زمزمه‌های جیره‌بندی آب و افزایش آب‌بها در ایران

در سال نو ، ۲۲۰ تا ۲۵۰ شهر ایران دارای تنش آبی خواهند بود

 در سال ۱۳۹۸، ۳۵۰ شهرایران دارای تنش آبی بودند- عکس از ایرنا

تردید برای افزایش تعرفه مصرف آب در سال ۱۴۰۰ بالا گرفته است. با انتشار اخباری در مورد مواجهه ۱۲ کلانشهر با بحران تامین آب و شروع جیره‌بندی آب در شهر کرج در سال جاری، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور نیز توضیحاتی در این مورد منتشر کرده‌است. 

در اطلاعیه شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور که در نهم فروردین ماه منتشر شد، آمده است: «از سالیان گذشته به دلیل مسایل مختلفی به ویژه خشکسالی‌های متوالی، تعدادی از شهر‌های کشور در معرض تنش آبی قرار گرفته‌اند. منظور از تنش آبی، فزونی مصرف نسبت به تامین در پیک روزانه در فصل تابستان است.» 

بر اساس این اطلاعیه، تعداد شهر‌های در معرض تنش آب شرب، از ۵۴۷ شهر در تابستان سال ۱۳۹۴ به ۱۷۰ شهر در تابستان سال ۱۳۹۹ کاهش یافته است و هیچ کلانشهر کشور دارای جیره‌بندی آب نیست.»

این در حالی‌ست که معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، پانزده روز پیش از آن، در اواخر اسفندماه گفته بود که پیش‌بینی می‌شود در سال ۱۴۰۰، ۲۲۰ تا ۲۵۰ شهر ایران دارای تنش آبی باشند. 

بسیاری از شهرهای ایران با تنش جدی آب در این سال‌ها مواجه بوده‌اند. در سال ۱۳۹۸، ۳۵۰ شهرایران دارای تنش آبی بودند. در سال ۹۹ نیز کاهش ۳۰ درصدی بارندگی‌ها بیانگر آن بود که کمبود آب برای سال ۱۴۰۰ جبران نخواهد شد. این نتیجه‌گیری، از سوی حمیدرضا کشفی، معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، است که اخیراً به رسانه‌های ایران گفته بود «در سال ۱۴۰۰  قطعا در برخی مناطق دچار کمبود خواهیم شد.»

آقای کشفی ابراز امیدواری کرده بود که با اقداماتی که صورت می‌گیرد، تاب‌آوری شهرها در مواجهه با تنش آبی افزایش یابد، ولی توضیحی در مورد اقدامات احتمالی نداده بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

انتشار اخباری مربوط به احتمال جیره‌بندی آب و تنش آبی در روزهای گذشته که دلیل آن سال کم‌باران ۹۹ بوده است، بر نگرانی‌ها از افزایش تعرفه آب مصرفی نیز افزوده است. با فروکش نکردن بحران کرونا در ایران و لزوم بیش از پیشِ شست‌وشو و نظافت برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی و جلوگیری از شیوع گسترده‌تر کرونا، دغدغه کمبود آب در روزهای ابتدایی سال جدید به گوش می‌رسد. 

۲۵ اسفند ماه ۹۹، مسعود خشایی، معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور عنوان کرد که هیچ تصمیم یا مصوبه‌ای برای افزایش آب‌بها در سال ۱۴۰۰ ابلاغ نشده است. 

به گفته مسعود خشایی، براساس مصوبه هیات وزیران بهای آب مشترکان خانگی در ابتدای سال ۹۹ هفت درصد افزایش یافت و برای مشترکان پرمصرف و بدمصرف، علاوه بر افزایش ۷ درصدی، ۱۶ درصد نیز به موجب مصارف بالاتر از الگوی مصرف، به بهای آب مصرفی‌شان افزوده شد. این در حالی بود که سال ۹۸ را نمی‌توان سالی کم‌باران نامید. 

انتشار اخباری مبنی بر احتمال جیره‌بندی آب در تابستان ۱۴۰۰ نیز چندان غافلگیرانه نیست، چرا که در روزهای پایانی اسفندماه شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور اعلام کرد که ۲۲۰ شهر در تابستان ۱۴۰۰ با تنش آبی مواجه می‌شوند و در جدول مربوطه اگر شهری ۱۰ درصد کمبود آب داشته باشد رنگ زرد، اگر ۱۰ تا ۲۰ درصد کمبود آب داشته باشد رنگ نارنجی، و اگر بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کمبود داشته باشد، از نظر تنش آبی رنگ قرمز خواهد بود. 

یکی از دلایل افزایش قیمت آب در ایران، مشکلات ناشی از شیوع کرونا در سال ۹۹ بود که موجب افزایش ۴۰ درصدی مصرف آب از سوی شهروندان ایرانی شد. در پی افزایش مصرف آب، تعرفه بهای آب هم افزایش یافت و احتمال دارد که به دلیل تداوم روند همه‌گیری کرونا در ایران، افزایش مصرف آب همچنان از معضلات پیش روی دولت در ایران سال ۱۴۰۰ باشد.