عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، روز جمعه ۳۰ آبان در واکنش به صدور قطعنامه جدید شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه برنامههای اتمی تهران، سه کشور اروپایی طرف «برجام» و آمریکا را به تلاش برای «تنشزایی» متهم کرد.
عراقچی با انتشار پیامی در اکس بار دیگر اعلام کرد جمهوری اسلامی در پاسخ به تصویب این قطعنامه، از توافق قاهره برای همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، خارج میشود. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در تلگرام نوشت: «همانطور که دیپلماسی در ماه خرداد توسط اسرائیل و آمریکا مورد تهاجم قرار گرفت، توافق قاهره نیز توسط آمریکا و سه کشور اروپایی کشته شد.»
در حالیکه طرفهای اروپایی دیروز و پس از صدور قطعنامه آژانس بینالمللی انرژی هستهای خواستار از سرگیری مذاکرات درباره برنامه اتمی ایران شده بودند، عراقچی درخواست بازرسی از تاسیسات هستهای بمباران شده در جنگ ۱۲ روزه را «شرمآور» توصیف کرد و نوشت: «وقتی ایران فراهم کردن دسترسی برای بازرسان آژانس به تاسیسات هستهای خود را شروع کرد و این روند را از سایتهایی آغاز کرد که در حملات خرداد و تیر بمباران نشده بودند، آمریکا و سه کشور اروپایی دست به یکی کردند تا جمهوری اسلامی را در شورای حکام آژانس محکوم کنند.»
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در قطعنامه پیشنهادی آمریکا و سه قدرت اروپایی، از دسترسی نداشتن بازرسان آژانس برای نظارت بر مراکز اتمی بمبارانشده، بهتندی انتقاد و تهران را موظف کرد بیدرنگ، وضعیت ذخایر اورانیوم غنیشده و سایتهای اتمی تخریبشده در حملات هوایی آمریکا را به آژانس اطلاع دهد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در گفتگو با اکونومیست، به سخنان جدید دونالد ترامپ، رئيسجمهوری آمریکا، درباره آغاز مذاکرات جدید و احتمال توافق هستهای با جمهوری اسلامی، هم واکنش نشان داد و گفت: «مشکل اینجا است که وقتی آمریکاییها، دولت فعلی آمریکا، درباره توافق صحبت میکنند، در واقع میخواهند خواستههای خودشان را دیکته کنند. این چیزی است که ما تجربه کردهایم. همین دو ماه پیش در نیویورک نیز چنین بود. ما برای مذاکرهایم آمادهایم، اما برای دیکته نوشتن خیر. ما آمادهایم وارد یک توافق شویم، اما به شرطی که عادلانه و متوازن باشد و توافقی یکطرفه نباشد.»
او در ادامه، پیشبینیها درباره احتمال آغاز حملات نظامی جدید آمریکا و اسرائیل به ایران را تایید و ادعا کرد که جمهوری اسلامی «حتی بیشتر از جنگ قبلی» آماده است. او گفت: «میدانید؛ موشکهای ما از نظر کمیت و کیفیت در وضعیت بهتری قرار دارند. ما در طول جنگ ۱۲ روزه درسهای زیادی آموختیم، نقاط ضعف و قوت خود را شناختیم و نقاط ضعف اسرائیلیها را نیز شناختیم. روی همه این موارد کار کردهایم و کاملا آمادهایم، حتی آمادهتر از دفعه قبل.»
رسانههای بینالمللی نیز با بازتاب واکنش تهران به تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی، به احتمال تشدید درگیریهای منطقهای اشاره کردند. در همین حال وزارت خارجه جمهوری اسلامی در واکنش به تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، آن را «ناموجه و غیرقانونی» و «نشاندهنده رویکرد غیرمسئولانه این چهار کشور و استفاده ابزاری از آژانس» خواند.
رضا نجفی، نماینده جمهوری اسلامی در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، هم در واکنش به تصویب قطعنامه شورای حکام علیه تهران گفت: «ما قطعا به این قطعنامه عکسالعمل نشان خواهیم داد.» او افزود: «این قطعنامه که تمام واقعیات را نادیده گرفته، قطعنامهای یکطرفه و با اهداف سیاسی است و تلاش سه کشور اروپایی و آمریکا بود که در خصوص مکانیسم ماشه در نیویورک با ناکامی روبرو شدند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مقامهای جمهوری اسلامی پیش از جنگ ۱۲ روزه تهدیدهای تندی مطرح و ادعا میکردند که در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه یا تصویب قطعنامه در شورای حکام، از انپیتی، پیمان منع اشاعه تسلیحات هستهای، خارج میشوند، اما پس از جنگ و تغییر محاسبات منطقهای و انزوای بیشازپیش، از این اقدام صرفنظر کردند.
با وجود این، ادامه مخالفتهای رهبر جمهوری اسلامی با از سرگیری مذاکرات هستهای با دولت دونالد ترامپ، انتشار برخی اخبار و اصرار نمایندگان مجلس درباره حرکت به سوی ساخت بمب اتم، در کنار تصاویر ماهوارهای که حاکی از ادامه فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی است، تحلیلگران را به این نتیجه رسانده است که احتمال آغاز حملات نظامی علیه جمهوری اسلامی، در آیندهای نزدیک همچنان به قوت خود باقی است. این در حالی است که ولادیمیر پوتین، حدود دو ماه پیش اعلام کرد پیام نتانیاهو مبنی بر «تمایل نداشتن به گسترش درگیریها» را به تهران منتقل کرده است.
روز پنجشنبه طی قطعنامهای که با ۱۹ رای موافق، ۱۲ رای ممتنع و سه رای مخالف به تصویب رسید، شورای حکام از جمهوری اسلامی خواسته است هرچه زودتر همکاریها با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را از سر گیرد، اجازه دسترسی کامل بازرسان آژانس به تاسیسات هستهای خود را صادر کند و پروتکل الحاقی را بهطور کامل اجرا کند. روسیه، چین و نیجر تنها کشورهایی بودند که با قطعنامه مذکور مخالفت کردند.
عباس عراقچی، پیش از این در روز دوشنبه ۲۶ آبان تاکید کرده بود که «با آژانس در مورد تاسیسات هستهای بمبارانشده تعامل نمیکنیم و صرفا درباره تاسیساتی که بمباران نشدند، همکاری میکنیم». مقامهای جمهوری اسلامی درباره سرنوشت حدود ۴۴۰ کیلو اورانیوم غنیشده خود نیز اطلاعرسانی دقیقی نمیکنند.
به گفته دیپلماتهایی که در نشست شورای حکام که پشت درهای بسته برگزار شد، حضور داشتند، هیئت حکام ۳۵ عضوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه به پیشنهاد بریتانیا، آلمان، فرانسه و آمریکا قطعنامهای را تصویب کرد که در آن، از جمهوری اسلامی ایران خواسته شده است وضعیت ذخایر اورانیوم غنیشده و سایتهای هستهای بمبارانشده خود را «بدون تاخیر» به اطلاع آژانس برساند.
هدف اصلی این قطعنامه، تمدید و بهروزرسانی ماموریت آژانس برای گزارشدهی درباره برخی جنبههای برنامه هستهای جمهوری اسلامی بود، اما در متن آن بر این هم تاکید شده است که جمهوری اسلامی ایران باید بهسرعت پاسخها و دسترسیهایی را که آژانس پنج ماه پس از حملات نظامی اسرائیل و آمریکا میخواهد، فراهم کند.

