دولت آمریکا قصد دارد حضور نظامی خود را در خاورمیانه به طرز چشمگیری کاهش دهد. روزنامه وال استریت ژورنالِ نیویورک به نقل از مقام‌های این کشور گفت دولت بایدن قصد دارد شمار سامانه‌های ضدموشکی را کاهش دهد تا تمرکز خود را بیشتر بر دو کشوری قرار دهد که رقبای اصلی آمریکا می‌داند: روسیه و چین.

به گزارش این روزنامه، پنتاگون قرار است حدود هشت سامانه ضدموشکی پاتریوت را از کشورهایی همچون عراق، کویت، اردن و عربستان سعودی خارج کند. سامانه ضدموشکی دیگری به نام «تاد» نیز از عربستان سعودی خارج می‌شود و اسکادران‌های جت‌های جنگنده که به خاورمیانه اختصاص داده شده‌اند در حال کاهش‌اند.

این تصمیم نشان از گرایش جدید دولت بایدن و البته واقعیات منطقه است. خروج آمریکا از افغانستان پس از دو دهه و تمرکز جدید آمریکا بر چین به عنوان ابرقدرت خیزان از مهم‌ترین عواملی‌اند که این تغییر را توضیح می‌دهند.

در تحلیل وال استریت ژورنال می‌خوانیم که دلیل دیگر این تصمیم این است که بایدن راه مذاکره با جمهوری اسلامی را پیش گرفته و خطر جنگ نسبت به زمان ترامپ کاهش یافته است.

کشورهای متحد آمریکا در منطقه نیز در سال‌های گذشته بر قدرت نظامی خود افزوده‌اند. عربستان سعودی درگیر جنگی طولانی در یمن با شورشیان حوثی مورد حمایت ایران بوده است که باعث آبدیده شدن نیروهای نظامی آن شده است.

آمریکا در ضمن حضور خود در عراق را کاهش می‌دهد. تعداد نیروهای آمریکایی سال گذشته (۲۰۲۰) نصف شد (یعنی ۲۵۰۰ نیرو کاهش داشت). باور آمریکایی‌ها این است که نیروهای امنیتی عراق اکنون توان بیشتری برای حفظ نظم کشور دارند.

به گزارش این روزنامه این کاهش نیروها اولین بار در تماس تلفنی روز دوم ژوئن بین لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، اعلام شده است. به گفته مقام‌ها بیشترین سخت‌افزار نظامی که از منطقه خارج می‌شود از عربستان سعودی است.

حضور گسترده سامانه‌های ضدموشکی آمریکا در منطقه به طور مستقیم مربوط به تهاجمات جمهوری اسلامی بوده است. در ژانویه ۲۰۲۰، در پی ترور قاسم سلیمانی و حمله متقابل جمهوری اسلامی به پایگاه الاسد در غرب عراق، آمریکا سامانه‌های پاتریوت را به عراق منتقل کرده بود. سامانه‌های پاتریوت و تاد نیز در پی این حمله به عربستان سعودی منتقل شدند. تجهیزات نفت این کشور در سپتامبر ۲۰۱۹ مورد حمله پهپادهای ایرانی قرار گرفته بود.

گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت جمهوری اسلامی در منطقه، که به تجهیزاتی پیشرفته همچون پهپاد هم مسلح هستند، همچنان خطر بزرگی برای آمریکا و موتلفینش در عراق به حساب می‌آیند. در همین چند هفته گذشته شاهد حملات متعدد آن‌ها به بغداد و شمال عراق بوده‌ایم. در شش ماه گشته بیش از ۱۰۰ حمله علیه عربستان سعودی نیز صورت گرفته که دست‌کم یک مورد آن به یکی از کاخ‌های سلطنتی این کشور اصابت کرده است. جمهوری اسلامی هرگونه دست داشتن در این حملات را تکذیب می‌کند.

سامانه‌هایی مثل پاتریوت البته توان مقابله با پهپاد را ندارند و بیشتر حفاظتی مقابل خطرهای بزرگ‌تر مثل موشک‌های بالیستیک محسوب می‌شوند که جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر به آن‌ها رسیده است. آمریکایی‌ها اما می‌گویند عربستان سعودی اکنون قابلیت‌های دفاعی خود را افزایش داده است.

یکی از مقام‌های ارشد وزارت دفاع به وال استریت ژورنال گفت این کاهش نیروها در واقع باعث می‌شود آمریکا به همان سطحی برسد که پیش از ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ بود؛ نشان دیگری از تغییر سیاست «فشار حداکثری» ترامپ نسبت به ایران.

مقام‌ها در ضمن گفته‌اند این سامانه‌های ضدموشکی آمریکایی در سال‌های اخیر مورد استفاده بیش از حد قرار گرفته‌اند و باید برای تعمیر به آمریکا بازگردانده شوند.

آمریکا همچنان ده‌ها هزار نیرو در پایگاه‌های خود در منطقه و در کشورهایی همچون عراق و سوریه خواهد داشت. آمریکا در تمام شش کشور عضو «شورای همکاری خلیج» که متشکل از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس است پایگاه نظامی دارد.

در ضمن برخی تجهیزات نظامی آمریکایی از افغانستان به کشورهای خاورمیانه منتقل می‌شوند.

مقام‌های رسمی ارتش آمریکا هنوز واکنشی به گزارش این روزنامه آمریکایی نشان نداده‌اند.

آمریکا چند ماه پیش نیز برخی سامانه‌های پاتریوت را از عربستان سعودی خارج کرده بود.

برخی از منتقدان این حرکت می‌گویند خروج آمریکا از منطقه امتیازی به جمهوری اسلامی است. برخی دیگر معتقدند این حرکت به روسیه و چین، که روابط حسنه‌ای با بیشتر کشورهای خاورمیانه دارند، اجازه می‌دهد حضور نظامی خود را در منطقه افزایش دهند.