یک گام تا حذف مواد سرطان‌زا از نان برشته شده

با استفاده از ویرایش ژن، گندمی تولید کرده‌اند که حاوی میزان کمتری اسید آمینه آسپاراژین است

میزان آکریل‌آمید نان به‌نسبت پایین است، اما وقتی برشته شود چند برابر می‌شود - pixabay

دانشمندان امکان یافته‌اند اولین گندمی را در بریتانیا کشت کنند که انتظار می‌رود تقریبا عاری از خطر وجود ترکیبی باشد که به گفته آن‌ها، «احتمالا» سرطان‌زا است و موقع برشته شدن تولید می‌شود.

موسسه پژوهش کشاورزی روتمستد اعلام کرد که وزارت محیط زیست، غذا و امور زراعتی (Defra) درخواستش برای انجام مجموعه‌ای از آزمایش‌های میدانی را تایید کرده است.

آزمایش گندم ویرایش ژن‌ شده به روش کریسپر (CRISPR)‌ــ برای اولین بار در اروپا‌ــ پاییز سال جاری در این موسسه پژوهشی در هارتفوردشر آغاز خواهد شد.

در پی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، دولت توانست اجازه این آزمایش‌های میدانی را بدهد، زیرا اتحادیه اروپا ویرایش ژن (GE) را با دستکاری ژن (GM) یکسان می‌داند.

دانشمندان با استفاده از ویرایش ژن، گندمی تولید کرده‌اند که حاوی میزان کمتری اسید آمینه آسپاراژین است که به‌صورت طبیعی در گندم وجود دارد و وقتی نان برشته، سرخ یا پخته شود به آکریل‌آمید سرطان‌زا تبدیل می‌شود.

ثابت شده است که آکریل‌آمید در موش‌های صحرایی و موش‌ها سرطان ایجاد می‌کند، و به گفته دانشمندان، تصور می‌شود که احتمالا در انسان‌ها نیز سرطان‌زا است.

اما بنا بر اعلام مرکز پژوهش سرطان بریتانیا «پژوهش‌ها روی افراد نشان نداده است که مصرف غذاهای حاوی آکریل‌آمید بیشتر خطر سرطان را افزایش می‌دهد.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

میزان آکریل‌آمید نان به‌نسبت پایین است، اما وقتی برشته شود چند برابر می‌شود. همین مسئله در مورد برخی دیگر از غذاهای نشاسته‌دار مانند سیب‌زمینی سرخ‌کرده، چیپس و سیب‌زمینی کبابی نیز صادق است.

پژوهشگران با حذف آنزیم ژن آسپاراژین (TaASN2) از دی‌ان‌ای گندم، خطر ایجاد آکریل‌آمید در نان هنگام پخت و برشته کردن را کاهش دادند.

به گزارش هفته‌نامه کشاورزان (Farmers Weekly) به نقل از دکتر سارا رافان، دانشمند این پروژه، تراکم آسپاراژین در گندم دارای ژن ویرایش‌شده در مقایسه با گیاهان ویرایش‌نشده کاهشی قابل‌ملاحظه داشت، و گروهی از آن‌ها بیش از ۹۰ درصد کاهش نشان دادند. 

مدیر این پروژه، پروفسور نایجل هالفورد، گفت: «آکریل‌آمید از سال ۲۰۰۲ که کشف شد، مشکلی جدی برای تولیدکنندگان غذا بوده است. در جوندگان سرطان ایجاد می‌کند و تصور می‌شود احتمالا برای انسان نیز سرطان‌زا است.»

به مدت پنج سال، گندمی که ویرایش ژن شده هر سال پاییز کشت می‌شود و سپتامبر بعد [آخر تابستان] برداشت می‌شود.

جورج یوستیس، وزیر محیط زیست، غذا و امور زراعتی، در همایش مجازی کشاورزی آکسفورد در ژانویه، رایزنی دولت در مورد آینده ویرایش ژن را آغاز کرد. انتظار می‌رود نتیجه تا پایان سال جاری اعلام شود.

آقای یوستیس گفت بریتانیا اکنون آزاد است خودش بر اساس علم ویرایش ژن تصمیم بگیرد، که اشاره‌ای بود به برنامه عبور از محدودیت‌های اتحادیه اروپا که ویرایش ژن را با دستکاری ژن یکی می‌داند.

آقای یوستیس گفت برخلاف دستکاری ژن، جاندارانی که ویرایش ژن شده‌اند دارای دی‌ان‌ای گونه‌های دیگر نیستند زیرا فقط تغییرهایی می‌کنند که با استفاده از روش‌های پرورش سنتی ممکن است.

پروفسور رابین می، مشاور ارشد علمی سازمان استاندارد غذا، گفته است این نهاد به اعمال نظارت‌های سختگیرانه در مورد ویرایش ژنی محصولات، بذرها و غذا ادامه خواهد داد. 

نهادهای ناظر ژاپن در سال ۲۰۱۹ اعلام کردند غذاهایی که ویرایش ژن می‌شوند در رده غذاهایی که با روش‌های مرسوم تولید شده‌اند طبقه‌بندی خواهند شد. استرالیا ویرایش ژن را در صورتی که در این فرایند دی‌ان‌ای اضافه نشود، مشمول قانون و نظارت نکرده است.

روغن سویا و روغن کانولایی که ویرایش ژن شده به ترتیب از سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹، در بازار آمریکا در دسترس‌اند.

© The Independent