تلاش‌های سازمان ملل برای برقراری آتش‌بس میان غزه و اسرائيل

همه تلاش‌های انجام‌شده برای حفظ آرامش در غزه بی‌نتیجه مانده است

آغاز مجدد پرتاب بالن‌های آتش‌زا از نوار غزه به سمت اسرائیل. عكس از:  AFP

از آغاز مجدد درگیری و تنش میان نوار غزه و اسرائیل حدود یک ماه می‌گذرد و در این مدت تلاش‌های بسیاری برای جلوگیری از گسترش درگیری و برقراری آرامش صورت گرفت، اما هیچ تلاش و راهکاری نتوانست به موفقیت برسد. هیچ کوشش و طرحی موفق به بهبود اوضاع زندگی در غزه و متقاعد کردن دوجانب به اجرای تفاهم‌های که سال گذشته تحت نظارات مصر و سازمان ملل متحد صورت گرفت، نشد.

از جهار هفته بدین سو، نوار مرز میان غزه و اسرائیل پیوسته شاهد تنش و نا آرامی است افراد وابسته به حماس و سایر جناح‌های مسلح فلسطینی، پرتاب بالن‌های آتش‌زا که با خود مواد منفجره حمل می‌کند را به سمت مناطق مسکونی در آن سوی مرز ادامه می‌دهند، روز گذشته اسرائیل بیش از ۴۲ آتش‌سوزی ناشی از بالن‌های آتش‌زای فلسطینیان که ۸ حادثه آن بسیار گسترده بود را به ثبت رساند.

البته تنش میان نوار غزه و اسرائیل در همین محدوده منحصر نمی‌شود؛ زیرا جوانان فلسطینی بار دیگر "عملیات روانی شبانه" که شامل آتش‌بازی و پرتاب جرقه‌های خطرناک به سمت شهرک‌های اسرائیلی واقع در نوار مرز است بار دیگر آغا کرده و پیوسته دست به این اقدام تهدید‌آمیز علیه اسرائیل می‌زنند، هواپیماهای ارتش اسرائیل نیز در واکنش به این حملات، نوار غزه را هدف حمله قرار می‌دهند، مسئله‌ای که منجر به تشدید تنش و درگیری می‌شود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در همین حال، اسرائیل گذرگاه « کرم شالوم» تنها گذرگاه تجاری با غزه را بست و مانع ورود مواد سوخت به نیروگاه برق نوار غزه و سایر کالاهای تجاری به استثنای دارو به غزه شد، افزون بر آن، اسرائیل از ورود فلسطینیان به ساحل دریا و فعالیت صیادان فلسطینی جلوگیری کرد.

اسرائیل و نوار غزه، پیام‌های تهدید‌آمیزی را رد و بدل کردند، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل هشدار داد اگر پرتاب بالن‌های آتش‌زا متوقف نشود وی به سیاست ترورها باز خواهد گشت و بنی گانتز، وزیر دفاع و سرپرست نخست وزیری اسرائیل دستور به استقرار سامانه دفاعی گنبد آهنین در نوار مرز با غزه داد. در واکنش به هشدارهای اسرائیل، حماس اعلام کرد که از تهدیدهای اسرائیل هراسی ندارد و آماده نبرد و رویارویی مستقیم با اسرائیل است.

از سوی دیگر، مصر و برخی دیگر از کشورهای عربی تلاش‌های خود را برای مهار تنش در مرز میان اسرائیل و نوار غزه آغاز کرده و پیام‌های متعددی را به هدف میانجی‌گری و رسیدن به توافقی برای متوقف شدن پرتاب بالن‌های آتش‌زا (درخواست اسرائیل) و حل مشکلات غزه (خواسته‌های حماس) رد و بدل کردند، اما تمام تلاش‌ها برای رسیدن به توافق و آرامش با شکست روبه‌رو شد و سازمان ملل متحد از تداوم وضعیت آشفته در نوار مرز میان غزه و اسرائیل ابراز نگرانی کرد.

 در همین راستا، نیکولای ملادنوف، هماهنگ کننده ویژه سازمان ملل در روند صلح خاورمیانه، می گوید: "در شرایط فعلی، هیچ تلاشی برای میانجی‌گری نمی تواند در جلوگیری از تشدید تنش و بهبود اوضاع موفق باشد. بنابراین، لازم است فلسطینی‌ها پرتاب بالن‌های آتش‌زا را بلافاصله متوقف کنند و اسرائيل به محموله‌های مواد سوخت متعلق به سازمان ملل که برای نیروگاه برق غزه فرستاده می‌شود، اجازه ورود به نوار غزه بدهد."

هرچند سازمان ملل متحد معتقد است که مهار اوضاع کنونی کار آسانی نیست، اما طبق اطلاعات دریافت‌شده توسط ایندیپندنت عربی، سازمان ملل تلاش‌های خود را برای میانجی‌گری میان گروه‌های مسلح فلسطینی و اسرائیل آغاز کرده است. البته هنوز صحبت در مورد احتمال دستیابی به توافقی که منحر به آرامش یا بهبود شرایط زندگی شود، بسیار زود است.

