نیمه تاریک تیشرت‌هایی در مدح قدرت زنان

در خط تولید این تیشرت‌ها زنانی کار می‌کنند که در معرض خشونت و تبعیض جنسیتی هستند

تظاهرات زنان کارگر شاغل در صنعت پوشاک در داکا، پایتخت بنگلادش، برای درخواست درآمد بالاتر، ژانویه ۲۰۱۹-MUNIR UZ ZAMAN / AFP

روز جهانی زن فرصت فوق‌العاده‌ای بود تا به تجربه‌های درهم‌تنیده زنان فکر کنیم، دستاوردهای جنبش‌های برابری جنسیتی را گرامی بداریم، و تغییراتی را که هنوز باید انجام شود، دریابیم. خلاصه این که این روز، روز دلپذیری برای نگریستن به گذشته، حال، و آینده مسیر فمینیسم است.

شرکت‌های بزرگ، از این روز هم مثل بسیاری از مناسبت‌های دیگر در دنیا، فرصتی ساخته‌اند تا از آن پول درآورند. با پوشیدن «پیکسل‌»های براق و شعارهای توانمندسازی زنان که زینت‌بخش تی‌شرت‌های پنج دلاری شده است، می‌توان با افتخار از برابری جنسیتی حمایت کرد و کمی هم تنوع در ظاهر خود ایجاد کرد. اما خط تولید این نوع لباس‌ها فراتر از فروشگاه‌های ارزان‌فروشی است که با افتخار، «دختران توانمند» را فریاد می‌زنند.

در دنیای پرشتاب مُد که پوشاک در آن با سرعتی ناپایدار و با روش‌های ناپایدار تولید می‌شود، بسیاری از فروشگاه‌های ارزان‌فروشی، برای آن که سرعت سرسام‌آور عرضه و تقاضا را جبران کنند، از قشر کم‌درآمد به عنوان نیروی کار استفاده می‌کنند.

بابی سانتا ماریا، از مرکز منابع حقوق بشر و کسب‌وکار، می‌گوید: «نام‌های تجاری مشهور جهانی برای بازاریابی محصولات خود خوب بلدند از توانمندسازی زنان استفاده ‌کنند، اما وقتی به آنها فشار بی‌امانی وارد می‌شود تا محصول بیشتری در ازای پول کمتر تولید کنند، زنان کارگرند که بهای آن را می‌پردازند.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

صنعت تولید پوشاک بر گرده نیروی کاری ساخته شده است که تقریباً ۸۰ درصد آن را زنان تشکیل می‌دهند. این زنان در شرایطی کار می‌کنند که دستمزد پایین، خشونت جنسیتی و محیط کاری وحشتناک، در آن موج می‌زند. این بدرفتاری، محدود به یک کشور، قاره، یا کارفرما، نیست. گزارش «شکستن سکوت» بنیاد انصاف در پوشاک، اشاره می‌کند که در اوگاندا، ۹۰ درصد زنان بررسی شده در تحقیق، توسط همکاران مرد بالادستی خود مورد تعرض جنسی قرار گرفته بودند. در کامبوج، تقریباً از هر سه زن کارگر در کارخانه پوشاک یک نفر در ۱۲ ماه منتهی به تحقیق، در محل کار خود در معرض رفتار آزاردهنده جنسی قرار گرفته بودند. در اندونزی، ۸۵ درصد زنان کارگر در حوزه پوشاک، نگران آزار و اذیت جنسی بودند.

در حالی که شما شعارهای فمینیستی به پیراهن خود می‌زنید، این زن‌ها مدام در معرض خطر هستند.

داده‌هایی که «کارزار پوشاک پاک» در گزارش خود از میراز دست‌مزد دوزندگان در ۲۰۱۹ منتشر کرده است، نشان می‌دهد که هیچ کارگری در آسیا، آفریقا، آمریکای مرکزی یا شرق اروپا، حقوق مکفی برای یک زندگی شرافتمندانه دریافت نمی‌کند. در این ارزیابی مشخص شد که از میان ۳۲ مدیر صنعت مد در جهان، ۳۱ نفر نمی‌توانند اثبات کنند که به کارگران خود حقوق کافی برای امرار معاش می‌دهند. «گوچی» تنها «برند»ی بود که اثبات کرد به ۲۵ درصد کارگران خود حقوق کافی برای زندگی می‌دهد.

