هم‌خوانی با زنان؛ از کویتی‌پور تا همایون شجریان

هم‌خوانی کویتی‌پور و «پریچهر» ۱۳ ساله واکنش‌های زیادی به دنبال داشته‌ است

اندکی پس از هم‌خوانی همایون شجریان با خواننده لبنانی عبیر نعمه، انتشار کار مشترک کویتی‌پور با خواننده نوجوان، پریچهر، باعث ادامه بحث‌ها درباره ممنوعیت خوانندگی زنان در ایران شد. 

فراتر از قرنطینه؛ اجرای گروهی از تصنیف «مرغ سحر» با صدای همایون شجریان و عبیر نعمه خواننده زن اهل لبنان، پروژه‌ای از ارکستر فیلارمونیک تهران است.

در ایران پس از انقلاب اسلامی خواندن زنان با استناد به فتواهای مراجع دینی ممنوع است. در مواردی انگشت‌شمار زنانی توانسته‌اند از تبصره‌هایی مانند آوازخوانی محلی، لالایی‌خوانی یا هم‌صدایی با خواننده مرد، در ایران کارهای خود را منتشر کنند.

این ممنوعیت تنها به صدای زنان محدود نشده است و در موارد بسیاری زنان نوازنده در آخرین لحظات قبل از برگزاری کنسرت مجبور به ترک صحنه شده‌اند.

انتقادها به خوانندگان مشهور و طراز اول مرد به سبب بی‌توجهی به ممنوعیت ادامه‌دار حضور زنان در عرصه‌های خوانندگی و نوازندگی ازآن ‌جهت است که برای حل مشکل همکاران زن خود قدمی برنداشته‌اند. به جز معدود کنسرت‌هایی که به دلیل حذف زنان از طرف برگزارکنندگان آن لغو شدند، در بسیاری موارد مردان خواننده و نوازنده اعتراض آشکار یا صنفی در قبال بی‌کاری و خانه‌نشینی همکاران زن خود نکرده‌اند.

اقدام همایون شجریان در همکاری با خواننده خانم غیرایرانی این بار بیش از آن که سبب تحسین به جهات هم‌خوانی با خواننده زن باشد، موج انتقادها را از او در پی داشت که چرا باوجود بودن خوانندگان درجه‌یک ایرانی، به سراغ چهره‌های کم‌تر شناخته‌شده خارجی رفته است. ازجمله این زنان، خواهر او مژگان شجریان است که سابقه تک‌خوانی و هم‌آوازی با محمدرضا شجریان در گروه شهناز را داشته است.

در میانه این انتقادها، از سویی که شاید کسی انتظار نداشت یک همکاری مشترک خواننده زن و مرد منتشر شد که این بار صدای انتقاد محافظه‌کاران سنتی را هم بلند کرد.

غلام کویتی‌پور در یک اجرای استودیویی، کار مشترکی را به مناسبت روز دختر با خواننده نوجوان پریچهر اجرا کرد. هرچند در این ویدیو تنها او را می‌بینیم اما انتشار آن در صفحه اینستاگرام پریچهر، باعث شد هزاران نوجوانی که شاید هرگز نام او را نشنیده باشند به او آفرین بگویند. مرد سپیدمویی که شاید هزاران هوادار پریچهر، باور نکنند همان خواننده معروف «ممد نبودی ببینی» باشد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

غلام کویتی‌پور بارها در مصاحبه‌های مختلف عنوان کرده است که بی‌اطلاعی، مهارت اندک و آشنا نبودن خوانندگان مطرح ‌شده توسط صداوسیما با دانش موسیقیایی باعث شده است که سطح کیفیت این هنر بسیار پایین بیاید. او بارها به خانه‌نشینی بزرگان موسیقی ایران و لغو کنسرت‌ها اعتراض کرده است و از سوی دیگر به آشفته‌بازار مداحی‌های مجالس عزاداری انتقاد کرده است.

خواننده تصنیف مذهبی «عمه بابایم کجاست» خلاف همایون شجریان برای آموزش موسیقی از طرف خانواده تحت ‌فشار بوده است. به گفته خودش تلاش زیادی کرده است تا بتواند بیاموزد شعری که می‌خواند چه معنایی دارد و این که موسیقی را به روش صحیح بیاموزد.

او که اهل خرمشهر است، خود را «حماسه‌خوان» می‌داند، بارها آشکارا داریوش اقبالی را در داخل ایران ستوده است، از مهاجرت ناخواسته شادمهر عقیلی به‌عنوان جوانی یاد می‌کند که «۲۴ ساز می‌زند و انگشتانش روی کلیدهای ساز تمام خاطرات من مخاطبی که نامم کویتی‌پور است را زنده می‌کند باید از این مملکت برود. چرا هنرمندان را دبه‌در می‌کنید؟» و ابراز نارضایتی کرده است.

نام و صدای غلام کویتی‌پور که برای چند دهه یادآور دوران غم و اندوه جنگ و عزاداری‌های محرم بوده است، این بار در شصت‌سالگی، با «پریچهر و آن صدای نازنینش» همراه شده است.

 حیف دیگه ورق برگشت

دیگه نمی‌شه به عقب برگشت

این آشی بود که خودمون پختیم

ولی هیچ خوب نشد اصلا مزه‌ش

بیشتر از فرهنگ و هنر