اما بر اساس گزارش‌ها، نیکولای ملادنوف، هماهنگ کننده سازمان ملل، از دو روز بدین سو تلاش‌های خود را به هدف بازگرداندن اوضاع به شرایط قبل از تنش میان طرفین آغاز کرده است، اما به باور ناظران، حماس آماده پذیرش چنین پیشنهادی نیست.

در واقع، سازمان حماس که از سال ۲۰۰۷ تا کنون، کنترل نوار غزه را در دست دارد، مطالبات جدیدی را مطرح نکرده اما برای بازگشت آرامش در نوار مرز، سقف خواسته‌های خود را بالا برده است. طبق بیانیه مرکز عملیات مشترک جناح‌های مسلح، در صورت عدم پاسخگویی اسرائیل به خواسته‌های فلسطینیان، آن‌ها با رویاریی مستقیم یا دست زدن به اقدامات تلافی‌جویانه، آمادگی کامل دارند.

خواسته‌های حماس عبارت از: گسترش منطقه ماهیگیری به ۲۰ مایل دریایی، توسعه برق غزه با افزودن یک خط انتقال جدید، تبدیل سیستم سوخت نیروگاه برق غزه به گاز، اجازه ورود کالاهای دو منظوره (اسرائیل معتقد است که از آن‌ها در ساخت مواد منفجره استفاده می شود)، تسهیل روند واردات و صادرات، ایجاد دو منطقه صنعتی، افزایش ظرفیت گذرگاه «کرم شالوم» برای ورود ۱۲۰۰ کامیون در روز و صدور دست‌کم ۱۰۰ هزار مجوز کار در اسرائيل برای ساکنان نوار غزه است. قابل ذکر است که رهبری حماس این خواسته‌ها را از طریق هیئت امنیتی مصر که برای میانجی‌گری میان دوجانب وارد غزه شده بود و در ۱۷ ماه اوت، غره را ترک کرد، به اسرائیل انتقال داد.

پس از ناکامی تلاش‌های هیئت مصری، طرف‌های دیگر عربی وارد عمل شدند، اما حماس دو مورد تازه، تأمین تجهیزات پزشکی نوار غزه برای مقابله با بیماری همه‌گیر کرونا و وارد کردن دستگاه‌های تنفسی به بیمارستان‌های غزه برای استفاده بیماران مبتلا که در مراکز قرنطینه به‌سر می‌برند را در لیست خواسته‌های خود اضافه کرد.

نیکولای ملادنوف افزود که وخامت اوضاع غزه به سرعت در حال افزایش است، فلسطینی‌ها به شلیک موشک و پرتاب بالن‌های آتش‌زا ادامه می‌دهند و اسرائیل با بستن گذرگاه مرزی، زندگی را در نوار غزه غیرقابل تحمل می‌کند، این در حالی است که به دلیل گسترش شیوع بیماری کرونا، بیمارستان‌های غزه دچار مشکل کمبود تجهیزات پزشکی هستند. وی با ابراز نگرانی نسبت به آینده اوضاع در نوار غزه، گفت: با توجه به چالش‌های بی‌شماری همچون سیستم بهداشتی فرسوده، کمبود شدید برق، افزایش میزان بیکاری، ادامه تنش‌های نظامی و تعطیلی کسب و کار، وضعیت در غزه ممکن است هر لحظه از کنترل خارج شود.

مشکل اصلی این‌جا است که سازمان ملل متحد قصد دارد نوار غزه را بدون برآورده ساختن خواسته‌های حماس به آرامش پیش از تنش بازگرداند و این امر باعث می‌شود تا امیدواری قابل ذکری به موفقیت تلاش‌های سازمان ملل متحد وجود نداشته باشد. اما ربیع العموری، کارشناس امور فلسطین معقتد است که هماهنگ کننده سازمان ملل متحد می‌تواند نقش مهمی در دستیابی به آرامش ایفا کند، طوری‌که نامبرده در گذشته نیز موفقیت‌های بسیاری در حل تنش در نقاط دیگر جهان داشته است.

به گفته عناصر وابسته به گروه‌های فلسطینی، سازمان ملل متحد تنها خواستار متوقف شدن شلیک موشک‌ها و بالن‌های آتش‌زا و تأمین مواد سوخت به نیروگاه برق غزه شده است و العموری بعید به نظر می‌داند که این پیشنهاد پذیرفته شود. البته هیئت مصری و سایر میانجی‌ها نیز به‌رغم انجام تلاش‌های بسیار، پاسخ رد دریافت کردند.

اسرائیل موافقت به ارسال کمک‌های پزشکی برای کنترل بیماری کرونا در ازای متوقف شدن پرتاب بالن‌های آتش‌زا و مواد منفجره از سوی فلسطینیان کرد، اما حماس، پیشنهاد اسرائيل را رد کرده و خواستار برآورده شدن کلیه‌ای مطالبات پیشنهادی شد که توسط میانجی‌گران عربی و بین‌المللی به اسرائیل ابلاغ شده است.

© IndependentArabia