سلامت روان بهتر، کاهش خطر بیماری‌های قلبی و دور کمر باریک‌تر همگی از فواید شناخته‌شده ورزش منظم‌اند.

اما پژوهشی جدید نشان می‌دهد برخی مزایایی که با تحرک به‌ دست می‌آیند، ممکن است فقط به‌دلیل محل زندگی کاهش پیدا کنند. دانشمندان دریافتند افرادی که به‌طور منظم ورزش می‌کنند اما در معرض هوای به‌شدت آلوده قرار دارند، به‌ نظر می‌رسد فواید ورزش در کاهش مرگ‌ومیر آن‌ها به نصف کاهش پیدا می‌کند.

پژوهشی از کالج دانشگاهی لندن (University College London) که در نشریه پزشکی بی‌ام‌سی مدسین (BMC Medicine) منتشر شده است، داده‌های بیش از ۱.۵ میلیون بزرگسال را که به‌مدت بیش از یک دهه در کشورهایی مانند بریتانیا، تایوان، چین، دانمارک و آمریکا پیگیری شده بود، تحلیل کرده است. عادت‌های ورزشی این افراد در کنار میزان ریز‌ذرات موسوم به پی‌ام‌۲.۵ (ذرات معلق ۲.۵) که ممکن است در ریه‌ها گیر کنند و وارد جریان خون شوند، بررسی شد.

پژوهشگران دریافتند افرادی که دست‌کم دو ساعت و نیم در هفته ورزش متوسط یا شدید می‌‌کنند، ۳۰ درصد کمتر از کسانی که ورزش نمی‌کنند در معرض خطر مرگ قرار دارند.

اما اگر افراد این گروه بسیار فعال از نظر جسمی در منطقه‌ای با آلودگی بالای ریز‌ذرات (بیش از ۲۵ میکروگرم در هر متر مکعب) زندگی کنند، این کاهش خطر به نصف و حدود ۱۲ تا ۱۵ درصد می‌رسد.

فواید سلامت ناشی از ورزش برای افراد در مناطق با سطوح بالاتر آلودگی به ریز‌ذرات، کاهش بیشتری دارد. پژوهشگران دریافتند برای کسانی که در معرض سطوح بالاتر از ۳۵ میکروگرم در هر متر مکعب قرار دارند، تاثیر ورزش در کاهش خطر سرطان «دیگر قوی نیست».

به گفته تیم پژوهشی، تقریبا نیمی (۴۶ درصد) از جمعیت جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که میزان پی‌ام‌۲.۵ بیش از ۲۵ میکروگرم در هر متر مکعب است، و حدود یک‌سوم (۳۶ درصد) نیز در مناطقی زندگی می‌کنند که میانگین سالانه پی‌‌ام‌۲.۵ از ۳۵ میکروگرم در هر متر مکعب فراتر می‌رود.

برای شرکت‌کنندگان این پژوهش که در بریتانیا زندگی می‌کردند، میانگین سالانه پی‌ام‌۲.۵ پایین‌تر از این آستانه‌ها بود و حدود ۱۰ میکروگرم در هر متر مکعب اندازه‌گیری شد. با این حال، پژوهشگران گفتند میزان آلودگی ریز‌ذرات «بسیار متغیر» است و اضافه کردند که «افزایش ناگهانی» آلودگی در شهرهای بریتانیا می‌تواند از ۲۵ میکروگرم در هر متر مکعب فراتر رود.

پروفسور پو-ون کو، محقق اصلی این پژوهش از دانشگاه ملی چونگ هسینگ تایوان، گفت یافته‌ها نشان می‌دهد ورزش در محیط‌های آلوده نیز همچنان مفید است، اما بهبود کیفیت هوا «می‌تواند این منافع برای سلامت را به‌ میزان چشمگیری افزایش دهد».

این تیم پژوهشی افزود آثار منفی آلودگی هوا را می‌توان با «بررسی کیفیت هوا، انتخاب مسیرهای پاک‌تر یا کاهش شدت فعالیت در روزهای آلوده» کاهش داد.

پروفسور اندرو استپ‌تو، نویسنده دیگر این پژوهش از دانشکده علوم رفتاری و سلامت کالج دانشگاهی لندن، گفت: «مطالعه ما نشان می‌دهد هوای سمی می‌تواند تا حدی مانع فواید ورزش شود، هرچند آن‌ها را از بین نمی‌برد. این یافته‌ها شواهد بیشتری از آسیب‌هایی است که آلودگی ریز‌ذرات می‌تواند به سلامت ما وارد کند.»

او در ادامه افزود: «ما معتقدیم هوای پاک و فعالیت بدنی هر دو برای سالمندی سالم ضروری‌اند و بنابراین، توصیه می‌کنیم تلاش‌های بیشتری برای کاهش سطوح آلودگی مضر برای سلامت صورت گیرد.»

این یافته‌ها در حالی منتشر می‌شود که مطالعه‌ای نشان داده است حتی یک دقیقه ورزش شدید در روز می‌تواند خطر مرگ زودرس را ۳۸ درصد کاهش دهد. پژوهش‌های دیگر نیز نشان داده‌اند که جنسیت می‌تواند بر میزان فواید ورزش اثر بگذارد، و یک مطالعه به این نتیجه رسیده است مردان برای اینکه خطر بیماری قلبی در آن‌ها به میزانی مشابه زنان کاهش پیدا کند، تقریبا دو برابر باید ورزش کنند.