معمای ساکاشویلی: رئیس جمهوری پیشین گرجستان کجاست؟

مقامات اوکراین و گرجستان می‌گویند به رغم ادعای ساکاشویلی، او به گرجستان برنگشته است

میخائیل ساکاشویلی، رئیس‌جمهور سابق گرجستان- VANO SHLAMOV / AFP

میخائیل ساکاشویلی، رئیس‌جمهور سابق گرجستان مدعی شد که به خاک کشور سابق خود بازگشته است، اما وزارت کشور گرجستان می‌گوید او هرگز وارد این کشور نشده است. مقامات اوکراین، که آقای ساکاشویلی شهروند آن است، نیز می‌گویند که او اوکراین را ترک نکرده است. وزارت کشور گرجستان در ضمن تاکید کرد که آقای ساکاشویلی در صورت تلاش برای ورود به این کشور بلافاصله بازداشت خواهد شد.

آقای ساکاشویلی پنجشنبه شب به صورت زنده در رسانه‌های اجتماعی حاضر شد و مدعی شد که در بندر باتومی در غرب گرجستان است. او گفت در آستانه انتخابات شهرداری که شنبه در گرجستان برگزار می‌شود به این کشور آمده است تا از کارزار احزاب اپوزیسیون در مقابل حزب حاکم «رویای گرجستان» حمایت کند.

ساکاشویلی ۵۳ ساله روز جمعه در صفحه فیس‌بوک خود نوشت:‌ «صبح بخیر گرجستان. پس از هشت سال از گرجستان به شما سلام می‌فرستم.»

او در فیلمی که گفت ظاهرا از باتومی ضبط کرده است گفت: «من جان و آزادی‌ام را به خطر انداختم تا بازگردم. از همه می‌خواهم پای صندوق‌های رای بروند و به حزب «جنبش ملی متحد» رای بدهند.» این فیلم از نمای نزدیک گرفته شده و مکان آن دقیقا معلوم نیست.

ایراکلی کوباخیدزه، رهبر حزب «رویای گرجستان»، گفت: «به شما اطمینان می‌دهم که این فیلم، تقلبی است. ساکاشویلی در گرجستان نیست.» او این رئیس‌جمهور سابق را «دلقک» خواند. ایراکلی گاریباشویلی، نخست‌وزیر، گفت پلیس ساکاشویلی را در صورت ورود به کشور دستگیر می‌کند.

سرویس اوکراینی رادیو اروپای آزاد نیز به نقل از منابعی در فرودگاه شهر  کیِف، پایتخت اوکراین، گزارش داد که ساکاشویلی از این فرودگاه کشور را ترک نکرده است. الکساندر داراخولیدزه، معاون وزیر کشور گرجستان، نیز گفت ساکاشویلی «وارد مرزهای گرجستان نشده است.» او در ضمن گفت با همتایان اوکراینی خود تماس گرفته و تاکید کرد: «می‌توانم با دقت و اطمینان بگویم که میخائیل ساکاشویلی خاک اوکراین را ترک نکرده است.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

ساکاشویلی پرآوازه در سال ۲۰۱۵ شهروندی گرجی خود را از دست داد و شهروند اوکراین شد و اکنون نیز شهروند این کشور است. او به دعوت مقامات وقت اوکراین به این کشور رفته بود تا فرماندار استان اودسا در آن کشور شود اما یک سال بعد کنار زده شد و حتی شهروندی اوکراین هم مدتی از او گرفته شده بود اما در سال ۲۰۱۹ به او بازگردانده شد. آقای ساکاشویلی از ژانویه ۲۰۰۴ تا نوامبر ۲۰۱۳ (به جز وقفه‌ای کوتاه در اواخر ۲۰۰۷) سومین رئیس‌جمهور گرجستان بود و نقش مهمی در توسعه این کشور در پی سقوط اتحاد شوروی داشت.

