اسناد جدیدی که به تازگی منتشر شده حاکی است که ملکه انگلستان از این که قرار بود «گاف ویتلام» نخست وزیر سابق استرالیا پیش از هنگام از سمتش برکنار شود، مطلع نبوده است.

نامه‌های محرمانه‌ای که ملکه انگلستان درسال ۱۹۷۵ در ارتباط با اخراج جنجال‌برانگیز ویتلام نوشته است، روز سه‌شنبه پس از یک دعوای قانونی طولانی‌مدت منتشر شد. 

اخراج آقای ویتلام اغلب به عنوان یکی از جنجال‌برانگیزترین صفحات تاریخ استرالیا توصیف شده است، اما آن‌چه به این رویداد منجر شد تاکنون در هاله‌ای از ابهام پوشیده است. 

امروز بیش از ۱۰۰۰ سند و نامه میان ملکه انگلستان و سِر جان کِر، فرماندار سابق استرالیا منتشر شد.

این در نتیجه تلاش‌های قانونی پرفسور جِنی هاکینگ، تاریخ‌دان استرالیایی میسر شده است که در پایان آن دادگاه عالی استرالیا حکم کرد اسناد مذکور در جهت ملاحظات و منافع ملی باید علنی شود.

حال در تحلیلی شگفت‌انگیز، مشخص شده که ملکه انگلستان پیش از آن از اخراج آقای ویتلام مطلع نشده بود.

سِر جان در یکی از این نامه‌ها نوشته است که «بهتر بود علیاحضرت ندانند ...»

ضمن این که این نامه‌ها افشاء می‌کند که سِر جان با مقامات کاخ باکینگهام در مورد این که آیا اختیار اخراج آقای ویتلام را دارد یا نه مشورت کرده بود.

نظام استرالیا در واقع مشروطه سلطنتی است که در صدر آن ملکه انگلستان قرار دارد.

ویتلام در سال ۱۹۷۵ و پس از آن که در کسب نظر تایید پارلمان برای بودجه ملی شکست خورد و پیرو آن از برگزاری انتخابات عمومی و کناره‌گیری خودداری کرد، از سمتش اخراج شد.

اخراج ویتلام توسط سِر جان به عنوان امری بی‌سابقه تلقی شد و به وضوح استقلال سیاسی استرالیا را زیر سؤال برد.

تماس میان ملکه انگلستان با سِر جان شامل تعدادی نامه، چیده‌های روزنامه‌ها، گزارش‌ها و کپی نامه‌های مرتبط با جلساتی است که سِر جان در روزهای اخراج ویتلام در آن‌ها حضور داشته است.

دیوید فلیکر، مدیر آرشیو ملی استرالیا پیش از انتشار این اسناد گفت: «اداره آرشیو ملی مفتخر است که به عنوان خاطره و منبع اطلاعات ملی عمل کرده و اسناد ضبط شده بازار مشترک را در اختیار عموم می‌گذارد.»

در این میان، جنی هاکینگ با شنیدن این خبر به نشریه گاردین گفت از انتشار این اسناد بسیار «خوش‌وقت» است.

او گفت: «فکر می‌کنم این مناسب‌ترین واکنش در قبال حکم دادگاه است و من از اداره آرشیو ملی ممنونم که در این مورد تصمیم‌گیری کرده‌اند.»