ریاست جمهوری رئیسی امید بایدن برای توافق با ایران را کمرنگ کرد

احتمال دارد که رئیسی درخواست ایران برای لغو تحریم‌ها را در ازای بازگشت ایران به تعهداتش در برجام پیش بکشد

ابراهیم رئیسی، در اولین سخنانش در مقام رئیس‌جمهور اعلام کرد: «مسائل منطقه‌ای یا موشکی قابل مذاکره نیست» - ATTA KENARE / AFP

 

مقام‌های دولت بایدن می‌گویند که رییس‌جمهور شدن یک فرد تندرو در ایران بر ابعاد مذاکرات احیای برجام با نمایندگان تهران تاثیر نخواهد داشت. اما شواهدی هست که نشان می‌دهد هدف آنان برای رسیدن به توافق سخت‌تر شده است.

خبرگزاری اسوشیتدپرس می‌نویسد خوشبینی درباره قریب‌الوقوع بودن توافق با پایان یافتن مذاکرات اخیر در روز یکشنبه بدون حصول پیشرفت ملموس، رنگ باخته است. و روز دوشنبه، ابراهیم رئیسی، در اولین سخنانی که به عنوان رئیس‌جمهور منتخب ایراد کرد، هدف بایدن برای توافق جامع‌تر از برجام گفت:‌ «مسائل منطقه‌ای یا موشکی قابل مذاکره نیست.»

احتمال دارد که رئیسی درخواست ایران برای لغو تحریم‌ها را در ازای بازگشت ایران به تعهداتش در برجام پیش بکشد، چرا که خود او از جمله افرادی است که در فهرست تحریم آمریکا قرار دارد.

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و تیم او در مذاکرات اتمی با ایران، بازگشت آمریکا به برجام را یکی از اولویت‌های سیاست خارجی خود اعلام کرده‌اند. برجام در سال ۲۰۱۵ در دوره ریاست جمهوری اوباما امضا شد و دونالد ترامپ در ۲۰۱۸ از آن خارج شد.

علی‌رغم تغییر ریاست‌جمهوری در ایران، مقام‌های دولت بایدن می‌گویند فارغ از این که چه کسی رئیس‌جمهور باشد، این علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران است که تصمیم نهایی را می‌گیرد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

جین ساکی، سخنگوی کاخ سفید نیز روز دوشنبه گفت:‌ «نظر رئیس‌جمهور (آمریکا) و ما این است که رهبر جمهوری اسلامی تصمیم‌گیرنده اصلی است. قبل از انتخابات اینگونه بود، امروز هم هست و در آینده نیز احتمالا همینطور خواهد بود.»

ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز گفت:‌ «رهبر جمهوری اسلامی ایران در ماه اوت همانی است که امروز رهبر است، همانطور که قبل از انتخابات و در سال ۲۰۱۵ هنگام امضا برجام بوده است.»

اما امیدها برای پیشرفت در مذاکرات هفته گذشته و قبل از انتخابات و با گمانه‌زنی‌ها درباره نتیجه آن بر مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در وین، رنگ باخت. ناظران گمان می‌کردند که دور آخر و ششم به برخی نتایج خواهد انجامید.

اکنون که مذاکرات تمام شده و ملاقات برای دور هفتم مذاکرات تعیین خواهد شد، رئیس‌جمهور منتخب هر چیزی غیر از تعهد به برجام ۲۰۱۵ در ازای لغو تحریم‌های آمریکا را رد کرده است. کارشناسان می‌گویند بایدن در رفتن به فراتر از برجام، کار دشواری در پیش دارد.

منتقدان می‌گویند که دولت آمریکا تاکنون انعطاف بیش از حدی از خود نشان داده تا نشان دهد که رویکردی متفاوت از سیاست دولت سابق دارد. آنان می‌گویند حتی اگر ایران با مذاکرات بیشتر موافقت کند، وعده‌اش بی‌معنی است.

ابراهیم رئیسی، اولین رئیس‌جمهور ایرانی است که قبل از آغاز کارش در این مقام، در فهرست تحریم‌شدگان آمریکا است، و این ممکن است حضور و سخنرانی او در نشست‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد را پیچیده کند.

ساکی و پرایس، سخنگویان کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا گفته‌اند که ایالات متحده کماکان رئیسی را مسئول موارد نقض حقوق بشر می‌داند که به دلیل آنها در دوران ریاست جمهوری ترامپ، تحریم شده بود.

دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شده و کارزار «فشار حداکثری»‌ را علیه ایران آغاز کرد که در اثر آن تمامی تحریم‌های لغو شده در چارچوب برجام و تحریم‌های جدید مجددا اعمال شدند.