند این نورافکن دیده شود. او در یکی از سخنرانی‌های خود در سال ۱۳۹۸ به صراحت گفت که راهپیمایی اربعین می‌تواند زمینه‌ساز تحقق هدف نهایی «امت اسلامی» باشد.

این سخنان آشکار می‌کند که حکومت ایران با صرف بودجه‌‎های هنگفت در قالب مراسم اربعین می‌کوشد حوزه نفوذ خود را در منطقه گسترش دهد. با توجه به رویدادهای سیاسی اخیر عراق و ضعیف‌تر شدن پایگاه احزاب سیاسی وابسته به ایران در این کشور در سال ۱۴۰۱، جمهوری اسلامی ایران قصد دارد برای قدرت‌نمایی دوچندان در عراق تحت عنوان مراسم اربعین برنامه‌ریزی کند. این ریخت‌وپاش‌های مالی از جیب مردم برای نمایش قدرت حکومت در منطقه در شرایطی انجام می‌شود که مقام‌های دولتی همواره ادعای کسری بودجه را مطرح می‌کنند.

اختصاص بودجه ۳۰ میلیارد تومانی شهرداری تهران برای مشارکت در برگزاری مراسم اربعین که شورای شهر نیز آن را تصویب کرد، تنها بخشی از مبالغ کلانی است که برای نمایش سیاسی جمهوری اسلامی ایران در اربعین هزینه می‌شود.