وزارت دفاع آمریکا در پی ارزیابی نقش خود در جنگ افغانستان است

آمریکا پس از ۲۰ سال حضور و هزینه بیش از ۲ تریلیون دلار و تلفات هزاران سرباز ناتو، نیروهای امنیتی و مردم افغانستان را رها کرد و این کشور به وضعیت پیش از سال ۲۰۰۱ بازگشت

احتمالا نتایج این ارزیابی محرمانه بماند‌ـMARK WILSON/GETTY IMAGES VIA AFP

پنتاگون در نظر دارد تا نقش ارتش آمریکا در جنگ افغانستان را بررسی کند. پیش‌نویس اولیه این ارزیابی در ماه مارس به وزارت دفاع آمریکا ارائه شد. اما به دلیل اینکه یک دوره کوتاه ۱۸ ماهه بررسی شده بود، بازگردانده شد و قرار است نویسندگان دوره طولانی‌تری را در رابطه با نقش ارتش آمریکا در جنگ افغانستان ارزیابی کنند.

 به گزارش وال‌استریت ژورنال، به احتمال زیاد، یافته‌های این ارزیابی محرمانه نگهداری می‌شود و بخش‌هایی از آن رسانه‌ای نمی‌شود. با اینکه پیش‌نویس تازه‌ای در روزهای اخیر منتشر شد، مقام‌های پنتاگون می‌گویند هنوز مشخص نیست که این ارزیابی چه زمانی تکمیل خواهد شد. با این حال، تعدادی از کارشناسان از محرمانه باقی ماندن این ارزیابی انتقاد کرده‌اند. ست جونز، معاون ارشد مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی در واشنگتن، گفت امیدوار است ضرورتی نباشد این ارزیابی محرمانه نگه داشتن داشته شود و مانع اظهارنظر افکار عمومی نشود.

او گفت اگر دولت بخش‌هایی از این ارزیابی را با این استدلال که ممکن است آثار منفی بر سیاست آمریکا داشته باشد پنهان کند، مشکل بزرگی ایجاد خواهد کرد. نتایج این ارزیابی با توجه به نزدیک شدن به انتخابات میان‌دوره‌ای در ماه نوامبر، می‌تواند پرسر‌و‌صدا باشد. از آن‌جا که دولت جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، به دلیل خروج شتابزده و بدون بررسی از افغانستان، با انتقاد‌های فراوانی از هر دو حزب و کنگره رو‌به‌رو شد، انتشار نتایج این ارزیابی می‌تواند جنجال بیشتری ایجاد کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

جو بایدن پس از رفتن به کاخ سفید، روند خروج نیروهای این کشور از افغانستان را سرعت بخشید. اما هنوز روند خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تکمیل نشده بود که دولت اشرف غنی سقوط کرد. در نتیجه، آمریکا مجبور شد همزمان با خروج نیروهایش، هزاران شهروند افغانستان را که سال‌ها با نیروهای نظامی و غیرنظامی آمریکایی در این کشور همکاری می‌کردند نیز خارج کند. این مسئله باعث ایجاد هرج‌و‌مرج در کابل شد و هزاران شهروند افغانستان به فرودگاه کابل هجوم بردند تا از کشور خارج شوند. در نتیجه، تصاویری از این خروج که توجه افکار عمومی را بیشتر جلب کرد چسبیدن مردم به بال‌های هواپیما به امید نجات از افغانستان بود. سقوط چند نفر از هواپیمای در حال اوج گرفتن نقطه عطف این تصاویر بود و واکنش جهانی را برانگیخت، و دولت بایدن با انتقادهای فراوانی رو‌به‌رو شد.

مقام‌های ارشد وزارت دفاع آمریکا می‌گویند پیش‌نویسی که برای این ارزیابی ارائه شد از نظر آنان پذیرفتنی نیست. یک مقام ارشد وزارت دفاع آمریکا به وال‌استریت ژورنال گفت وزارت دفاع درخواست کرده است در گزارش تجدیدنظر شود زیرا حاوی اطلاعات کافی نبود و به افزایش حجم اطلاعات و گسترده‌ترشدن دامنه گزارش نیاز بود. به گفته این مقام ارشد، «مقام‌های دفاعی و ستاد مشترک بر این باور بودند پیش‌نویسی که مشاهده کردند از نظر دامنه بسیار محدود بود و بررسی کاملی که به اعتقاد آن‌ها ضروری بود ارائه نشده بود. بنابراین، آن را پس فرستادند.»

