جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران می‌گویند که تنش‌های اخیر میان دو کشور همسایه به روابط دوجانبه آسیب زده است. این دو با یکدیگر توافق کرده‌اند که بحران دیپلماتیک به وجود آمده را از طریق گفت‌وگو حل کنند تا این روابط به‌سرعت در مسیر «درست و رو به رشد» ادامه یابد.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان روز چهارشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد که جیحون بایراموف، وزیر امور خارجه آن کشور، با حسین امیرعبداللهیان همتای ایرانی خود صحبت کرده است و دو طرف بر لزوم حل اختلاف‌ها از طریق گفت‌وگو به توافق رسیده‌اند.

در بیانیهٔ وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان آمده است که در این گفت‌وگو، که روز سه‌شنبه از طریق تلفن انجام شد، «طرفین خاطر نشان کردند که لفاظی‌های اخیر به روابط دوجانبه آسیب زده است و این که هرگونه اختلافی باید از طریق گفت‌وگو حل و فصل شود.»

وزارت امور خارجه ایران نیز در بیانیه‌ای در همین باره نوشت که حسین امیرعبداللهیان گفته است که تهران و باکو دارای روابط دیرینه‌ای با یکدیگرند و دو کشور باید مانع ایجاد سوءتفاهم در مناسبات فی‌مابین شوند، و شایسته است که به‌سرعت روابط خود را در مسیر درست و رو به رشد ادامه دهند.

وی با تاکید بر ضرورت احترام متقابل و رعایت استقلال، حاکمیت، و تمامیت ارضی کشورها، افزود: «تهران و باکو دشمنانی دارند و طرفین نباید به دشمنان فرصت اختلال در مناسبات بین دو کشور را بدهند و نگرانی ها را باید از طریق گفت‌وگو و همکاری حل و فصل کنند.»

در همین راستا خبرگزاری بلومبرگ روز چهارشنبه گزارش داد که جمهوری آذربایجان دو راننده کامیون ایرانی را که پیش‌تر بازداشت شده بودند آزاد کرد و این اقدام را نشان‌دهنده تلاش برای کاهش تنش و پرهیز از درگیری احتمالی دانست. نیروهای جمهوری آذربایجان ماه گذشته این دو راننده را به دلیل «ورود غیرقانونی» به خاک این کشور بازداشت کردند. آنها پس از عبور از جاده گوریس قاپان که مسیر اصلی حمل‌ونقل و ترازیت کامیون‌های ایرانی به ارمنستان است، بازداشت شدند. به دنبال توافق آتش‌بس سال گذشته باکو و ایروان، کنترل بخشی از این جاده به باکو منتقل شده است.

ایران و جمهوری آذربایجان در هفته‌های اخیر تنش لفظی کم‌سابقه‌ای با هم داشته‌اند، به طوری که کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، جمهوری آذربایجان را به «زمینه‌سازی برای جنگ» متهم کرده بود، و ارتش ایران نیز در نزدیکی مرز دست به مانور نظامی زده بود.

در حالی که نیروی دریایی جمهوری آذربایجان از روز دوشنبه ۱۸ مهر در دریای خزر اقدام به برگزاری رزمایشی سه روزه کرده است، جمهوری اسلامی ایران نیز از روز سه‌شنبه ۱۹ مهر رزمایش مشترک ارتش و سپاه پاسداران را با عنوان «مدافعان آسمان ولایت ۱۴۰۰» آغاز کرد.

پیش‌تر نیز، در روز ۱۳ مهر، ترکیه و جمهوری آذربایجان به مدت سه روز مانوری نظامی با نام «برادری خدشه‌ناپذیر ۲۰۲۱» در نخجوان برگزار کردند که احتمالا پاسخی بود به مانور نیروی زمینی ارتش ایران با عنوان «فاتحان خیبر» که در تاریخ ۹ مهر برگزار شده بود.

ایران از روابط جمهوری آذربایجان با اسرائیل ناراضی است و به‌صراحت اعلام کرده است که حضور اسرائیل در نزدیکی مرزهای خود را تحمل نمی‌کند.