حسین یمین، استاد دانشگاه کابل و پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی، درگذشت

یمین بیشتر سال‌های عمر خود را به پژوهش در ادبیات فارسی گذراند

حسین یمین در سال ۱۳۱۵ در شهر چاریکار، مرکز استان پروان در شمال کابل، دیده به جهان گشود - فیسبوک صالح محمد خلیق

محمدحسین یمین، یکی از چهره‌های شناخته‌شده ادبیات فارسی افغانستان و استاد دانشگاه کابل، در سن ۸۵ سالگی در کابل درگذشت. پزشکان علت مرگ او را ایست قلبی اعلام کردند. او شامگاه سه‌شنبه‌، ۱۲ بهمن، در خانه‌ خود در منطقه خیرخانه کابل از دنیا رفت. حسین یمین یکی از پژوهشگران نامدار حوزه زبان و ادبیات فارسی بود که شهرتش از مرزهای جغرافیایی فراتر رفته بود.

 رسول موسوی، مدیرکل غرب آسیای وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، مرگ او را ضایعه‌ای برای ادبیات فارسی برشمرد و در توییتر نوشت: «استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کابل و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، محمدحسین یمین، دار فانی را وداع گفت. استاد یمین مولف ده‌ها کتاب و مقاله پژوهشی درباره زبان فارسی‌ دری بود. شک نیست که درگذشت ایشان خسران بزرگی برای جامعه ادب و زبان فارسی است.»

حسین یمین در سال ۱۳۱۵ در شهر چاریکار، مرکز استان پروان در شمال کابل، دیده به جهان گشود. او تا پایان دوره دبیرستان در زادگاه خود تحصیل کرد و پس از آن، در سال ۱۳۳۴ به دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کابل رفت. او در سال ۱۳۳۹ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد و چند سالی در دبیرستان غازی معلم بود و بعدا در دانشکده تربیت معلم کابل مدرس شد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

او از سال ۱۳۵۰ به دانشگاه کابل منتقل شد و سمت استادی گرفت. یمین در سال ۱۳۶۹ از دانشگاه دولتی تاجیکستان دکترا گرفت و با بازگشت به افغانستان، دوباره در دانشگاه کابل به فعالیت خود ادامه داد. در این سال‌ها، او بیشتر زبان‌شناسی و دستور زبان درس می‌داد.

حسین یمین در طول فعالیت‌‌های خود در عرصه ادبیات فارسی، ۱۲ جلد کتاب و بیش از ۸۰ مقاله تحقیقی منتشر کرد. از جمله کتاب‌های او می‌توان به «فرهنگ تلفظ لغات با بیان معانی»، «دستور نگارش برای همه»، «کتاب فونولوژی و مورفولوژی (صرف دری)»، «برخی‌ از ویژگی‌های دستوری شاهنامه»، «دستور تاریخی زبان فارسی دری»، «دستور معاصر زبان فارسی دری» و «تاریخچه زبان فارسی دری» اشاره کرد. استاد یمین هم‌زمان عضو فرهنگستان علوم افغانستان بود و از سال ۱۳۸۲، پیوسته در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی هم عضویت داشت .

 باور بامیک، از دوستان حسین یمین، در مورد او در  فیس‌بوک نوشته است: «استاد یمین در بخش‌های زبان‌شناسی، تاریخچه‌ زبان، آیین نگارش و دستور زبان تبحر و دانش فراوان داشت و صاحب‌نظر بود. او انسانی بردبار و شکیبا بود و هرگاه که به ایشان زنگ می‌زدم و نکاتی‌ درباره‌ دستور و آیین نگارش می‌پرسیدم، با بردباری و شکیبایی و مفصل و مشروح به پرسش‌هایم پاسخ می‌داد.»

 به گفته بامیک، از استاد یمین آثار و نوشته‌های علمی فراوانی در زمینه‌های زبان‌شناسی، دستور زبان، درست‌نویسی، آواشناسی و واژه‌شناسی به جا مانده است که همگی منابع علمی و پژوهشی برای نویسند‌گان و دانش‌پژوهان عرصه‌ زبان و ادبیات‌اند.

بیشتر از فرهنگ و هنر