قیمت جهانی نفت که در فاصله یک ماه گذشته بر اثر حمله روسیه به اوکراین در شیب افزایشی قرار گرفته بود، چند روز پیش با حمله شبه‌نظامیان حوثی به تاسیسات نفتی آرامکو، با شیب تندتری از مرز ۱۲۰ دلار در هر بشکه عبور کرد. در پی این حمله، خبرگزاری دولتی عربستان (واس) به نقل از مقامات وزارت انرژی اعلام کرد که این کشور مسئولیتی در قبال کمبود عرضه نفت در بازارهای جهانی نخواهد پذیرفت چرا که  تولید نفت اوپک در ماه فوریه با رشد همراه بود و بیشترین میزان رشد تولید هم بر عهده عربستان بود.

تحولات اخیر می‌تواند پیش‌بینی‌ها از روند رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۲ را بیش از پیش تحت تاثیر قرار دهد.

روز پنجشنبه، ۳۱ مارس (یازدهم فروردین)، بیست‌و‌هفتمین نشست اوپک‌پلاس برگزار خواهد شد و کشورهای عضو اوپک و غیراوپک قرار است نسبت به تحولات پیش ‌روی این بازار تصمیم بگیرند.

با توجه به ادامه حمله حوثی‌ها به خاک عربستان و تاسیسات نفتی آرامکو که واکنش گسترده مقامات سعودی را همراه داشت، می‌توان انتظار داشت که ریاض در نشست آتی اوپک‌پلاس مسئولیت افزایش عرضه نفت به بازارها را نپذیرد. این سیاست می‌تواند در کنار تقابل روسیه با غرب به دلیل تشدید تحریم‌ها علیه مسکو، به نحوی از سوی  کرملین نیز به اجرا درآید؛ بدین معنا که این تولیدکننده بزرگ نیز برای فشار آوردن بر بازار، با افزایش سهم عرضه نفت به بازارهای جهانی مخالفت کند.  

تصمیم‌های پیش روی عربستان و روسیه (در جایگاه رهبران اصلی اوپک پلاس) در نشست روز پنجشنبه، می‌تواند بازارها را تحت تاثیر قرار دهد.

جواد اوجی، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران، در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به اهمیت نشست روز پنجشنبه اوپک‌پلاس گفت: «هر تصمیمی در این نشست، بر قیمت نفت در هفته‌ها و ماه‌های آینده اثرگذار خواهد بود.»

در نشست ماه فوریه، میزان افزایش عرضه نفت اعضای اوپک برای نخستین‌بار از توافق ماه سپتامبر ۲۰۲۱ در اوپک‌پلاس فراتر رفته بود. در این نشست، باتوجه به آغاز اقدامات روسیه علیه اوکراین، سطح پایبندی اوپک به توافق کاهش تولید اوپک‌پلاس در ماه فوریه، به ۱۳۶ درصد رسید. در ماه پیش از آن، این رقم حدود ۱۳۲ درصد بود.

اما حالا تفاوت در این است که به علت جنگ در اوکراین و تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه، سطح تنش‌ها میان غرب و روسیه در قیاس با ماه گذشته افزایش قابل ملاحظه‌ای یافته است. در عین حال، در پی حمله اخیر به آرامکو، بخشی از مخازن و تاسیسات سوخت در این پالایشگاه از بین رفته است. با این روند، در صورت دست‌نیافتن به توافق در زمینه افزایش عرضه نفت در بازارهای جهانی، می‌توان پیش‌بینی کرد که رشد قیمت نفت در بازارهای جهانی ادامه یابد. بدون شک، افزایش قیمت‌ها می‌تواند به تلاش و ترغیب کشورهای صادرکننده نفت به افزایش عرضه در بازار به منظور فروش بیشتر، منجر شود. این موضوعی است که اوپک و اوپک‌پلاس همواره با کاهش تولید، سعی در کنترل آن داشته‌ است.

رویکرد روسیه در نشست پیش‌ رو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. رویترز در ماه فوریه، پس از نشست اوپک‌پلاس، به نقل از یک منبع روسی نوشته بود که به‌رغم مسئله اوکراین، انتظار نمی‌رود که تغییر خاصی در مواضع این کشور در زمینه تولید و عرضه نفت به بازارها ایجاد شود. در عین حال، منبع روسی مزبور این را هم رد کرده بود که حمله روسیه به اوکراین به معنای پایان اتحاد اوپک‌پلاس باشد. براین اساس، می‌توان پیش‌بینی کرد که مقامات روسیه در این نشست حاضر شوند و احتمالا برای اثرگذاری بر بازار نفت، تصمیمات تازه‌ای بگیرند.

اخیرا فایننشال تایمز به نقل از پی‌یر آندرواند، کارشناسان بازار انرژی، گفته بود که می‌توان پیش‌بینی کرد که قیمت نفت در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۲۰۰ دلار در هر بشکه برسد. این پیش‌بینی مربوط به زمانی بود که تنها شوک وارد شده به بازار نفت، حمله روسیه به اوکراین بود و هنوز تاسیسات آرامکو هدف حمله حوثی‌ها قرار نگرفته بود.

اوپک در آخرین گزارش ماهانه خود از بازار نفت، پیش‌بینی کرده بود که تقاضا برای نفت در سال ۲۰۲۲ رشد کند و حتی این احتمال در بین خواهد بود که مصرف نفت جهان در سه ماهه پایانی سال جاری میلادی از مرز ۱۰۰ میلیون بشکه در روز بگذرد.

ترکیب برآورد افزایش تقاضا و روند رو به رشد قیمت نفت، این گمانه‌زنی را نیز همراه دارد که بازار جهانی نفت به تصمیمات اوپک‌پلاس در روز پنجشنبه واکنش نشان دهد.

این تحولات در حوزه انرژی در حالی جریان دارد که پیش‌بینی عمده نهادهای بین‌المللی، از بانک جهانی تا صندوق بین‌المللی پول، حاکی از کاهش رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۲ است. این کاهش رشد در آخرین گزارش‌های این نهادها پس از جنگ روسیه علیه اوکراین، شرایط سخت‌تری پیش روی اقتصاد جهانی، به ویژه کشورهای اروپایی، نهاده است.