صید بی‌رویه بیش از یک‌سوم کوسه‌ها را در سرازیری انقراض انداخت

شمار گونه‌های در معرض خطر غضروف‌ماهیان در کمتر از یک دهه، بیش از دو برابر شده است

از سال ۱۹۷۰ به این سو، مجموع جمعیت کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها در اقیانوس‌ها بیش از ۷۰ درصد کاهش یافته است‌ـ Mohamed ABDIWAHAB / AFP

بنا بر یافته‌های پژوهشی جدید که هشت سال به طول انجامیده است، بیش از یک‌سوم تمام گونه‌های کوسه و پرتوماهی به‌دلیل صید بی‌رویه رو به انقراض‌اند.

بر اساس این پژوهش که دوشنبه ۶ سپتامبر (۱۵ شهریور) در مجله زیست‌شناسی روز (Current Biology) منتشر شد، شمار گونه‌های در معرض خطر کوسه‌ها، پرتوماهی‌ها و موش‌ماهی‌ها‌ــ که در مجموع با عنوان غضروف‌ماهیان شناخته می‌شوند‌ــ در کمتر از یک دهه، بیش از دو برابر شده است.

دانشمندان، از جمله نیتن پاکورو از دانشگاه سایمون فریزر کانادا، در این پژوهش نوشته‌اند: «شمار گونه‌های در معرض خطر مشاهده‌شده فعلی بیش از دو برابر شده است‌ــ۳۹۱ [گونه در معرض خطر غضروف‌ماهیان] از ۱۱۹۹ [مجموع گونه‌های در معرض خطر]‌ــ در مقایسه با اولین ارزیابی جهانی در سال ۲۰۱۴، که رقم گزارش‌شده ۱۸۱ از ۱۰۴۱ بود.»

به گفته این پژوهشگران، صید بی‌رویه بزرگ‌ترین عاملی است که بر تمام ۳۹۱ گونه در معرض خطر تاثیر گذاشته و تنها خطری است که بیش از دو سوم گونه‌های غضروف‌ماهیان را تهدید می‌کند.

آن‌ها در ادامه افزودند نابودی زیستگاه و فروسایش، بحران اقلیمی و آلودگی از دیگر عواملی‌اند که یک‌سوم باقی‌مانده گونه‌های کوسه و پرتوماهی را تهدید می‌کنند.

بر اساس تحلیل دانشمندان، خطر انقراض این گونه‌ها در نواحی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری، به‌ویژه در شمال اقیانوس هند، غرب و شمال غرب اقیانوس آرام، از پاکستان تا ژاپن، بی‌اندازه بالا بوده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به گفته پژوهشگران، در این نواحی از اقیانوس‌های جهان، بیش از سه‌چهارم گونه‌ها در معرض خطرند.

سه گونه‌ــ کوسه گمشده، لقمه‌ماهی جاوه، و سفره‌ماهی برقی دریای سرخ‌ــ در بیش از ۸۰ سال گذشته مشاهده نشده و احتمالا منقرض شده‌اند.

انتشار پژوهش حاضر پس از پژوهش دیگری است که در ژانویه منتشر شد و یافته‌ها حاکی از آن بود که از سال ۱۹۷۰ به این سو، مجموع جمعیت کوسه‌ها و پرتوماهی‌ها در اقیانوس‌ها بیش از ۷۰ درصد کاهش یافته است.

تحلیل و بررسی جدید وضعیت کوسه‌های جهان که در نشریه زیست‌شناسی روز منتشر شد نشان می‌دهد که صید بی‌رویه یک‌سوم گونه‌های کوسه، پرتوماهی و موش‌ماهی را به سمت انقراض جهانی می‌برد

ــ نیکولاس دالوی (NiclDulvy@) ۶ سپتامبر ۲۰۲۱

دکتر پاکورو و گروهش هشدار داده‌اند که صید بی‌رویه به میزان قابل‌ملاحظه‌ای «شدید و گسترده» است و در نواحی ساحلی دریاهای گرمسیری، به‌خصوص مکزیک، برزیل و سراسر شمال اقیانوس هند و غرب مرکز اقیانوس آرام، به تنوع زیستی آسیب قابل‌توجه و جبران‌ناپذیری زده است.

این گونه‌ها به‌ویژه به این دلیل که روند رشد کندتر و زادوولد کمتری دارند، آسیب‌پذیرترند.

پژوهشگران این تحقیق متذکر شدند: «با توجه به میزان پایین زادوولد این رده جانوری، برخی اقدام‌های سازمانی اخیر شاید وقت کافی نداشته باشند تا جلوی این کاهش را بگیرند.»

 آن‌ها خواستار وضع محدودیت‌های علم‌محور بر روند صید ماهی، ایجاد مناطق دریایی تحت حفاظت واقعی و موثر، و اتخاذ رویکردهایی شدند که مرگ‌و‌میر گونه‌های در معرض خطر را قطع کند یا کاهش دهد و از صید و تجارت پایدار ومتعادل سایر گونه‌ها اطمینان حاصل کند.

در حالی که برخی کشورها متعهد شده‌اند یا به‌موجب امضای تعهدها موظف شده‌اند جلوی صید و کشتار کوسه‌ها و پرتوماهی‌های در معرض خطر را بگیرند، به گفته کارشناسان، برخی از این گونه‌ها نقش مهمی در معاش و امنیت غذایی سایر کشورهای در حال توسعه دارند، که  این مسئله اجرای اقدام‌های حفاظتی سختگیرانه را دشوار می‌کند.

در چنین مواردی، پژوهشگران روش‌های مدیریتی جدیدی را توصیه می‌کنند که می‌تواند بازار را متحول و گزینه‌های معاش دیگری فراهم کند و راهی رو به جلو است که نیازهای جوامع ماهیگیر را در نظر می‌گیرد.

در این پژوهش آمده است: «اقدام فوری برای جلوگیری از انقراض بیشتر و محافظت از پتانسیل امنیت غذایی و عملکرد زیست‌بومی که این تیره شناخته‌شده از جانوران شکارچی دارند، ضروری است.»

پژوهشگران در ادامه افزودند: «آینده روشن‌تر برای غضروف‌ماهیان بستگی مستقیم و فوری با اعمال مقررات موثر بر روند ماهیگیری دارد که بر کاهش صید تا میزان پایدار و متعادل متمرکز باشد و در صورت امکان، از گونه‌های در معرض خطر محافظت جدی کند.»  

© The Independent

بیشتر از جهان