دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، پس از ارائه یک طرح ۲۰ ماده‌ای برای آتش‌بس در جنگ غزه، روز سه‌شنبه به حماس «سه یا چهار روز» فرصت داد به این طرح پاسخ دهد.
ترامپ در حضور خبرنگاران، درباره این طرح گفت: «قرار است به حماس برای پاسخ به پیشنهاد آتش‌بس حدود سه یا چهار روز وقت بدهیم. خواهیم دید چه می‌شود. همه کشورهای عربی موافقت کرده‌اند، همه کشورهای مسلمان موافقت کرده‌اند، اسرائیل هم موافق است. ما فقط منتظر حماسیم. یا این کار را انجام می‌دهد یا نه، اما اگر انجام ندهد، پایان بسیار غم‌انگیزی خواهد بود.»
ترامپ پیش‌تر نیز هشدار داده بود در صورتی که حماس توافق پیشنهادی را رد کند، بنیامین نتانیاهو «پشتیبانی کامل» او را برای «انجام دادن آنچه لازم است» خواهد داشت.
این طرح خواستار آتش‌بس، آزادی گروگان‌های اسرائیلی ظرف ۷۲ ساعت، خلع سلاح حماس، خروج تدریجی اسرائیل از غزه و به دنبال آن تشکیل یک دولت انتقالی پس از جنگ به ریاست خود ترامپ است.
قدرت‌های جهانی از جمله کشورهای عربی و مسلمان، از این پیشنهاد استقبال کردند، اما حماس هنوز پاسخی نداده است.
ترامپ روز دوشنبه پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، این توافق را در کاخ سفید اعلام کرد.
یک منبع فلسطینی که نخواست نامش فاش شود، روز سه‌شنبه به خبرگزاری فرانسه گفت که «رهبران سیاسی و نظامی حماس، چه در داخل فلسطین و چه در خارج» رایزنی‌ها در مورد این طرح را آغاز کرده‌اند. به گفته او، «به دلیل پیچیدگی‌ها» این مذاکرات ممکن است چندین روز طول بکشد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
قطر که میزبان رهبران تبعیدی حماس است، اعلام کرده که این گروه وعده داده است پیشنهاد ارائه‌شده را «مسئولانه» بررسی کند. ماجد الانصاری، سخنگوی وزارت خارجه قطر، درباره مثبت بودن پاسخ حماس ابراز خوش‌بینی کرد و طرح پیشنهادی ترامپ را «جامع» خواند.
حماس هنوز به این پیشنهاد پاسخی نداده، اما جهاد اسلامی، متحد این گروه شبه‌نظامی، اعلام کرده است که این طرح باعث «تشدید تجاوز علیه فلسطینی‌ها» خواهد شد. این گروه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «با این طرح، اسرائیل تلاش می‌کند از طریق ایالات متحده، آنچه را که از طریق جنگ نتوانست به دست آورد، تحمیل کند.»
با این حال تشکیلات خودگردان فلسطین از «تلاش‌های صادقانه و مصمم» ترامپ استقبال کرده است.
توافق ۲۰ ماده‌ای ترامپ خواستار آن است که شبه‌نظامیان حماس به طور کامل خلع سلاح و از ایفای نقش در دولت آینده فلسطین کنار گذاشته شوند، اما کسانی که با «همزیستی مسالمت‌آمیز» موافقت کنند، عفو خواهند شد. همچنین پس از نزدیک به دو سال جنگ که با حمله بی‌سابقه حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، خروج مرحله‌ای اسرائیل از غزه هم پیشنهاد شده است.
با این حال بنیامین نتانیاهو در بیانیه‌ای ویدیویی که پس از کنفرانس مطبوعاتی مشترک با ترامپ منتشر شد، گفت که ارتش این کشور در بیشتر مناطق غزه حضور خواهد داشت. او همچنین گفت که در طول مذاکراتش در واشینگتن، با تشکیل کشور فلسطین موافقت نکرده است.
نخست‌وزیر اسرائیل پس از دیدار با دونالد ترامپ و پیش از ترک واشینگتن، طرح صلح ترامپ را «یک پیروزی بزرگ» برای کشورش توصیف کرد و در پاسخ به خبرنگاران گفت: «به جای اینکه حماس ما را منزوی کند، ما ورق را برگرداندیم و حماس را منزوی کردیم. اکنون تمام جهان، از جمله جهان عرب و اسلام، به حماس فشار می‌آورند تا شرایطی را که ما همراه با رئیس‌جمهوری ترامپ تعیین کردیم، بپذیرد: آزادی تمام ربوده‌شدگان ما، چه زنده و چه کشته‌شده، در حالی که ارتش اسرائیل در بیشتر نوار غزه باقی می‌ماند.»
