آمریکا و سه کشور اروپایی پیش‌نویس قطعنامه توبیخ ایران را به شورای حکام دادند

این اقدام ممکن است واکنش قهرآمیز تهران و احتمال تیره و تارتر شدن چشم‌انداز مذاکرات احیای برجام را در پی داشته باشد

نشست فصلی شورای حکام روز دوشنبه ششم ژوئن آغاز می‌شود-JOE KLAMAR / AFP

ایالات متحده آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان شورای حکام آژانس بین‌المللی را تحت فشار گذاشته‌اند تا جمهوری اسلامی ایران را به دلیل پاسخ ندادن پرسش‌ها در باره کشف آثار اورانیوم در سایت‌های اعلام‌نشده هسته‌ای خود، مجازات کند.

پیش‌نویس قطعنامه آمریکا و سه قدرت اروپایی فوق که خبرگزاری رویترز نسخه‌ای از آن را دریافت کرده، به اعضای ۳۵‌گانه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارسال شده است.

اقدام فوق احتمالا با واکنش قهرآمیز ایران مواجه خواهد شد و این واکنش ممکن است چشم‌انداز احیای توافق اتمی با ایران، موسوم به برجام که در سال ۲۰۱۵ امضا شد، را تیره و تارتر کند. مذاکرات احیای برجام که در دوران ریاست جمهوری جو بایدن در آمریکا از چند ماه پیش در جریان بود، متوقف شده است.

وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران گفته است که تهران «به هر اقدام غیرسازنده» در نشست هفته آینده شورای حکام «پاسخ محکم و مناسب» خواهد داد.

خبرگزاری رویترز نوشته است که قدرت‌های غربی از ارائه پیش‌نویس قطعنامه به نشست فصلی قبلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خودداری کرده بودند تا مذاکرات از مسیر خارج نشود، اما مذاکرات احیای برجام از ماه مارس متوقف شده است.

به نظر می‌رسد که آمریکا و سه کشور اروپایی دیگر دلیلی برای ارائه پیش‌نویس قطعنامه نداشتند چرا که آژانس پیشتر در هفته جاری، در گزارش سه‌ماهه جدید خود به شورای حکام، اعلام کرد که علی‌رغم توافق دو طرف در ماه مارس مبنی بر احیای گفت‌وگوها برای حل‌وفصل ابهامات، ایران به پرسش‌ها درباره منشأ ذرات اورانیوم کشف‌شده در سه مرکز زیرزمینی قدیمی اما اعلام‌نشده، پاسخ‌ قانع‌کننده‌ای نداده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در پیش‌نویس قطعنامه‌‌ای که به اعضای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فرستاده شده آمده است:‌ «شورای حکام از ایران می‌خواهد تا فورا به اجرای تعهدات قانونی خود عمل کند و بی‌درنگ پیشنهاد مدیر کل آژانس برای همکاری در شفاف‌سازی و حل‌وفصل تمامی مسائل و پرسش‌های پادمانی را بپذیرد.»

پیش‌نویس قطعنامه ارسالی به شورای حکام تاریخ سه‌شنبه ۳۱ مه را دارد و خبرگزاری رویترز به نقل از دو دیپلمات گفته است که از سوی ایالات متحده آمریکا و سه کشور اروپایی فرانسه، بریتانیا و آلمان آن را تدوين کرده‌اند.

نشست آینده شورای حکام آژانس قرار است روز دوشنبه ششم ژوئن آغاز شود و قطعنامه هنوز به شکل رسمی به جلسه ارائه نشده است. اعضای شورای حکام ممکن است قطعنامه را بدون مخالفت تصویب کند یا آن را به رای بگذارند.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش فصلی نهم خرداد (۳۰ مه) گفت که ذخائر اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی ایران به ۱۸ برابر حد مجاز در برجام رسیده است. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، گزارش آژانش را «نامتوازن و غیرمنصفانه» خوانده بود.

قدرت‌های غربی نگران نزدیک‌تر شدن جمهوری اسلامی ایران به قابلیت تولید بمب هسته‌ای هستند.

در آستانه برگزاری نشست شورای حکام آژانس‌، نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسرائیل، روز دهم خرداد، با انتشار مدارکی گزارش اخیر روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» مبنی ‌بر دستیابی مقام‌های جمهوری اسلامی ایران به اسناد محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال‌های گذشته و سوءاستفاده از آن‌ها را تایید کرد.

وال‌استریت ژورنال هفته گذشته براساس مدارک دریافتی از «مقام‌های اطلاعاتی و امنیتی خاورمیانه‌ای» در گزارشی مدعی شد که بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ میلادی، درحالی که آژانس مشغول بررسی فعالیت‌های هسته‌ای ایران بود، مقام‌های ایرانی با دستیابی به اسناد محرمانه این نهاد بین‌المللی، براساس محتوای اسناد، روایت‌هایی را جعل کرده و از آن‌ها برای لاپوشانی فعالیت‌های مشکوک خود در راستای ساخت سلاح اتمی و گمراه‌کردن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی استفاده کرده‌اند.