فرهنگ و هنر کشف گورستانی کهن و نشانه‌های تمدن سه‌هزار ساله در رشت جلگه‌های گیلان، با خاک حاصلخیز، آب فراوان، و پوشش جنگلی انبوه، در هزاره اول پیش از میلاد یکی از زیست‌پذیرترین نواحی ایران بوده‌اند نابودی بزرگترین گورستان باستانی ایران؛ ستیز بیپایان جمهوری اسلامی با تاریخ گورستان باستانی مرسین چال با آبگیری سد فینسک زیر آب می‌رود پرونده ثبت جهانی ماسوله هم مانند جنگل دیزمار در یونسکو برگشت خورد
