صبح امروز، ۱۶ آبان، خلیفه معراج‌الدین ۱۲۰ ساله که کهن‌سال‌ترین مرد بلخ و معمار بود، در شهر مزارشریف درگذشت.
صالح محمد خلیق، شاعر و رئیس اتحادیه نویسندگان بلخ از دوستان صمیمی و از همسایه‌های خلیفه معراج‌الدین است که یک‌هفته قبل او را ملاقات کرده بود.
آقای خلیق به ایندیپندنت فارسی گفت: خلیفه معراج‌الدین در اثر بیماری‌های ناشی از کهولت سن درگذشت و مراسم خاک‌سپاری او برگزار شده است.
آقای خلیق در مورد زمان و مکان تولد معراج‌الدین گفت: «معراج‌الدین در سال ۱۲۸۰ خورشیدی، در ناحیه پنجم شهر مزارشریف، مرکز استان بلخ زاده شد.»
آقای خلیق می‌گوید: خلیفه معراج‌الدین، استاد معماری سنتی بود و شماری از ساختمان‌های مرکز شهر مزارشریف و پیرامون زیارتگاه حضرت علی را او ساخته است. از جمله ساختمان‌هایی که خلیفه معراج‌الدین ساخته و هنوز مورد استفاده است، دفتر والی بلخ است که در سال ۱۳۳۵ خورشیدی، توسط معراج‌الدین و همکارانش ساخته شده است.
رئیس اتحادیه نویسندگان بلخ می‌گوید: معراج‌الدین معماری را به شیوه سنتی و در مدارس غیررسمی از استادان معماری در شهر مزارشریف آموخته بود.
صالح‌محمد خلیق، از خلیفه معراج‌الدین به‌عنوان یک شخص بذله‌گو، سخنور و دوست‌دار شعر و ادبیات یاد می‌کند و می‌افزاید که او شعر عامیانه نیز می‌سرود.
آقای خلیق می‌گوید: خلیفه معراج‌الدین شعرهای زیادی از شاعران کلاسیک زبان فارسی از جمله سعدی، حافظ و مولانا را در حافظه داشت و در هم‌نشینی با دوستان و نزدیکانش شعرها و غزل‌های دل‌نشین را با صدای بلند می‌خواند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته آقای خلیق، شمار زیادی از ساختمان‌های قدیمی در مرکز شهر مزارشریف، هتل‌ها، بازارها و خانه‌های ثروتمندان محلی از ساخته‌های خلیفه معراج‌الدین بوده‌اند که در سال‌های اخیر تخریب و نوسازی شده‌اند.
از خلیفه معراج‌الدین دست‌نویس‌هایی از شعرهای عامیانه‌ای، خاطراتش از سفر شاه امان‌الله خان پادشاه وقت افغانستان به شهر مزارشریف (۱۳۰۸ خورشیدی)، نبردهای مسلحانه امیر حبیب‌الله کلکانی به‌جا مانده است که تاکنون منتشر نشده‌اند.
میانگین طول عمر در افغانستان ۶۵ سال است و به‌ندرت آدم‌ها بیش از صدسال عمر می‌کنند. صالح‌محمد خلیق دلیل طول عمر خلیفه معراج‌الدین را شیوه‌ی سالم زندگی او می‌داند. آقای خلیق در این مورد گفت: «خلیفه معراج‌الدین هرگز ورزش و فعالیت‌های فیزیکی را فراموش نمی‌کرد، در ضمن خوش‌طبع و بذله‌گو هم بود.»
روزنامه بیدار که از رسانه‌های دولتی در افغانستان است؛ در ماه اوت ۲۰۱۹ و در نسخه ویژه‌ای که به‌مناسبت ۱۰۰ سالگی استقلال افغانستان منتشر کرد از خلیفه معراج‌الدین به‌عنوان کهن‌سال‌ترین شهروند بلخ یاد نمود. این روزنامه نوشته بود، طبق آمار اداره ثبتِ‌احوال بلخ، فرد دیگری در رده سنی خلیفه معراج‌الدین در بلخ وجود ندارد.
خلیفه معراج‌الدین، بعد از ظهر یکشنبه با حضور بستگان، دوستان و بازماندگانش در یکی از آرامگاه‌های شهر مزارشریف به خاک سپرده شد.
