وزرای خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه نوع تحریم‌هایی که این بلوک می‌تواند علیه مقامات بلاروس اعمال کند، تنظیم کردند. 

اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «شورای اروپا امروز نظام تحریم‌های خود را با توجه به وضعیت مرزهای اتحادیه اروپا و بلاروس ترمیم کرده است تا بتواند پاسخی به استفاده ابزاری از انسان‌ها بدهد که حکومت بلاروس مشغول انجام آن به دلایل سیاسی است.» 

اتحادیه اروپا، حکومت الکساندر لوکاشنکو، رئیس ‌جمهوری بلاروس، را متهم کرده است که به هزاران مهاجر از خاورمیانه اجازه داده است وارد خاک آن کشور شوند تا به سوی مرزهای کشورهای عضو این بلوک، همچون لهستان و لیتوانی، هجوم ببرند. هزاران نفر از این مهاجران که بسیاری از آنان شهروندان عراق هستند، در نزدیکی مرز بلاروس و لهستان گرد آمده‌اند. حضور عراقی‌ها در بلاروس چنان وسیع شده است که در رسانه‌های اجتماعی صحبت از منطقه «بغداد کوچک» در مینسک می‌شود. 

جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا، در بیانیه‌ای گفت: «تصمیم امروز، خبر از مصمم بودن اتحادیه اروپا برای مقابله با استفاده ابزاری از مهاجران برای مصارف سیاسی می‌دهد. ما در برابر این عمل غیرانسانی و غیرقانونی می‌ایستیم.»

اتحادیه اروپا بدین‌سان قرار است تحریم‌های مختلفی علیه شخصیت‌های حقیقی و حقوقی در بلاروس وضع کند. از جمله مهم‌ترین این تحریم‌ها متوجه خطوط هوایی و شرکت‌های مسافرتی خواهد بود که در غائله‌ای که در مرزهای بلاروس با لهستان، لتونی، و لیتوانی پیش‌آمده است، نقش داشته‌اند. 

بروکسل گفت، این بلوک «افراد و نهادهایی را که فعالیت‌های حکومت لوکاشنکو را در تسهیل عبور غیرقانونی افراد از مرزهای خارجی اتحادیه اروپا سازمان می‌دهند یا در آن‌ها مشارکت دارند»، تحریم خواهد کرد. 

فهرست تحریم‌شدگان قرار است ظرف چند روز آینده منتشر شود.

اورسولا فون در له‌ین، رئیس کمیسیون اروپا، تاکید کرد که خطوط هوایی حتما در فهرست تحریمی‌ها خواهند بود. او که در نشستی در مونیخِ آلمان سخن می‌گفت، اظهار داشت: «روزهای پیش رو تعیین‌کننده خواهند بود. ما در ضمن می‌خواهیم به کشورهای مبدا این مهاجران کمک کنیم.»

خانم فون در‌له‌ین ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، را نیز خطاب قرار داد و گفت او باید از «نفوذی» که بر لوکاشنکو دارد، «استفاده کند.» آقای پوتین پیش از این گفته است که مسکو هیچ نقشی در بحران مرزی بلاروس ندارد.

هزاران مهاجر در حال حاضر در مرز لهستان و بلاروس آواره هستند و برخی موفق به ورود به مرزهای اتحادیه اروپا شده‌اند. دولت‌های غربی مینسک را متهم می‌کنند که عامدانه مهاجران را به کشورش فرا می‌خواند و آن‌ها را به سوی اتحادیه اروپا می‌فرستد تا به دلیل تحریم‌های قبلی، از بروکسل انتقام بگیرد.

در پی جنجال‌های حول انتخابات ریاست‌ جمهوری سال گذشته بلاروس و سرکوب منتقدان در آن کشور، اتحادیه اروپا دست به تحریم مقامات آن زد. چند ماه پیش که مقامات مینسک یک پرواز هواپیمایی رایان‌ایر را مجبور به فرود در مینسک کردند و یک روزنامه‌نگار دگراندیش سوار بر آن‌را دستگیر کردند، شاهد تحریم‌های بیشتری از سوی اتحادیه اروپا علیه مینسک بودیم. 