سی و یک فروشگاه، از جمله اچ‌ اند اِم، نیولوک، میسگایدد، و ای‌سوس، نتوانستند مدارکی ارائه کنند که نشان دهد حتی به یک کارگر در زنجیره عرضه خود، دست‌مزد کافی برای زندگی داده‌اند. هیچ فروشگاهی نتوانست اثبات کند که به ۱۰۰ درصد کارگران زنجیره عرضه خود دستمزد کافی برای زندگی داده‌ است.

شرکت‌ها به این شیوه غیراخلاقی تولید وابسته نیستند. استثمار کردن یا نکردن کارگران قشر کم درآمد، دست خودشان است، و این فروشگاه‌ها عامدانه این کارگران را در فقر و در معرض خطر نگه می‌دارند. این فروشگاه‌ها برای آن که به کارگران دست‌مزد کافی برای زندگی بدهند، مجبورند بهای فروش لباس‌ها را افزایش دهند. اما داده‌ها نشان می‌دهد که حتی افزایش ۱۰۰ درصدی دست‌مزد، بهای فروش را تنها بین ۲ تا ۶ درصد افزایش می‌دهد. بنابراین، حمایت از کارگران برای شرکت‌ها مشکل چندانی ایجاد نمی‌کند. اما ظاهراً شرکت‌ها مایل به انجام این کار نیستند.

من دوست دارم فمینیسم خود را فریاد بزنم، و از مد روز هم مشخص است که من تنها نیستم. اما بی‌اثر کردن کنشگری خود و استثمار زنانی که سعی در حفاظت از آنان دارید به اسم یک عده ثروتمند خسیس، راه درست گسترش گفتمان فمینیستی نیست. تحریم شرکت‌ها و توانمندسازی دروغین آنها راهی است رو به جلو و الزاماً به معنای آن نیست که دیگر نمی‌توانید لباس‌های فمینیستی جالب و بامزه بپوشید. یک راه، تزئین لباس‌های قبلی با «پیکسل» یا وصله‌هایی است که با روش‌های درست و منصفانه تهیه شده باشند، یا خرید اقلامی مثل این تی‌شرت محصول شادو که حامی بنیاد «اتحاد برای حق انتخاب» است.

روز جهانی زن فرصتی است تا فمینیسم را گرامی بداریم، و بپذیریم که زنان در سراسر جهان تجربه‌های چندوجهی و درهم‌تنیده‌ای دارند. یک روش بی‌دردسر برای اعلام همبستگی با زنانی که به نام مُد با استثمار وحشتناکی روبه‌رو هستند، این است که فریب این زرق‌وبرق‌ها را نخوریم. راه‌های زیادی برای نشان دادن فمینیسم هست. می‌توانید تفکر فمینیستی خود را روی یک تی‌شرت نشان دهید، خودتان «پیکسل» بسازید یا شعار درست کنید. می‌توانید در فعالیت‌های محلی و فشار از پایین شرکت کنید و به سازمان‌هایی مثل مجمع اعتراضی زنان بپیوندید. می‌توانید به خیریه‌های حامی تجربه‌های درهم‌تنیده زنان کمک کنید، و می‌توانید شرکت‌هایی را که از استثمار زنان ارتزاق می‌کنند، تحریم کنید. پوشیدن پیراهنی که شعارش توانمندسازی زنان است ولی عده‌ای کارگر را تضعیف کرده است، بی‌فایده است. اما برای روز جهانی زن امسال، سعی کنید فمینیسم خود را از جایی به همه دنیا اعلام کنید که کسی را استثمار نکرده باشد، پوشاکی بخرید که با رعایت اخلاق تولید شده باشد، و هر جا می‌توانید، از شرکت‌هایی که از استثمار زنان ارتزاق می‌کنند و تعدادشان هم کم نیست، حمایت نکنید.

 

© The Independent

بیشتر از زندگی