نخست‌وزیر اسرائیل در سخنانش، بار دیگر با تشکیل کشور مستقل فلسطینی مخالف کرد و افزود: «رئیس‌جمهوری آمریکا هم این را گفت. او گفت که این موضوع را درک می‌کند. او در سازمان ملل هم گفت که این یک جایزه بزرگ برای تروریسم و خطری برای کشور اسرائیل خواهد بود و البته ما با آن موافقت نخواهیم کرد.»
در همین حال بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل و عضو دولت ائتلافی نتانیاهو، طرح ترامپ را یک «شکست دیپلماتیک آشکار» نامید و آن را محکوم کرد و گفت: «به نظر من، این طرح نیز با اشک و اندوه به پایان خواهد رسید. فرزندان ما مجبور خواهند شد دوباره در غزه بجنگند.»
در طرح ترامپ، استقرار موقت «نیروهای بین‌المللی» و ایجاد یک قدرت انتقالی را پیشنهاد می‌کند که به ریاست خود ترامپ خواهد بود و تونی بلر، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، نیز در آن مشارکت می‌کند.
بلر که از ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۷ نخست‌وزیر بریتانیا بود و این کشور را در سال ۲۰۰۳ وارد جنگ عراق کرد، در مذاکرات سطح بالا با آمریکا و دیگر طرف‌ها درباره آینده غزه مشارکت داشت. او پیش‌تر در سمت فرستاده ویژه خاورمیانه برای گروه چهارجانبه (آمریکا، اتحادیه اروپا، روسیه و سازمان ملل) فعالیت کرده بود و بر توسعه اقتصادی فلسطین و ایجاد زمینه برای راه‌حل دو کشوری تمرکز داشت.
طرح جدید ترامپ با ایده‌های قبلی او تفاوت دارد. او در فوریه اعلام کرد که آمریکا غزه را تحت کنترل خواهد گرفت و آن را به «ریویرای خاورمیانه» تبدیل خواهد کرد؛ طرحی که به نوعی جابه‌جایی اجباری فلسطینیان محسوب می‌شد و دفتر بلر اعلام کرد هرگز از این طرح حمایت نخواهد کرد.
واکنش‌های جهانی به طرح جدید ترامپ بسیار سریع و گسترده بوده است. کشورهای کلیدی عرب و مسلمان از جمله مصر و قطر، پس از مذاکرات با ترامپ در هفته گذشته، از «تلاش‌های صادقانه» برای رسیدن به این توافق استقبال کردند. متحدان اروپایی واشینگتن نیز فوری حمایتشان را از این طرح اعلام کردند و حتی چین و روسیه نیز اعلام موافقت کرده‌اند.
عربستان سعودی نیز آمادگی خود را برای همکاری با آمریکا به منظور دستیابی به یک توافق همه‌جانبه که هدف آن «توقف جنگ در غزه، عقب‌نشینی کامل اسرائیل و ارسال کمک‌های بشردوستانه بدون محدودیت» است، اعلام کرده است. ریاض تاکید کرد که این اقدام به تحقق راه‌حل دو کشوری و تشکیل کشور فلسطینی در مرزهای ۱۹۶۷ به پایتختی قدس شرقی کمک می‌کند.
شورای وزیران سعودی به ریاست شاهزاده محمد بن سلمان ضمن استقبال از طرح جامع دونالد ترامپ برای پایان دادن به درگیری در غزه، از اعلام او مبنی بر اینکه اجازه نخواهد داد کرانه باختری به اسرائیل الحاق شود، نیز استقبال کرد.
در حالی که حماس هنوز به این طرح پاسخی نداده است، به گزارش آژانس دفاع مدنی فلسطین و شاهدان محلی، حملات هوایی و گلوله‌باران اسرائیل روز سه‌شنبه در سراسر غزه ادامه یافت.
ارتش اسرائیل اعلام کرده که نیروهایش در حال اجرای عملیات در سراسر نوار غزه، به‌ویژه در شهر غزه‌اند؛ جایی که در هفته‌های اخیر حمله بزرگی را انجام دادند که به آوارگی مجدد ساکنان منجر شد.
در روزهای گذشته، گروه امدادی پزشکان بدون مرز اعلام کرد که در بحبوحه تشدید حملات اسرائیل، مجبور شده است فعالیت‌هایش را در شهر غزه به حالت تعلیق درآورد. بنا بر اعلام این گروه، تانک‌های اسرائیلی کمتر از یک کیلومتر تا مراکز درمانی آن‌ها فاصله دارند و تشدید حملات سطح خطر متوجه کارکنان آن‌ها را به میزان غیرقابل قبولی افزایش داده است.
در همین حال، دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد اعلام کرد که وضعیت گرسنگی در شمال غزه وخیم‌تر شده، زیرا اسرائیل از ۱۲ سپتامبر تحویل کمک‌ها به شمال غزه را متوقف و درخواست‌های سازمان ملل را برای انتقال تدارکات از جنوب به شمال غزه رد کرده است.