مینسک مرتبا نقش خود را در بحران مهاجران انکار کرده و گفته است که ورشو عامدانه می‌خواهد تنش‌ها را افزایش دهد. آقای لوکاشنکو در ضمن هشدار داده است که اگر اتحادیه اروپا تحریم‌ها را بیشتر کند، مینسک می‌تواند جریان ارسال گاز طبیعی از روسیه به اروپا را متوقف کند. کرملین اما اعلام کرده است که موافق این تهدید نیست. 

خبرگزاری دولتی بلاروس، بِلتا، روز دوشنبه از لوکاشنکو نقل کرد که دولتش می‌کوشد مهاجرانی را که در اردوگاه‌های نزدیک مرزهای غربی آن کشور گردآمده‌اند، قانع کند که به کشور خودشان بازگردند.

به گزارش بلتا، آقای لوکاشنکو گفت: «حرکت‌های فعالانه در این زمینه آغاز شده است تا مردم را قانع کنیم که لطفا به خانه بازگردید؛ اما هیچ کس نمی‌خواهد برگردد.»

لوکاشنکو همچنین هشدار داد که اگر لهستان «کریدور بشردوستانه» در اختیار قرار ندهد، بلاویا، هواپیمای دولتی بلاروس، مهاجران را مستقیما به آلمان خواهد برد. او گفت: «اگر لازم باشد، با هواپیماهای خودمان می‌فرستیم‌شان به مونیخ.»

بلاویا هفته گذشته اعلام کرد که به شهروندهای عراق، سوریه، و یمن اجازه سفر از ترکیه به بلاروس را نخواهد داد. ترکیه نیز پیش از آن تصمیم مشابهی اعلام کرده بود. 

بحران دیپلماتیک اروپایی‌ها در حالی ادامه دارد که هزاران نفر از مهاجران وضعیتی خطیر و سرمای شدید را در چادرهایی که برپا کرده‌اند، تحمل می‌کنند. به گفته مقامات لهستان، حداقل ۹ نفر از مهاجران در نزدیکی مرز آن کشور با بلاروس درگذشته‌اند؛ از جمله یک نوجوان چهارده ساله کُرد که از سرمازدگی جان داد. مقامات دولت عراق و اقلیم کردستان عراق نیز مشغول پیگیری اوضاع هستند. هوای منطقه هر روز سردتر می‌شود و به احتمال قوی شاهد افزایش شمار مرگ و میر خواهیم بود.

به گفته لهستان، در حال حاضر ۳ تا ۴ هزار نفر در آن منطقه مرزی حضور دارند و هر روز نیز تعداد بیشتری از راه می‌رسند. 

وزارت دفاع لهستان روز دوشنبه گفت: «مقامات بلاروس گروه‌های بیشتر و بیشتری از مهاجران را به ایستگاه مرزی کوزنیچا می‌آورند.»

کوزنیچا روستای کوچکی در شمال شرقی لهستان است که در نزدیکی مرز آن کشور با بلاروس قرار دارد. این روستا که جمعیت آن حدود ۱۷۰۰ نفر است، در حدود ۵۰ کیلومتری شهر بیاویستوک قرار گرفته است که بزرگ‌ترین شهر منطقه و مرکز استان پودلاسکی به‌شمار می‌رود. لهستان وضعیت اضطراری اعلام کرده است تا بیشتر روزنامه‌نگاران و مددکاران نتوانند به منطقه مرزی وارد شوند، و از این‌رو گزارش دقیق و موثق در مورد وضعیت و آنچه در آن منطقه رخ می‌دهد، بسیار دشوار است. 

لهستان نیروهای نظامی بسیاری را نزدیک مرز آورده است و در سوی دیگر مرز نیز بلاروس دست به رزمایش مشترک با روسیه زده است. این وضعیت باعث شده است که نگرانی‌ها در مورد درگیری نظامی افزایش یابد. 

وزیر کشور لهستان هفته گذشته اعلام کرد که کشورش یک دیوار مرزی دائمی به ارتفاع پنج متر و نیم و طول ۱۸۰ کیلومتر در مرز خود با بلاروس می‌سازد. بخش‌های دیگری از مرز دو کشور نیز دارای موانع طبیعی، مثل رودخانه بوگ، است. این دیوار مرزی که قرار است مجهز به حس‌نما و دوربین‌های شب باشد، تا حدود یک سال دیگر ساخته خواهد شد.