یکصد و چهل و پنج روز از آغاز زمامداری جو بایدن، چهل و ششمین رئیس جمهوری آمریکا،می‌گذرد و شواهد نشان می‌دهد که دست‌کم روند امور دولتی و سیاسی در آمریکا بدون هیاهو و جنجال دوران دونالد ترامپ پیش می‌رود. مردم آمریکا به تدریج آرامش زندگی خود را بار دیگر به دست آورده‌اند و روابط سیاسی آمریکا با دیگر کشورهای جهان فصل جدیدی را آغاز کرده است. اما آنچه در این مدت نیز مشاهده می‌شود، کُندی پیشرفت برنامه‌های داخلی آمریکا است که در اثر نبودِ همکاری سنای آمریکا، اکثر آمریکاییان را نگران عملی شدن برنامه‌های رئیس جمهوری جو بایدن کرده است.

یکی از بزرگترین مشکلات سیاسی آقای بایدن، مسئله مهاجرت و ورود غیرقانونی افرادی از کشورهای دیگر، و ارائه یک برنامه و سیاست جامع در این زمینه است. در حالی که هنوز اکثر دادگاه‌های مهاجرت آمریکا به علت کووید-۱۹ تعطیل هستند و نزدیک به یک میلیون پرونده در دادگاه‌ها تحت بررسی است و سه میلیون نفر منتظر رسیدگی به چنین پرونده‌هایی هستند، نبودِ برنامه قاطع مهاجرتی بایدن در ۱۴۵ روز گذشته باعث افزایش ۳۰۰ هزار پرونده دیگر شده است. تعداد قضات دادگاه‌های اداره مهاجرت در حال حاضر ۵۰۰ تن است که با یک محاسبه ساده، سهم هر قاضی برای پرونده‌های موجود ۲۶۰۰ پرونده است و اگر هر دادگاهی در روز موفق به تکمیل سه پرونده شود، هر متقاضی باید بیش از سه سال برای رسیدگی به پرونده خود در انتظار بماند. باید این را نیز اضافه کرد که تنها در ماه گذشته، اداره گمرگ، مرزداری و مهاجرت آمریکا، ۲۰۰ هزار نفر را به دلیل ورود غیرقانونی به کشور در مرزهای جنوبی آمریکا دستگیر کرد. در میان دستگیرشدگان مرز مکزیک، چندین ایرانی نیز شناسایی و بازداشت شده‌اند. چنین افرادی زمان ورود و یا دستگیری تقاضای پناهندگی کرده‌اند و تا زمان رسیدگی به پرونده خود یا باید در بازداشت بمانند (بیش از سه سال) و یا با قید ضمانت و وثیقه مالی، اما با پابند الکترونیکی و شرایطی ویژه، موقتا آزاد می‌شوند. 

از سوی دیگر، طبق اطلاعیه اداره ویزای وزارت خارجه آمریکا بیش از ۵۰۰ هزار پرونده آماده مهاجرتی منتظر تاریخ مصاحبه در سفارتخانه‌های آمریکا در کشورهای مختلف هستند. طبق آخرین آمار اداره ویزا، تا آخر ماه مه گذشته، ۵۳۶ هزار پرونده کامل منتظر مصاحبه بوده‌اند و قرار است در ماه جاری (ژوئن)، برای ۳۰ هزار و ۳۲۰ پرونده مصاحبه شخصی انجام گیرد. با توجه به محدویتهایی که کشورهای مختلف در مورد ویروس کرونا اعمال می‌کنند، صدور ویزا و ورود چنین افرادی برای حضور در سفارتخانه‌های آمریکا، به‌خصوص برای ایرانیان، مشکل‌ساز شده است.

به علت نبودِ سفارت آمریکا در ایران، متقاضیان ایرانی برای انجام مصاحبه‌های مهاجرتی یا غیرمهاجرتی خود مجبورند به ابوظبی (امارات)، آنکارا (ترکیه) و یا یروان (ارمنستان) رجوع کنند. گرچه مصاحبه‌های محدود در این سفارتخانه‌ها برای ایرانیان انجام می‌گیرد، اما تا چندی پیش امارات از صدور ویزا برای مردان ایرانی متولد برخی از شهرهای ایران خودداری می کرد. با رفع این مشکل در چند هفته گذشته، اکنون ویزای ورود (تنها به دبی) برای ایرانیان صادر می‌شود.

دولت امارات مسایل سیاسی و امنیتی را در مورد ایرانیان بهانه می‌کند. متقاضیان ویزاهای مهاجرتی و غیرمهاجرتی به علت انگشت نگاری، گرفتن عکس، نیاز به حضور شخصی، امضای مدارک و ادای سوگند برای صحت مدارک خود، مجبور به مصاحبه شخصی هستند. در حال حاضر ارجحیت انجام امور کنسولی و صدور ویزا با ویزاهای مهاجرتی و نامزدی است که قبلا با آن‌ها مصاحبه شده است. دولت آمریکا اعلام کرده است که در صورت استخدام افراد بیشتر در سفارتخانه‌های خود (کارمند، نگهبانی و دوایر ویژه)، ممکن است در آینده هزینه‌های رسیدگی به چنین پرونده‌هایی را افزایش دهد. 

یکی از مشکلات متقاضیان مرد ایرانی برای مهاجرت به آمریکا، انجام دوران اجباری خدمت نظام وظیفه در سپاه پاسداران است. دولت ترامپ در آوریل سال ۲۰۱۹ سپاه پاسداران را در سیاهه گروه‌های تروریستی قرار داد. کلیه افرادی که دوران خدمت نظام وظیفه خود را در سپاه پاسداران گذرانده باشند (حتی سال‌ها پیش)، بدون توجه به رتبه و یا وظایف خود در دوران خدمت، آن وضعیت آنان به عنوان همکاری با سازمان تروریستی به حساب می‌آید و طبق ماده ۲۱۲ قانون مهاجرت و ملیت آمریکا، با منع صدور ویزا روبه‌رو می‌شوند. گرچه ماده ۲۱۲ قانون مهاجرت و ملیت حق تقاضای معافیت و مستثنی بودن از این ماده را در اختیار متقاضی قرار داده است، اما درصد قبولی چنین تقاضاهایی در دو سال گذشته کمتر از ۱۵ درصد بوده است. به چنین افرادی توصیه می‌شود تقاضای معافیت از این ماده را حتما به مامور رد ویزای خود تسلیم کنند، زیرا اعتراض نکردن به آن تصمیم، ممکن است پذیرش «همکاری با سازمان تروریستی» تلقی شود.