طرف‌های درگیر در جنگ لیبی گفت‌وگوهای خود را برای طرح نقشه راه حل سیاسی بحران جنگ در لیبی، در ژنو آغاز کردند. در این نشست که میان دو کمیته به نمایندگی از شرق و غرب لیبی که به کمیته نظامی ۵ + ۵ معروف است، بحث در مورد مسائل نظامی را تحت نظارت فرستاده ویژه سازمان ملل متحد آغاز کردند.

آغاز دور جدید مذاکرات نظامی، با توجه به شرایطی که با شروع آن همراه بود، باعث شده است تا ناظران توقعات متفاوتی از نتایج آن داشته باشند، زیرا همزمان با شروع گفت‌وگوهای دو کمیته در مورد آتش‌بس دائمی، درگیری در جبهه‌های جنگ شدت بیشتری گرفته و طرف‌های درگیر یکدیگر را به نقض آتش‌بس متهم می‌کنند.

در واقع، گفت‌وگوها میان دو جانب در حالی آغاز شد که فرمانده ارتش لیبی، ترکیه را به اتخاذ اقدامات نظامی جدیدی علیه ارتش ملی لیبی متهم کرد و رئیس ستاد ارتش نیروهای دولت وفاق ملی عازم آنکارا شد، افزون بر آن‌که درگیری میان آنها در منطقه ورشفانه در جنوب طرابلس شدت گرفت و گزارش‌های از تشدید درگیری در خطوط مقدم جنگ در شهرهای سِرت و جفره به گوش می‌رسد. بنابر این، بعید به نظر می‌رسد که گفت‌وگوهای کنونی حد اقل در این دور بتواند به صلح پایدار منتهی شود.

نمایندگان طرف‌های درگیر در بحران لیبی، روز دوشنبه ۱۹ اکتبر ۲۰۲۰،  چهارمین دور گفت‌وگوهای کمیته مشترک نظامی را در مقر سازمان ملل متحد در ژنو، با حضور استفانی ویلیامز، نماینده ویژه سازمان ملل در لیبی آغاز کردند. در بیانیه‌ای که از سوی دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در لیبی منتشر شده، آمده است که در این مذاکرات بر سر مسائل امنیتی، اقتصادی و سیاسی که کنفرانس برلین آنها را مطرح کرده و شورای امنیت سازمان ملل متحد در قطعنامه ۲۵۱۰ سال ۲۰۲۰، آن را به منظور رسیدن به توافقی برای آتش‌بس دائمی به تصویب رسانده است، بحث و تبادل نظر صورت می‌گیرد.

در بیانیه مزبور آمده است: "آنچه این دور از گفت‌وگوها را متمایز می‌کند این است که نمایندگان دوجانب در این نشست به صورت مستقیم در تلاش برای یافتن راه حل و دستیابی به توافقی برای آتش‌بس دائمی در سراسر لیبی هستند.

منابع آگاه لیبیایی اظهار داشتند که در نخستین روز گفت‌وگوها، مسائل متعددی از جمله توافق بر سر آتش‌بس دائمی، ایجاد منطقه غیرنظامی در شهر سِرت، تلاش برای تسریع روند تبادل اسیران میان دو طرف، توقف درگیری و جلوگیری از اقدامات تهدید آمیزی که در هفته‌های اخیر نگرانی‌ها را افزایش داده است، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

از سوی دیگر، هرچند گفت‌وگوهای صلح در دوره‌های گذشته در شرایط نسبتا آرام و مثبتی برگزار می‌شد، اما این دور مذاکرات در فضای پرتنش و تشدید رویارویی میان دو جانب آغاز شد. پس از این‌که در کمتر از ده روز گذشته دولت وفاق ملی در طرابلس، ارتش ملی لیبی را به اقدامات تهدید آمیز و پرتاب موشک‌های گراد متهم کرد، ارتش ملی بنا به اطلاعاتی که در دسترس آن رسیده است، متحد دولت طرابلس (ترکیه) را به آمادگی برای حمله به نیروهای ارتش ملی لیبی متهم کرد. سرلشکر احمد المسماری، سخنگوی ارتش ملی اظهار داشت که ترکیه در همکاری با شبه نظامیان در طرابلس، در صدد آماده‌سازی برای حمله بزرگی به شهر سِرت است. وی افزود: تحرکات نظامی اخیر، از جمله فرود هواپیماهای بزرگ مملو از سلاح‌های سنگین در پایگاه‌های نظامی در الوطیه، مسراته و معیتقه و ورود مزدوران آموزش دیده جنگی که در زمینه فناوری‌های جدید تسلیحاتی تجربه دارند، افزون بر رفت و آمد مشاوران نظامی ترکیه به لیبی، نشانه‌ای آمادگی برای آغاز حمله است. وی افزود: شایعاتی که اخیرا توسط دستگاه‌های تبلیغاتی دولت وفاق ملی مبنی بر نقض آتش‌بس از سوی نیروهای ارتش ملی می‌شود، بخشی از تلاش‌ها برای آماده سازی افکار عمومی و فراهم کردن زمینه حمله به مواضع ارتش ملی لیبی است.

