از خیابان پنجم نیویورک تا صحنه مد جهانی؛ داستان عینک چشم‌گربه‌ای
عینک‌های چشم‌گربه‌ای، این قاب‌های اغواگر و زاویه‌دار که الهام‌گرفته از چشم گربه‌اند، دهه‌هاست انتخاب محبوب ستارگان سینما و طرفداران مد شناخته می‌شوند. اما پیش از آنکه این طراحی کلاسیک در خانه‌های مد مشهوری چون «گوچی» و «دولچه گابانا» دوباره جان بگیرد، داستانش از کجا شروع شد؟
برای پاسخ این پرسش باید به نیویورک دهه ۱۹۲۰ بازگردیم؛ جایی که زنی به نام آلتینا شیناسی میراندا (Altina Schinasi Miranda)، فیلم‌ساز و طراح آمریکایی، هنگام عبور از کنار یک مغازه عینک‌فروشی در خیابان پنجم، با دیدن قاب‌های بی‌روح و استاندارد و بدون جنسیت، با خود فکر کرد: چرا نباید عینک زنانه‌ای طراحی شود که زیبا، خاص و جذاب باشد؟
شیناسی با یادآوری یکی از جملات معروف دوروتی پارکر، «مردها معمولا سراغ زن‌هایی که عینک می‌زنند نمی‌روند»، تصمیم گرفت این تصویر ذهنی را به چالش بکشد. او از ماسک‌های هارلکین (Harlequin) در کارناوال‌های ونیز الهام گرفت و قابی طراحی کرد که در ابتدا «هارلکین» نام گرفت و بعدها با نام آشنای «چشم‌گربه‌ای» مشهور شد.
تحول فناوری در خدمت طراحی عینک
در همان زمان، صنعت عینک‌سازی شاهد تحول فنی تازه‌ای بود: معرفی قاب‌های پانتوسکوپیک (Pantoscopic) که لولاهایشان در بخش بالایی قاب قرار می‌گرفت و باعث می‌شد لنزها به سمت پایین و متناسب با فرم صورت قرار گیرند. این تحول فنی در سال ۱۹۳۱ رخ داد و امکان ساخت قاب هایی با فرم‌های نوآورانه و زنانه مانند مدل چشم‌گربه‌ای را فراهم کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به‌رغم بی‌میلی اولیه تولیدکنندگان بزرگ مانند «ری‌بن» به تولید طراحی‌های شیناسی، او موفق شد یکی از مغازه‌های خیابان مدیسون را قانع کند تا طرح‌های او را عرضه کند. به گزارش ووگ خیلی زود، زنان سرشناسی چون نویسنده آمریکایی کلیر بوت لوس و بازیگر مشهور کاترین کورنل از مشتریان این عینک‌ها شدند. در پایان دهه ۳۰ میلادی، محبوبیت عینک‌های هارلکین آن‌قدر زیاد شده بود که شیناسی شرکت توزیع شخصی‌اش را تاسیس کرد و در سال ۱۹۳۹ جایزه طراحی آمریکا را از فروشگاه معروف «لرد و تیلور» (Lord & Taylor) دریافت کرد.
طلوع یک نماد در دنیای مد
از همان آغاز، قاب‌های چشم‌گربه‌ای فقط ابزاری برای دید بهتر نبودند؛ آنها بیانیه‌ای بودند درباره قدرت زنان، اعتمادبه‌نفس و زیبایی. این طراحی زنانه، با خطوط منحنی که از ابرو تا گونه امتداد می‌یافت، نه‌تنها صورت را قاب می‌گرفت که حال و هوای دوران پس از جنگ جهانی دوم را، که سرشار از میل به زندگی و امید بود، بازتاب می‌داد.
در دهه‌های بعدی، ستارگانی مانند آدری هپبورن و مرلین مونرو این فرم را جاودانه و جایگاه آن را در فرهنگ عمومی تثبیت کردند. قاب عینک چشم‌گربه‌ای به نماد زنان مستقل، باهوش و اغواگر بدل شد.
احیای دوباره؛ از سِلین تا گوچی
در دنیای امروز که مد به‌شدت با بازتعریف فرم‌های کلاسیک گره خورده است، قاب چشم‌گربه‌ای جایگاه ویژه‌ای در طراحی‌های معاصر عینک دارد. این فرم که زمانی با خلاقیت آلتینا شیناسی مرزهای زیبایی‌شناسی زنانه را جابه‌جا کرد، اکنون دوباره در صدر انتخاب‌های طراحان عینک قرار گرفته است.
نشان‌هایی مانند «سلین» (Celine) و «گوچی» و طراحان اختصاصی عینک مانند «ری‌بن» با نگاهی مدرن، خطوط اغراق‌شده‌تر، رنگ‌های جسورانه‌تر، و ترکیب مواد نوآورانه مانند استات براق، فلز، یا حتی عناصر پایدار را وارد طراحی این فرم کرده‌اند.
در همین حال، طراحان مستقل و نام‌های نوظهور نیز نسخه‌هایی معاصر از عینک چشم‌گربه‌ای ارائه می‌دهند که فرم سنتی آن را با نیازهای امروزی مانند راحتی، سبکی، محافظت یو‌وی پیشرفته، و حتی عینک هوشمند سازگار کرده‌اند.
جالب اینجاست که قاب چشم‌گربه‌ای حالا دیگر فقط برای زنان طراحی نمی‌شود. در طراحی‌های مدرن، برخی سازندگان مرزهای جنسیتی را شکسته‌اند و این فرم را در قالبی فراجنسیتی و با ابعادی تازه ارائه کرده‌اند.