مقام‌های وزارت دفاع در مورد کمبودهایی که پیش‌نویس اولیه داشت اظهارنظری نکردند و فقط به همین اکتفا کردند که دامنه این گزارش محدود بوده است.

لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، اول سپتامبر ۲۰۲۱، فقط یک روز پس از خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان، گفت پس از خروج، ارزیابی کاملی از عملکرد ارتش آمریکا در افغانستان صورت خواهد گرفت. او آن زمان همچنین گفته بود: «ما می‌خواهیم مطمئن شویم که هر درسی که لازم است از این تجربه بیاموزیم. اما من می‌خواهم برای انجام آن به روش درست، وقت بگذارم و بنابراین، در روزهای آینده این کار را انجام خواهیم داد.»

در آمریکا، هیچ نهادی از انتقاد عمومی از روند تخلیه افغان‌های همکار با آمریکا از افغانستان، مستثنی نشد. انتقاد از وزارت دفاع آمریکا این بود که نتوانست برنامه‌ریزی درستی برای تخلیه افغان‌ها داشته باشد. وزارت خارجه آمریکا نیز به‌ دلیل تعلل و تاخیر بیش‌از‌حد در این زمینه آماج انتقاد قرار گرفت. فقط هنگامی که دولت افغانستان در حال سقوط بود، مقام‌های ارشد وزارت خارجه موافقت کردند که تخلیه افغان‌های واجد شرایط را آغاز کنند و آمریکایی‌ها را از محوطه سفارت خارج کنند، تصمیمی که اکنون منوط به تحقیقات داخلی است.

وزارت خارجه و دفتر مدیر اطلاعات ملی نیز در حال تهیه گزارش‌هایی از نقش‌ خود در ماه‌های پایانی دولت جمهوری در افغانستان‌اند، اما مقام‌ها از اظهارنظر در مورد جزئیات خودداری کردند. هنوز مشخص نیست این گزارش‌ها منتشر خواهند شد یا خیر. سازمان‌های اطلاعاتی ایالات متحده آمریکا به‌صورت جداگانه در حال بررسی داخلی نحوه ارزیابی «اراده جنگ» نظامیان خارجی پس از فروپاشی سریع‌تر از انتظار نیروهای امنیتی تحت حمایت ایالات متحده آمریکا در افغانستان در سال گذشته‌اند.

کنگره آمریکا نیز کمیسیونی ۱۶ نفره برای بررسی جنگ افغانستان تشکیل داده است که در دوره‌ای سه ساله روایت کامل جنگ آمریکا در افغانستان را بنویسد. این گزارش از سال ۲۰۰۱ و آغاز حمله آمریکا به افغانستان شروع می‌شود. یکی از اعضای سنا می‌گوید هرچند سازمان‌های دولتی هیچ‌گونه الزامی ندارند به این کمیسیون گزارش بدهند، امیدوار است دولت بایدن نهایت همکاری را با این کمیسیون داشته باشد. او می‌گوید ما نگاهی جامع و رویکردی شفاف می‌خواهیم ​​تا واقعاً ببینیم چه اشتباهی رخ داده است و کجا اشتباه‌های راهبردی داشته‌ایم و انجام این کار به روشی ساده دشوار است. ما بی‌تردید امیدواریم سازمان‌های دولتی که در جنگ نقش داشتند همکاری و اطلاعات ارائه کنند.

جنگ آمریکا در افغانستان پس از حضور ۲۰ ساله این کشور و تعدادی از اعضای ناتو، در ۳۱ اوت سال ۲۰۲۱، با قدرت گرفتن دوباره طالبان، به پایان رسید. با وجود اینکه آمریکا مدعی است در این جنگ پیروز شده و به اهدافش رسیده است، نگاه عمومی به مسئله سقوط افغانستان نشان می‌دهد که آمریکا پس از ۲۰ سال حضور و هزینه بیش از ۲ تریلیون دلار و تلفات هزاران سرباز ناتو، نیروهای امنیتی و مردم افغانستان را رها کرد و این کشور به وضعیت پیش از سال ۲۰۰۱ بازگشت.