المسماری تأکید کرد آنکارا تمام تلاش‌های خود را برای شکست مذاکرات صلح لیبی انجام می‌دهد، زیرا رسیدن به هرگونه توافقی میان طرف‌های لیبی، ترکیه را وادار به خروج از منطقه می‌کند، اما ارتش ملی سعی می‌کند علی‌رغم چالش‌ها، مسیر راه حل سیاسی که مبتنی بر حسن نیت و ارزش‌های ملی باشد را هموار کند. وی خاطرنشان کرد که مشکل لیبی، سیاسی نیست بلکه یک بحران امنیتی است، از این‌رو باید همه با همین دیدگاه با این مسئله برخورد کنند و البته خروج ترکیه از صحنه، نخستین شرط و اولویت اساسی برای موفقیت گفت‌وگوهای کنونی است. این در حالی است که ترکیه پیوسته اصرار دارد که نیروهایش از لیبی خارج نخواهند شد، بنا به گفته منابع آگاه، خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه در دیداری که با سرلشکر محمد الحداد، رئیس ارتش دولت وفاق ملی که در حال حاضر سرگرم دیدار از آنکارا است، داشت، بر ادامه حمایت کشورش از دولت وفاق ملی و تقویت همکاری‌های نظامی تأکید کرده است.

خلوصی آکار پس از دیدار با محمد الحداد و در حضور ژنرال یاشار گولر، رئیس ستاد ارتش ترکیه، گفت که آموزش‌های نظامی و امنیتی برای سربازان دولت وفاق ملی، در چارچوب توافقنامه امضاشده با دولت مشروع لیبی که سازمان ملل متحد آن را به رسمیت شناخته است، اجرا می‌شود و این آموزش‌ها در آینده نیز ادامه خواهد داشت.

از سوی دیگر، خالد المشری، رئیس شورای عالی دولت لیبی و هیئت گفت‌وگو در شورا با فرماندهان مناطق نظامی و رهبران عملیات «آتشفشان خشم» تحولات نظامی و روند گفت‌وگوها را مورد بحث و بررسی قرار دادند. دفتر رسانه‌ای المشری اظهار داشت: رهبران و شخصیت‌های که در این نشست حضور داشتند بر مدنی بودن دولت وفاق ملی و حمایت از آن تأکید کرده و در مورد جریان مذاکرات ژنو نیز صحبت و گفت‌وگو کردند. همچنان، رهبران عملیات «آتشفشان خشم» در این جلسه خواستار حضور نمایندگان خود در گفت‌وگوها سیاسی و تشکیل کمیته‌ای برای پیگیری پرونده مجروحان و خانواده قربانیان جنگ شدند. افزون بر آن، فرماندهان نیروهای «آتشفشان خشم» خواستار مشارکت در سمت‌های بلند دولتی شده و نتایج کنفرانس بوزنیکا در مراکش در مورد تقسیم مناصب دولتی را رد کردند، زیرا شورای عالی دولت در این زمینه با آنها هماهنگی نکرده بود.

در همین حال، محمد عرابی، روزنامه‌نگار لیبیایی معتقد است که تحولات روزهای گذشته بار دیگر نشان می‌دهد که بحران لیبی تا به حال در یک دور باطل می‌چرخد و علی‌رغم نشست‌های متعدد در کشورهای مختلف، میان دو طرف هنوز فاصله بسیاری برای رسیدن به توافق وجود دارد. مسائل امینتی و نظامی به دشواری‌ها و پیچیدگی‌های زیادی روبه‌رو است و هیچ چشم‌انداز قابل ذکری در مورد یکجا کردن نیروهای مسلح و این‌که برای تعیین رهبری ارتش از چه مشروعیتی استفاده شود، از سوی طرف‌های درگیر ارائه نشده است.

وی افزود: در مورد مسائل عمده دیگری از جمله این که ارتش رسمی کدام است؟، یا این‌که نیروهای خارجی چگونه از کشور خارج شوند؟ و سایر ترتیبات نظامی و امنیتی تا کنون هیچ تصمیم مشخصی اتخاذ نشده است. بنابراین، جای تعجب و شگفتی نیست اگر نقاط مورد اختلاف به زودی حل نشود، یا این‌که مذاکرات کنونی دامنه اختلافات را توسعه دهد و لیبی را بار دیگر به نقطه صفر بازگرداند.