ساکاشویلی در اوکراین حزبی با گرایش لیبرال و طرفداری از اروپا به نام «جنبش نیروهای نوین» ایجاد کرده که هنوز هم رهبر آن است. او در ضمن هنوز رهبر افتخاری حزب راست میانه «جنبش ملی متحد» در گرجستان است که خود در سال ۲۰۰۱ بنیان نهاد. این حزب نیروی اصلی اپوزیسیون در گرجستان امروز است و از ۱۵۰ کرسی مجلس ۳۶ مورد را در اختیار دارد و در شوراهای شهر دو شهر بزرگ کشور، تفلیس و کوتایسی، نیز حضور دارد و امیدوار است حضور خود را در انتخابات روز شنبه افزایش دهد.

آقای ساکاشویلی گفته تا پیش از روز انتخابات حضوری علنی نخواهد داشت و از مردم خواسته در روز فردای انتخابات (یکشنبه) به خیابان‌ها بیایند. او در روز دوشنبه گفته بود که می‌خواهد به کشور زادگاهش بازگردد تا آن‌را «نجات دهد.» او در فیس‌بوکش عکسی از بلیت هواپیمای خود منتشر کرده بود و نوشته بود: «سرنوشت گرجستان دارد تعیین می‌شود. بقای گرجستان در میان است و همین است که من بلیتی برای شب ۲ اکتبر گرفته‌ام تا در کنار شما باشم و با هم از اراده شما حمایت کنیم تا بتوانم نقشی در نجات گرجستان داشته باشم.»

دولت حزب «رویای گرجستان» در حال حاضر از محبوبیت چندانی برخوردار نیست. در یک نظرسنجی در ماه ژوئیه ۲۰۲۱، ۶۱ درصد مردم این کشور گفته بودند که باور دارند کشورشان به «سویی غلط» می‌رود.

دولت این حزب پس از پایان ریاست‌جمهوری ساکاشویلی در سال ۲۰۱۳ اتهامات قضایی رسمی رشوه‌گیری و سواستفاده از قدرت را علیه او وارد کرد. آقای ساکاشویلی این اتهامات را سیاسی دانست و کشور را در همان سال ۲۰۱۳ ترک کرد تا وارد تبعید خود خواسته شود تا این‌که دو سال بعد به دعوت رئیس‌جمهور وقت اوکراین، پترو پوروشنکو، به آن کشور برود و فرماندار اودسا شود. در سال ۲۰۱۸ اما نزاع او با پوروشنکو باعث شد که بازداشت و از آن کشور نیز مدتی دیپورت شود. در ژوئن همین سال دادگاهی در گرجستان با محاکمه غیابی رئیس‌جمهور سابق او را به شش سال زندان به جرم سوءاستفاده از قدرت و مخفی کردن شواهد مربوط به کتک زدن یک نماینده اپوزیسیون مجلس در هنگام ریاست‌جمهوری محکوم کرد.

اپوزیسیون در گرجستان مدعی است که حزب «رویای گرجستان» در انتخابات پارلمانی سال گذشته با تقلب پیروز شده است. ناظرین بین‌المللی اما در آن زمان تاکید داشتند که انتخابات به صورت رقابت آمیز برگزار شده و آزادی‌های بنیادین عموما برقرار بوده‌اند.

حزب حاکم در مذاکره با اپوزیسیون با میانجیگری اتحادیه اروپا به این توافق رسیده بود که اگر حداقل ۴۳ درصد آرا در انتخابات شهرداری‌های روز شنبه را کسب نکند انتخابات زودهنگام پارلمانی فرابخواند. اما این حزب این توافق را مدتی پیش لغو کرد.

ساکاشویلی خواهان حمایت از حزب سابق خود و در ضمن احزاب کوچک‌تر شده اما تاکید کرده که نه به حزب حاکم رای داده شود و نه به حزب «برای گرجستان» تحت رهبری گیورگی گاخاریا، نخست‌وزیر سابق، که چند ماه پیش از «رویای گرجستان» انشعاب کرد و گرایش میانه‌گرایی و طرفداری از اتحادیه اروپا را دارد. این حزب در حال حاضر شش از ۱۵۰ کرسی مجلس را دارد و در برخی شوراهای شهر مثل راستاوی و خاشوری نیز حضوری اندک دارد.

حزب «جنبش ملی متحد» همچنان مدعی است که ساکاشویلی واقعا به کشور بازگشته و در روز انتخابات (شنبه) در انظار عمومی ظاهر خواهد شد.

بیشتر از جهان