چمدانی از تصاویر زنان افغانستان؛ روایت یک عکاس مهاجر

«زیبایی در میانه جنگ» نمایشگاهی از آثار فاطمه حسینی عکاس افغانستانی

روز چهارشنبه، ۲۷ اکتبر ۲۰۲۱ (پنجم آبان) در شهر پاریس، نمایشگاهی با عنوان «زیبایی در میانه جنگ» آغاز به کار کرد که در آن آثار فاطمه حسینی، عکاس افغانستانی، به نمایش درآمده است. این نمایشگاه که به مدت پنج روز دایر است، در گالری Galerie 15 Rue de Seine برپا شده است.

فاطمه حسینی، عکاس افغانستانی، سال ١٣٧٠ شمسی در تهران به دنیا آمد. او که مهندس صنایع است، در ایران در رشته عکاسی نیز تحصیل کرده است. حسینی سال ٢٠١٨ به کابل رفت و به عنوان استاد دانشگاه کابل، مشغول تدریس شد. او پس از آن‌ که طالبان، افغانستان را اشغال کرد، مجبور شد آن کشور را ترک کند. او در این‌باره گفته است کە اگر از کشور خارج نمی‌شد، امکان آن را نداشت تا صدای زنان افغانستان را به گوش جهانیان برساند.

سبک کار حسینی بیشتر عکاسی صحنه‌آرایی یا «Staged Photography» است. او معتقد است که این «ژانر» یا گونه هنری در افغانستان رایج نیست و گرایش عمومی به مستندنگاری است. حسینی می‌خواهد در سوژەهای خود «دخالت» کند، آن‌ها را دستکاری کند، و سطحی دیگر از واقعیت را به نمایش بگذارد. او ایده این چیدمان را وامدار دورانی است که نقاشی می‌کرده است.

پرتره‌های این مجموعه شامل زنان افغانستان از اقوام مختلفی چون پشتون، تاجیک، هزاره، ترکمن، و ازبک است.

رنگ‌های گرم و تضاد رنگ‌ونور یا «کنتراست» بالا، دقت در جزئیات، و توجه بە بافت فرهنگی، و نیز زنانگی برجستە، در این مجموعه خودنمایی می‌کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

حسینی برای تکمیل این پروژە، به ولایت‌های مختلفی چون بامیان، هرات، لنگرگاه، سمنگان و ... سفر کرد تا بتواند تنوع زیستی زنان آن کشور را به مخاطبان نشان دهد. او در مصاحبه‌های متعدد خود بر این نکته تاکید کرده است که می‌خواهد تصویر متفاوتی از زنان افغان به دنیا ارائه دهد؛ زنانی که به گفته او همیشە قربانی جنگ نیستند. او از نمایشگاه‌گردان‌های غربی می‌گوید کە از او می‌خواهند تصویر زنانی را برایشان ارسال کند کە برقع بر سر دارند. تلاش این عکاس آن بوده است که بە مخاطبان غربی خود بگوید کە در افغانستان زنانی هم زندگی می‌کنند که برقع نمی‌پوشند و درگیر همان مشکلاتی هستند کە در نقاط دیگر جهان وجود دارد. «جنسیت»، «هویت» و «مهاجرت» بن‌مایه بیشتر آثار این عکاس‌ است.

حسینی می‌گوید: «این کە به‌خاطر جنسیتم مورد قضاوت قرار گرفتەام، این کە هویت برایم گنگ و چندوجهی بوده است، و نیز این که من مهاجری بودم کە در غربت بزرگ شدم و پس از بیست سال به زادگاهم برگشتم، دلیل این گرایش است.» آثار او در چندین نمایشگاه انفرادی و گروهی در افغانستان و خارج از آن به نمایش درآمده است.

در ژوئن ۲۰۲۰، حسینی جایزه بین المللی «Hypatia» را از کشور ایتالیا به‌دست آورد. این جایزه به افرادی اهدا می‌شود که با «تعهد خود» در زمینه تحقیقات، هنر، و حرفه‌ها، در پیشرفت دانش علمی و بهبود زندگی نقش ایفا کنند.

نمایشگاه فاطمه حسینی در حالی برگزار می‌شود که زنان افغان دیگر نمی‌توانند چنان که در تصاویر او مشهود است، لباس‌های رنگارنگ بپوشند، آرایش کنند، سیگار بکشند، یا رانندگی کنند. عکاس این پرترە‌ها نیز در صورت بازگشت به افغانستان تحت سلطه طالبان، با مجازات از سوی آن گروه مواجه خواهد شد. با روی کار آمدن طالبان، وضعیت زنان افغانستان وارد مرحلە تازه‌ای شده است که در آن نە تنها سنن و عرف، بلکه قانون نیز با زنان سر ستیز خواهد داشت.

بیشتر از فرهنگ و هنر