اروپا برای احیای برجام پیش‌شرط نمی‌گذارد

وزرای خارجه اتحادیه اروپا راه را برای احیای توافق هسته‌ای ایران هموار کردند

نشست برجام که فوریه ۲۰۲۰ با حضور عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران در وین برگزار شد - JOE KLAMAR / AFP

وزرای خارجه اتحادیه اروپا موافقت کردند که پیش شرط‌های جدیدی برای احیای توافق اتمی ایران تعیین نکنند، زیرا معتقدند که تهران و واشنگتن باید قادر باشند به تعهدات کامل خود در توافق برگردند بدون اینکه این تعهدات در این مرحله تمدید یا تقویت شود.

به نوشته گاردین، این گام یکی از موانع موجود در مسیر بازگشت به ایران به تعهداتش در توافق موجود را برطرف می کند، به شرطی که ایالات متحده تحریم‌های خود را برداشته و قطعنامه‌های سازمان ملل را رعایت کند.

به نظر می‌رسد که بریتانیا معتقد است موضوع تمدید توافق باید تا زمانی که «پیشرفتی چشمگیر» در مورد بازگشت ایالات متحده و ایران به تعهداتشان حاصل شود، به تعویق بیفتد.

مخالفت با تعیین پیش شرط‌های جدید در حالی صورت گرفت که وزرای خارجه امضا کننده این توافق، از جمله فرانسه، آلمان، انگلیس، ایران، چین و روسیه، برای اولین بار در یک سال تشکیل جلسه دادند و از بازگشت احتمالی آمریکا به توافقنامه‌ای که در سال ۱۳۹۷ آن را ترک کرده بود استقبال کردند.

هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان، از ایران خواست که این فرصتی را که با روی کار آمدن دولت بایدن به دست آورده خراب نکند.

او در گفتگو با خبرنگاران در برلین اظهارداشت: «اکنون باید منتظر باشیم و هفته‌ها و ماه‌های آینده مشخص خواهند کرد که آیا این توافق قابل احیاست.»

وزیر امور خارجه آلمان با تاکید بر اینکه مسائل خیلی بیشتری مطرح است، افزود: «این سوال هم است که آیا می‌توان از طریق مذاکره به یک راه حل طولانی‌مدت برای اختلافی که از دهه‌ها پیش در مورد برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد رسید؟»

دومنیک راب، وزیر امور خارجه انگلستان هم تاکید کرد که مهم این است که ایران در نقض بیشتر تعهدات خود بیش از این پیش نرود.

جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در رشته توییتی به مواردی که در این نشست اظهارداشته پرداخت. نخستین مورد، یادآوری آخرین شانس کشورهای اروپایی عضو برجام برای حفظ آن بود.

مورد دومی که ظریف به آن اشاره کرد، اطلاعات مربوط به تجارت میان ایران و اروپا در بازه زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ بود؛ این داده‌ها نشان می‌دهد که کشورهای اروپایی عضو برجام تعهداتشان در برجام را نقض کرده‌اند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

ظریف به عنوان سومین مورد، تاکید کرد که کشورهای اروپایی عضو برجام را هم باید به دلیل آسیبی که به ایرانیان وارد شده، در کنار آمریکا سرزنش کرد.

وزیر امور خارجه ایران، تصریح کرد که مذاکره مجدد نباید صورت گیرد و ادامه داد: «بحران‌ها و اسلحه‌های منطقه ما به طور عمده از آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام وارد می‌شوند.»

او در ادامه با بیان اینکه «دموکراسی‌ها نمی‌توانند از ما بخواهند که مصوبات مجلس را نادیده بگیریم، ادامه داد: «همه طرف‌ها باید به تعهدات خود در برجام برگردند و ایران به سرعت اقداماتی را که در پاسخ به خروج آمریکا انجام داده معکوس می‌کند.»

برخی ناظران امیدوارند که ایران و آمریکا تا قبل از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری خرداد ۱۴۰۰ در ایران به توافق نسبی دست یابند. چشم‌اندازی که گروهی دیگر از تحلیلگران در مورد آن ابراز تردید می‌کنند.