دولت ایران با افزایش میزان فعالیت‌ها در بخش‌های مختلف صنعتی و اقتصادی، در تلاش برای آماده‌سازی اقتصاد کشور برای دوران پس از احیای برجام و لغو تحریم‌ها است. هرچند این تلاش‌ها از چندی پیش به این سو در ابعاد مختلفی مشهود است، تازه‌ترین آن‌ها که بیانگر نهایی شدن قریب‌الوقوع توافق احیای برجام است، تمایل تهران را برای بهره‌برداری از مزایای لغو تحریم‌ها نشان می‌دهد. در همین راستا، ایران از یک سو اقدام به تسهیل اعطای ویزا و اقامت به نخبگان، کارآفرینان، و مدیرهای شرکت‌های نوپا کرده است که قصد سرمایه‌گذاری در ایران دارند، و از سوی دیگر، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، در ۲۹ ماه مارس گذشته عازم شهر تونشی چین شد و در اجلاس وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان حضور یافت.
متخصصان، کارآفرینان، و صاحبان شرکت‌هایی که ویزای یادشده را دریافت کنند، می‌توانند از سه تا شش ماه در ایران بمانند و پس از آن واجد شرایط اخذ اقامت برای ایجاد کسب و کار در ایران می‌شوند.
ایران با این اقدام قصد دارد اقتصاد متزلزل خود را ترمیم کند، اما به دلیل تحریم‌های آمریکا که معامله با برخی نهادهای ایرانی را ممنوع می‌کند، در جذب سرمایه‌گذاری خارجی با مشکل مواجه است. بخش انرژی نیز شامل تحریم‌ها است، و علاوه بر آن، بانک‌های ایرانی نمی‌توانند از سیستم سوئیفت برای نقل و انتقالات مالی جهانی استفاده کنند. با این حال، برنامه‌های ایران برای تجارت با همسایگان منطقه‌ای در حال افزایش است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تهران نه تنها در تلاش برای مقابله با تبعات تحریم‌های آمریکا بر اقتصاد کشور است، بلکه می‌کوشد با چالش‌های ساختاری اقتصاد و بحران تورم نیز مقابله کند. از سوی دیگر، ایران با مشکل روزافزون کمبود آب روبه‌رو است که منجر به اعتراض‌های خیابانی شده است، و افزون بر آن، سوء‌مدیریت دولت نیز پیوسته بر شدت چالش‌ها می‌افزاید. در مورد افراد زیر خط فقر، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که تعداد ایرانیان زیر خط فقر در سال جاری به ۲۸ درصد رسیده است، در حالی‌که این رقم در سال ۲۰۲۱ تنها ۱۸ درصد بود.
شایان یادآوری است که در اجلاس وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان در چین، کشورهای چین، روسیه، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، قطر، و اندونزی شرکت داشتند تا در مورد همکاری‌هایی که در سایه تغییر ساختار سیاسی، اقتصادی و امنیتی در أفغانستان ممکن شده است، گفت‌وگو کنند. البته حسین امیرعبداللهیان با حضور در این نشست از فرصت بهره خواهد گرفت تا روند مشارکت راهبردی همه‌جانبه دو کشور چین و ایران و سند قرارداد ۲۵ ساله با چین را مورد بحث و پیگیری قرار دهد.
البته تقویت روابط با چین و روسیه از دیدگاه ایران فرصتی حیاتی برای بهره‌برداری از چیزی است که در پی حمله روسیه به اوکراین، نظم نوین جهانی نامیده می‌شود. جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که تحریم‌های غرب علیه ایران، چین، و روسیه، می‌تواند به این سه کشور کمک کند تا ائتلاف قدرت‌مندی برای مقابله با نفوذ غرب تشکیل دهند.
تلاش‌ها و تحرکات اقتصادی ایران بیانگر مصمم بودن آن به احیای برجام، لغو تحریم‌ها، و خوش‌بینی به آینده اقتصاد کشور است. به همین دلیل، درگزارش چشم‌انداز اقتصاد جهانی که بانک جهانی منتشر کرده است، پیش‌بینی شده است که اقتصاد ایران در سال ۲۰۲۲، به‌ویژه با توجه به کاهش روزافزون محدودیت همه‌گیری کرونا و احیای تدریجی صنعت نفت در ایران، رشد چشمگیری داشته باشد.
این گزارش همچنان حاکی از آن است که تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۲۲ حدود ۲.۴ درصد رشد خواهد کرد و این بدان معنا است که ایران در مسیر خروج از رکود طولانی سه‌ساله‌ای قرار گرفته است که در ماه مه ۲۰۱۸، پس از اعمال مجدد تحریم‌ها به‌دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، و سیاست فشارحداکثری علیه ایران، آغاز شد. اما پرسش و چالش واقعی همچنان پابرجا است: این که آیا تهران درآمدهایی را نیز که انتظار می‌رود از لغو تحریم‌ها به‌دست آورد، در خدمت پیشبرد فعالیت‌های خارجی منطقه‌ای خود قرار خواهد داد، یا خیر.
