به صورت معمول در افغانستان فصل زمستان با آرامش نسبی در عرصه جنگ سپری میشود. سرمای شدید در بیشتر مناطق افغانستان، برای طالبان که بیشتر در کوهها و مناطق دور از شهرها پایگاه دارند، امکان مانوردهی را کاهش میدهد. بهدلیل اینکه طالبان اکثرا به سبک چریکی میجنگند و در این جنگها موتورسیکلت نقش اساسی دارد، در زمستان این چرخ جنگی طالبان هم تقریبا از کار میافتد. از همین رو طالبان نیز جنگ را در فصل زمستان کاهش میدهند و اکثر آنان برای دیدار با خانوادههایشان که بیشتر در پاکستان ساکناند، به این کشور میروند.
از طرفی طالبان در فصل زمستان به تجدید آرایش نیروهای خود نیز میپردازد و برای سربازگیری از مدارس دینی در پاکستان، تبلیغ میکند. رهبر طالبان چندی پیش از جنگجویانش خواسته بود تا در فصل زمستان سنگرهای خود را رها نکنند و به پاکستان نروند و جنگ را در زمستان نیز ادامه دهند، با این حال شواهد نشان میدهد که جنگها تاحدی فروکش کرده است.
حالا مقامهای امنیتی افغان میگویند، نیروهای آنان برای یک جنگ شدید و سخت در فصل تازه که معمولا با گرم شدن هوا آغاز میشود، آمادگی کامل دارند. حمدالله محب، مشاور شورای امنیت افغانستان، که برای شرکت در مراسم ایجاد لشکر نیروی هوایی افغانستان به پایگاه این نیروها رفته بود، گفت: «طالبان بههیچوجه سر سازگاری با مذاکرات صلح ندارند و خود را برای جنگ در فصل بهار آماده میکنند.» آقای محب همچنین گقت که آنها نیز بسیج نیروهای خود را برای جنگ در فصل بهار آغاز کردهاند و تدارکات قول اردوها در حال تکمیل است.
همزمان مقامهای امنیتی افغانستان که در مراسم ایجاد قول اردوی هوایی افغانستان شرکت کرده بودند، میگویند که آنان در فصل جنگ پیش رو دیگر در حالت دفاع فعال نخواهند بود و مستقیما به طالبان حمله خواهند کرد. مسعود اندرابی، وزیر امور داخله افغانستان، میگوید: «گزارشهای استخباراتی نشان میدهد که طالبان در حال آمادهسازی خود برای جنگ در فصل بهار است و کوچکترین توجهی به مذاکرات صلح ندارند.»
به نظر میرسد دولت افغانستان از التزام طالبان به روند صلح ناامید شده و به این نتیجه رسیده است که این گروه در فصل بهار جنگ را در افغانستان شدت خواهند بخشید. به همین دلیل دولت افغانستان از چندی به این سو درحال تجهیز نیروهای امنیتی خود در سراسر افغانستان، با امکانات و تسلیحات لازم است.
حمد الله محب، مشاور شورای امنیت افغانستان، در یکی دوماه گذشته، سفرش را به بیشتر استانهای افغانستان آغاز کرده است. او بیشتر به پایگاه قول اردوهای افغانستان که در مناطق مختلف این کشور مستقر شدهاند میرود و وضعیت این نیروها را بررسی میکند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گفته میشود بخشی از تغییر و تبدیل استاندارها و فرماندهان نیروهای پلیس نیز در راستای همین تدابیر برای جنگ در فصل بهار است. البته طالبان همین حالا نیز حملاتشان را به نیروهای امنیتی افغان انجام میدهند، اما فصل بهار زمینه تشدید حملات را بیشتر میکند، زیرا با تمام شدن زمستان و باز شدن دوباره راهها، طالبان میتوانند تسلیحات لازم را از پاکستان به پایگاههای خود برسانند.
دلیل دیگری که تشدید خشونتها در افغانستان را قابل پیشبینی میکند. تحولات سیاسی در آمریکا است. دولت آمریکا یک سال قبل توافق صلح را با طالبان امضا کرد و پس از آن حملات طالبان به نیروهای آمریکایی قطع شد، اما حالا دولت جدید در پی بازنگری این توافق است. هم دولت آمریکا و هم جامعه جهانی بهخوبی میدانند که طالبان به هیچ کدام از تعهدات خود عمل نکردهاند. در حالی که هم آمریکا و هم دولت افغانستان هرچند در متن توافق حضور نداشت، به دلیل فراهم شدن زمینه صلح تعهداتشان را در قبال توافق انجام دادند. آمریکا نیروهایش را به دوهزار و ۵۰۰ تن رساند و افغانستان پنجهزار زندانی طالب را رها کرد. اما از آن سو طالبان نه خشونتها را کاهش دادند و نه رابطه خود را با گروههای تروریستی همچون القاعده و داعش از بین بردند. مسلما اگر مصلحتی دیگر در میان نباشد، بازنگری دولت آمریکا در توافق صلح، زمینهساز تغییر موضع آمریکا خواهد شد. تغییر موضع دولت آمریکا حتی میتواند روی مذاکرات صلح دولت افغانستان با طالبان نیز سایه اندازد و این مساله زمینهساز تشدید جنگ خواهد شد.
تنها احتمالی که میتواند جنگ را در فصل بهار مهار کند، رسیدن به یک نتیجه در مذاکرات صلح است که این هم با توجه به بنبستهای مختلف در روند مذاکرات محتمل به نظر نمیرسد.